Ինչո՞ւ է Թուրքիան ամրապնդում իր դիրքերն Աֆղանստանում

Վերջին ամսիներին և, հատկապես, վերջին օրերին համաշխարհային տեղեկատվական գործակալություններում ամենաշատ հրապարակվող թեման Աֆղանստանում տեղի ունեցող զարգացումներն են:

Բազմաթիվ փորձագետներ փորձում են հասկանալ, թե ի վերջո ինչ ընթացք կունենան իրադարձություններն այդ երկրում ամերիկացիների հեռանալուց հետո: Համարվում է, որ ամերիկյան զորքերի դուրսբերումից հետո Աֆղանստանն առավել խորը ներքաղաքական ճգնաժամում է հայտնվել, որի հետևանքով գործող կառավարությունը չի կարողացել պահպանել իշխանությունը, և հաստատվել է քաղաքական նոր ռեժիմ` թալիբների գլխավորությամբ:

Միևնույն ժամանակ, Աֆղանստանում գրեթե աննկատ կերպով իր դիրքերն է ամրապնդում Թուրքիան: Մասնավորապես, ամերիկյան կողմն Անկարային է փոխանցել վերահսկողությունը Քաբուլի օդանավակայանի նկատմամբ, որն աֆղանական օդային գլխավոր դարպասն է:

Պաշտոնական տեղեկատվության համաձայն` ամերիկյան զորքերի դուրսբերումից հետո Թուրքիան իրականացնելու է Քաբուլի օդանավակայանի պաշտպանությունն ու կառավարումը, ինչպես նաև հսկելու է Աֆղանստանում ԱՄՆ դեսպանատան անվտանգությունը: Սակայն փորձագիտական շրջանակներում կարծիք կա, որ Անկարան Աֆղանստանում հեռուն գնացող ծրագրեր ունի, ինչի մասին Թուրքիայում չեն թաքցնում:

Արաբական աղբյուրներից մեկի հաղորդմամբ` դրանով Էրդողանը շարունակում է էքսպանսիայի քաղաքականությունը` «գնալով Օսմանյան կայսրության վերստեղծման երազանքի հետևից»: Այս դեպքում, ինչպես նշվում է, Քաբուլի օդանավակայանում հաստատվելով` Թուրքիան ռազմավարական կարևոր քայլ է կատարում, ինչն Անկարայի համար հարթակ է ապահովելու տարածաշրջանում իր ռազմական հնարավորությունները ծավալելու համար:

Համարվում է նաև (ըստ արևմտյան մամուլի), որ Թուրքիան նախատեսում է առաջիկայում աֆղանական օդանավակայանում տեղակայել հետախուզահարվածային Բայրաքթար-ՏԲ2 անօդաչուներ: Արաբական աղբյուրների վկայմամբ` Անկարան մտադիր է Աֆղանստանում խնդիրների իրականացման նպատակով ներգրավել վարձկանների, այդ թվում` սիրիացի զինյալների: Շեշտվում է, որ Թուրքիան ավելի վաղ նրանց օգտագործել է Լիբիայում և Լեռնային Ղարաբաղում:

Ընդգծվում է, որ իրադարձությունների այդօրինակ զարգացումը չի նպաստելու տարածաշրջանային անվտանգությանը, այլ` ընդհակառակը, ապակայունացնելու է` կտրուկ արձագանքներ ունենալով ոչ միայն Աֆղանստանում, այլև` նրանից դուրս:

Ինչպես նշվում է, այս հարցի նկատմամբ բացասական վերաբերմունք ունի Հնդկաստանը, որը Թուրքիայի ռազմական ներկայության ընդլայնումն այդ տարածաշրջանում դիտարկում է որպես իր ազգային անվտանգությանը իրական սպառնալիք: Նյու Դելիում դատապարտում են Անկարայի քաղաքականությունը: Հաշվի առնելով Թուրքիայի ռազմաքաղաքական սերտ համագործակցությունը Պակիստանի հետ, Ջամմու և Քաշմիր նահանգների հարցում նրա կողմից բացահայտ աջակցությունն Իսլամաբադին` Հնդաստանը, ինչպես նշվում է, ստիպված է լինելու միջոցներ ձեռնարկել այդ վտանգի չեզոքացման ուղղությամբ:

Համարվում է, որ Անկարայի գործողությունները, որոնք առաջին հայացքից ուղղված են Աֆղանստանում իրադրության կարգավորմանը, իրականում կարող են հանգեցնել ամբողջ տարածաշրջանում իրավիճակի ապակայունացմանը: