Գերարագ տեսախցիկով մանրադիտակը և համակարգչային մոդելավորումը ցույց են տվել, որ սպերմատոզոիդները լողում են ոչ թե պոչի կողային շարժումների, այլ մարմնի շուրջն արագ պտույտների շնորհիվ:
Սպերմատոզոիդների շարժման մասին նախկին պատկերացումը խաբկանք է / © Polymaths Lab - University of Bristol
Սպերմատոզոիդները եղել են մանրաշխարհի առաջին մարմինները, որոնք դիտարկել է առաջին լիարժեք մանրադիտակի հեղինակ Անտոնի վան Լևենհուկ: Նա նկատել է, որ դրանք շարժվում են պոչի արագ հարվածների հաշվին՝ օձերի կամ ծովային նմանատիպ կենդանիների նման: Այդ ժամանակներից 350 տարի է անցել, և բազմաթիվ սերունդներ, սպերմատոզոիդները մանրադիտակով դիտելով, չեն էլ մտածել, որ իրականում դա խաբկանք է:
Նոր՝ ավելի հստակ տվյալները ցույց են տալիս, որ այդ բջիջների շարժումը տեղի է ունենում լրիվ այլ կերպ և նրանք օձանման չեն շարժվում, այլ պտուտակվում են հեղուկի մեջ, խցանահանի նման՝ վայրկյանում կատարելով 20-30 պտույտ: Նոր հետազոտությունն իրականացրել են Բրիստոլի համալսարանից Հերմես Գադելան և նրա գործընկերները:
Գիտնականները սարքավորում են ստեղծել, որը թույլ է տալիս սպերմատոզոիդները դիտարկել հեղուկի մեջ՝ վայրկյանում 55 հազար պատկեր կատարող գերարագ տեսախցիկով զինված մանրադիտակի օգնությամբ: Հիմնվելով այդպիսի նկարահանման վրա՝ հեղինակները ստեղծել են սպերմատոզոիդների շարժման եռաչափ մոդելը՝ հայտնաբերելով, որ նրանց օձաձև գալարը և տատանումները խաբկանք են՝ կարծրացած վան Լևենհուկի ժամանակներից:
Այդ բջիջների երկար պոչը, պարզվել է, համաչափ է, և շարժման մեջ արագորեն պտտվում են միևնույն ուղղությամբ՝ պտտելով նաև գլխիկը: Ընդ որում՝ պոչի և գլխի առանձին հատվածներ պրեցեսավորում են՝ տատանվելով պտտման առանցքի շուրջը, որպեսզի հավասարակշռեն մեկը մյուսին և ապահովեն տեղափոխումն ուղիղ ընթացքով: Հենց դա էլ ստեղծում է գալարապտույտի տեսք, որին մարդիկ այսքան տարի հավատացել են:
Հերմես Գադելան նշել է, որ իրականում սպերմատոզոիդների լողը հիշեցնում է ոչ թե պոչով հրողի, այլ խայտացող ջրասամույրի, որը պտուտաձև մտնում է ջուրը՝ պտտվելով ու գալարվելով ամբողջ մարմնով՝ այդ շարժումների անհամաչափությունը հավասարակշռելով: Գադելայի խոսքով՝ համաչափությունը ծագում է անհամաչափությունից:
Այդ բջիջների տեղաշարժման վերաբերյալ նոր, առավել հստակ պատկերացումը թույլ է տալիս ստեղծել առավել կատարյալ մեթոդներ՝ տղամարդկային անպտղության բուժման համար: Այդպիսի խնդիրները հաճախ են պայմանավորված լինում սպերմատոզոիդների շարժման խախտմամբ կամ, հնարավոր է, տղամարդկանց բեղմնականխման նոր, ոչ հորմոնալ միջոցներով:
Իրանական աղբյուրը տեղեկացնում է, որ Թուրքիան ու Բաքուն մտադրություն են ունեցել հանկարծակի հարձակում ձեռնարկել Հայաստանի…
Քանի դեռ վերլուծական շրջանակներում փորձում են վեր հանել Իրանի և Ադրբեջանի միջև լարվածության իրական պատճառներն…
Ռուսական խաղաղապահ ստորաբաժանումն Արցախի «Հյուսիս» տեղանքում հրադադարի հնարավոր խախտումների կանխման և դիտակետերի անվտանգության ապահովման վարժանքներ…
Լճի ափամերձ եզրագիծը նահանջել է 1 կմ-ով, ջրի մակարդակն ընկել է 22-23 մ-ով: Ցամաքած հատվածներում…
Վարչապետ Փաշինյանի նախկին խորհրդական Լևոն Մազմանյանն ուշագրավ վերլուծություն է հրապարակել իր ֆեյսբուքյան էջում, որտեղ անդրադարձել…
Ի հեճուկս Ալիևի փորձերին՝ «Լեռնային Ղարաբաղ» անվանումը միջազգային փաստաթղթերից դուրս մղելու ուղղությամբ, Ստրասբուրգում ընդունվել է…