Արտասովոր հիպոթեզը տղամարդկանց դեմքի մազածածկույթը կապում է բռունցքային մարտերի հետ, որը հնագույն մարդկանց մոտ հարաբերությունները պարզելու գլխավոր միջոցն էր:
Դեմքի մազածածկույթը, հնարավոր է, հարվածներից պաշտպանելու նշանակություն ունի / © РИА Новости
Տղամարդու դեմքի ստորին հատվածում երկար մազածածկույթը մարդկանց մոտ սեռական դիմորֆիզմի վառ նշաններից է: Բեխերն ու մորուքն այնքան էլ հարմարավետ չեն. ուտելիքը մնում է նրանց վրա, բազմանում են մակաբույծներ, դժվարանում է քրտնարտադրությունը և միմիկական հաղորդակցությունը: Չնայած դրան՝ գրավիչ են և կարող են պահպանվել սեռական ընտրության արդյունքում, ինչպես՝ պոչը սիրամարգների արուների կամ եղջյուրը միաեղջյուրի արուների մոտ: Սակայն հնարավոր է՝ մորուքն ունի որոշակի գործնակա՞ն նշանակություն:
Իրականում` առկա է «բռունցքային հիպոթեզ», որը բացատրում է մարդու ձեռքի ու դեմքի անատոմիայի առանձնահատկությունները՝ անհրաժեշտության դեպքում հարվածելու և հարվածն ընդունելու առումով: Հիպոթեզի հեղինակ Դևիդ Քերիերը (Յուտա նահանգի համալսարան) փորձել է դրա հետ կապել դեպքի խիտ մազածածկույթը՝ ենթադրելով, որ մորուքը կարող է ծառայել հակառակորդի հարվածը մեղմացնելուն:
Դրանում հստակ տրամաբանություն կա, և հեղինակներն իրենց գաղափարի օգտին ներկայացնում են երեք առանցքային կետեր: Նախ՝ ագրեսիայի դրսևորումների մեծ մասը տեղի է ունենում տղամարդկանց միջև: Երկրորդ՝ նման հակամարտությունների ճնշող մեծամասնությունը մինչև վերջերս եղել են բռունցքային ուղիղ հարվածները: Երրորդ՝ էվոլյուցիան պետք է նպաստեր ֆենոտիպերի (անհատական զարգացմամբ ձեռք բերված հատկանիշների ամբողջություն) զարգացմանը, որոնք կօգնեին հաղթել նման հակամարտություններում:
Իրենց գաղափարը ստուգելու համար գիտնականները փորձարկում են կատարել էպօքսիդային յուղից պատրաստված մարդկային գանգի մոդելով՝ այն ծածկելով ոչխարի բրդով՝ տարբեր աստիճանների կտրվածքով ու առանց կտրելու: Հստաչ չափված հարվածներ են հասցվել մոդելին, իսկ ընդունիչն արձանագրել է ստացված հարվածը: Ինչպես և սպասվում էր, չկտրված բուրդն ավելի շատ էներգիա է կլանել, քան կտրված կամ սափրված տարբերակները (երբեմն՝ 37%-ով ավելի):
Հեղինակների կարծիքով՝ դա հաստատում է իրենց սկզբնական հիպոթեզը, ընդ որում՝ մազերի նման գործառույթը լայնորեն տարածված է: Համարվում է, որ նույնիսկ առյուծների շքեղ բաշն է նպաստում մռութի ու կոկորդի պաշտպանությանը: Միևնույն ժամանակ՝ նրանց եզրակացությունները վերջնական ընդունելու համար դեռ վաղ է. Դարվինը դեմքի մազածածկույթն անվանել էր սովորական սեռական ընտրություն:
Նշվում է, որ նախ՝ ոչխարի բուրդը մարդու մազերից ավելի խիտ է և, համապատասխանաբար, կարող է ավելի շատ էներգիա կլանել: Երկրորդ՝ նման կլանումը կարող է նվազեցնել ոսկորի կոտրվածքի վտանգը, բայց դժվար թե ուղեղը պաշտպանի ցնցումներից: Բարձրագոչ հայտարարությունները հուսալի ապացույցների կարիք ունեն, և Քերիերը դեռ պետք է վերջնականորեն հիմնավորի «բռունցքային հիպոթեզը» կամ հրաժարվի դրանից:
Իրանական աղբյուրը տեղեկացնում է, որ Թուրքիան ու Բաքուն մտադրություն են ունեցել հանկարծակի հարձակում ձեռնարկել Հայաստանի…
Քանի դեռ վերլուծական շրջանակներում փորձում են վեր հանել Իրանի և Ադրբեջանի միջև լարվածության իրական պատճառներն…
Ռուսական խաղաղապահ ստորաբաժանումն Արցախի «Հյուսիս» տեղանքում հրադադարի հնարավոր խախտումների կանխման և դիտակետերի անվտանգության ապահովման վարժանքներ…
Լճի ափամերձ եզրագիծը նահանջել է 1 կմ-ով, ջրի մակարդակն ընկել է 22-23 մ-ով: Ցամաքած հատվածներում…
Վարչապետ Փաշինյանի նախկին խորհրդական Լևոն Մազմանյանն ուշագրավ վերլուծություն է հրապարակել իր ֆեյսբուքյան էջում, որտեղ անդրադարձել…
Ի հեճուկս Ալիևի փորձերին՝ «Լեռնային Ղարաբաղ» անվանումը միջազգային փաստաթղթերից դուրս մղելու ուղղությամբ, Ստրասբուրգում ընդունվել է…