Categories: Գիտություն

Գիտնականներն առաջին անգամ որոշել են հնագույն մեգալոդոնի իրական չափերը

Նոր հետազոտությունն օգնել է կազմել հսկայական մեգալոդոնի ոչ միայն երկարությունը, այլև մարմնի մյուս մասերի չափերը: Բացի այդ՝ եթե նախկինում կռճիկավոր ձկների այս մահացած տեսակը համեմատել են համեմատաբար խոշոր սպիտակ շնաձկան հետ, ապա այժմ ուսումնասիրությունում ներառել են լամնոյակերպերի շարքի ժամանակակից 5 շնաձկների:

Շնաձկան հսկայական տեսակը՝ մեգալոդոնը (Otodus megalodon), որը, ամենահավանական վարկածի համաձայն, ապրել է միոցենի և մլիոցենի դարաշրջաններում, մասնագետներին հայտնի էր գրեթե բացառապես ատամների քարացած նմուշներով: Նրա չափերի նախկին գնահատումները կատարվել են սպիտակ մեծ շնաձկան (Carcharodon carcharias) «մասնակցությամբ՝ համեմատելով այդ երկու տեսակների ատամները:

Մեծ Բրիտանիայի Բրիստոլի և Սուոնսիի համալսարանների գիտնականները, սակայն, ընդգծում են, որ այդպիսի գնահատականները կարող են սխալ լինել, քանի որ Carcharodon carcharias-ը և Otodus megalodon-ը, ըստ ամենայնի, պատկանում են տարբեր ընտանիքների: Ամեն դեպքում՝ եթե նախկինում մասնագետներին հաջողվել է մոտավոր հաստատել միայն մեգալոդոնի իրանի երկարությունը, ապա նոր հետազոտության հեղինակները կարողացել են պարզել մարմնի մյուս հատվածի չափերը, այդ թվում՝ բոլոր ժամանակների ամենամեծ ձկան լողաթևերը:

Կենսաբանները նշել են, որ ատամների կազմաբանության (մորֆոլոգիայի) մանրամասն հետազոտությունը կասկածի տակ է դրել սպիտակ շնաձկան և մեգալոդոնի միջև կապը՝ ցույց տալով, որ Carcharodon carcharias-ը սկիզբ է առնում շնաձուկ-մակոներին և մոտ հարազատ այլ տակսոնների (Cosmopolitodus) ներառող գծից, և ոչ թե՝ մեգալոդոնից: Այդ հիպոթեզը հետագա հաստատու է ստացել քարացած սպիտակ շնաձկան նկարագրությամբ: Համապատասխանաբար՝ մեգալոդոնը վերագրել են լամնոյակերպների շարքի Otodontidae-ին:Հաշվի առնելով տարբեր հիպոթեզեր՝ մեգալոդոնը վերագրել են տարբեր տեսակների: Գիտնականները հետևում են հիպոթեզին, որը հաստատում է մեգալոդոնի կողմից առանձին ընտանիքի (Otodontidae) ձևավորումը, որն առաջացել է Cretalamna մահացած տեսակից:

Մոդելները ցույց են տալիս մեգալոդոնի՝ տարբերակված ընդհանուր երկարության պարագայում էլեկտրադաշտային մեթոդի հիման վրա կազմված մարմնի չափերը. a) ~ 16 մետր, b) ~ 3 մետր, c) ~ 8 մետր, d) ~ 16 մ երկարությամբ մեգալոդոնը՝ 1,65 մ հասակով մարդու համեմատությամբ / © Օլիվեր Է.Դեմուտ

Հետազոտողներին հաջողվել է վերակառուցել մեգալոդոնի մարմնի գծային չափերը նրա կյանքի տարբեր փուլերում՝ շնորհիվ անատոմիական չափումների շարքի, գեոմետրիական մորֆոլոգիայի և ժամանակակից շնաձկների հետ համեմատության: «Նույնատիպի» կարգավիճակում ընդունել են լամնոյակերպերի շարքի առկա 5 տեսակների:

Արդյունքները ցույց են տվել, որ մեգալոդոնի՝ 16 մետրանոց հասուն առանձնյակը, ըստ ամենայնի, ունեցել է 4,65 մետրանոց գլուխ, 3,85՝ պոչ, մեջքի լողաթև՝ 1,62 մետր բարձրություն և 1,99՝ լայնություն, իսկ ծայրից մինչև փորը կազմել է 4,53 ± 0,56 մետր:

Հետազոտության հեղինակների խոսքով՝ դիտարկված տեսակների միջև մորֆոլոգիական տարբերակվածությունը բացատրվում է դնչի չափերի փոփոխությամբ և գանգի ամրությամբ, կրծքային և մեջքային լողաթևերի թափով ու երկարությամբ, ինչպես նաև մեջքային և փորային թիակների հարաբերական երկարությամբ: Ռեգրեսիոն վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ առավել խոշոր նույնատիպերը տարբերվել են ավելի խոշոր գլխով և մեջքային ցցուն լողաթևերով, իսկ փոքր առանձնյակներն ունեցել են համապատասխան գլուխ և մեջքի լողաթևի առավել գոգավոր եզրեր: Միևնույն ժամանակ՝ գիտնականները չեն գտել որևէ ալլոմետրիկ փոփոխություններ կրծքային և պոչային լողաթևերի մոտ: Պոչայինը բոլորի մոտ ունեցել է միևնույն կառուցվածքը:

Բացի այդ՝ կազմաչափական վերլուծությունը գիտնականներին այն եզրակացության է հանգեցրել, որ մեգալոդոնի մեջքի և պոչի լողաթևերը հարմարված են եղել հատուկ նրա գիշատչական էությանը. մեջքի ցցուն լողաթևերը թույլ են տալիս հեռուն լողալ և արագորեն արագություն վերցնել:

Վերջին նորություններ

Ծրագրել են հարձակում Սյունիքի վրա, բայց «քամին այս անգամ նույն ուղղությամբ չի փչելու»

Իրանական աղբյուրը տեղեկացնում է, որ Թուրքիան ու Բաքուն մտադրություն են ունեցել հանկարծակի հարձակում ձեռնարկել Հայաստանի…

30.09.2021

Ադրբեջանը Թուրքիայի և Իսրայելի դոպինգի տակ է. Իրանում զգուշացնում են Բաքվին

Քանի դեռ վերլուծական շրջանակներում փորձում են վեր հանել Իրանի և Ադրբեջանի միջև լարվածության իրական պատճառներն…

29.09.2021

Ռուսներն Արցախում սադրանքները կանխելու և դիրքերի վրա հարձակումը հետ մղելու վարժանքներ են կատարել

Ռուսական խաղաղապահ ստորաբաժանումն Արցախի «Հյուսիս» տեղանքում հրադադարի հնարավոր խախտումների կանխման և դիտակետերի անվտանգության ապահովման վարժանքներ…

29.09.2021

Էկոլոգիական աղետ է սպասվում. Վանա լիճը ցամաքում է

Լճի ափամերձ եզրագիծը նահանջել է 1 կմ-ով, ջրի մակարդակն ընկել է 22-23 մ-ով: Ցամաքած հատվածներում…

28.09.2021

Ո՞ր հիմնական խնդիրների չլուծման պատճառով ունեցանք այս աղետալի իրավիճակը. Լևոն Մազմանյան

Վարչապետ Փաշինյանի նախկին խորհրդական Լևոն Մազմանյանն ուշագրավ վերլուծություն է հրապարակել իր ֆեյսբուքյան էջում, որտեղ անդրադարձել…

28.09.2021

ԵԽԽՎ-ն Լեռնային Ղարաբաղի վերաբերյալ կարևոր բանաձև է ընդունել

Ի հեճուկս Ալիևի փորձերին՝ «Լեռնային Ղարաբաղ» անվանումը միջազգային փաստաթղթերից դուրս մղելու ուղղությամբ, Ստրասբուրգում ընդունվել է…

27.09.2021