Այլմոլորակային զարգացած քաղաքակրթությունների ազդանշանների բացակայությունն, իրականում, մարդկության և ժամանակակից քաղաքակրթության համար շատ վատ նորություն է:
Ծիր Կաթին / © Spacegid
Երկրի վրա քաղաքակրթությունները հավերժ չեն: Հռոմեական կայսրությունը գոյություն է ունեցել 1000 տարուց քիչ, իսկ մայաների քաղաքակրթությունը՝ շուրջ 2 հազարամյակ: Եվ որքան զարգացած է քաղաքակրթությունը, այնքան քիչ է գոյատևում: Իսկ որքա՞ն է մեզ մնացել: Անպատասխանատվության և սպառման այսպիսի տեմպերի պարագայում, ենթադրվում է, ոչ երկար:
Նույնը կարող էր տեղի ունենալ նաև այլ մոլորակներում: Եվ, հավանաբար, այդպես էլ պատահում է: Նրանց կարճատև կյանքը կարող է բացատրել, թե ինչում մենք մինչ օրս չենք հայտնաբերել այլմոլորակային կյանքի ոչ մի ազդանշան:
Վերջին հաշվարկներով՝ Ծիր Կաթին գալակտիկայում պետք է գոյություն ունենան քաղաքակրթություններ ունեցող մի քանի տասնյակ աշխարհներ՝ բավականին զարգացած: Սակայն այդ աշխարհները, հավանաբար, այնքան հեռու են, որ նրանց բնակիչների ազդանշանները Երկիր չեն հասնում կամ տարածության միջով թռչում են հազարավոր տարիներ: Այդ դեպքում, երբ ազդանշանը հասնի, տվյալ հեռավոր մոլորակում կարող է և քաղաքակրթություն արդեն չլինի: Կամ մենք չենք լինի: Թոմ Ուեթսբին և Քրիստոֆեր Կոնսելիսը նշել են, որ հնարավոր է պատկերացնել գալակտիկա, որտեղ բանական կյանք կլինի, սակայն շփումը քիչ հավանական է:
Անգլիայի Նոթինգհեմի համալսարանից Ուեթսբիի և Կոնսելիսի վերլուծության հիմքում շուրջ 60 տարի առաջ Դրեյքի կողմից առաջ քաշված, որոշակիորեն ձևափոխված հավասարումն է: Ֆրենկ Դրեյքը նշել է հանգամանքներ, որոնք, սկզբունքորեն, թույլ են տալիս գնահատել, թե գալակտիկայում քանի բանական քաղաքակրթություններ կարող են գոյություն ունենալ:
Գիտնականներն իրենց նոր՝ CETI հավասարման մեջ ցույց են տվել, որ բանական քաղաքակրթությունների քանակը կախված է նրանից, թե որքան աստղեր կան գալակտիկայում և նրանցից քանիսի տարիքն է 5 միլիարդից ավելի:
Պարզվել է, որ որոշ հանգամանքներ սահմանափակում են այլմոլորակային կյանքի հայտնաբերումը: Օրինակ՝ մեր գալակտիկայի գրեթե բոլոր աստղերը ավելի քան 5 միլիարդ տարեկան են, իսկ նրանց միջին տարիքը կազմում է մոտ 10 միլիարդ: Որոշ աստղեր բացառվում են՝ դրանց վրա հիմնական տարրերի բացակայության պատճառով: Մյուսներից, հավանաբար, միայն 20%-ը մոլորակներ ունեն Ոսկեծամիկի կամ Կյանքի գոտում:
Քանի որ գալակտիկայում ավելի քան 200 միլիարդ աստղ կա, հետևաբար պետք է գոյություն ունենան միլիարդավոր հավանական բնակեցված աշխարհներ: Բայց մինչև դա հայտարարելը պետք է կատարել ևս մեկ կարևոր բացառում:
Կարելի է վստահորեն պնդել, որ ազդանշաններ ուղարկելու ընդունակ քաղաքակրթությունը կարող է գոյատևել 100 տարի: Երկրի վրա ռադիոալիքները հայտնաբերվել են 1865թ. (հեղինակ՝ շոտլանդացի ֆիզիկոս Ջեյմս Քլերք Մասվել): Դրանցից օգտվել սովորել են 1895թ. երբ ռուս ֆիզիկոս Ալեքսանդր Պոպովը ստեղծել է առաջին ռադիոհաղորդիչը:
Այդ ամենը հաշվի առնելով և ուշադրություն դարձնելով, որ զարգացած քաղաքակրթությունների գոյության միջին տևողությունը 100 տարի է, ներկայումս մեր գալակտիկայում պետք է գոյություն ունենա ընդամենը 36 բավականին զարգացած քաղաքակրթություն:
Մեզ մոտ հարևանը, հավանաբար, կգտնվի 17 հազար լուսային տարի հեռավորության վրա, ինչն, ըստ Ուեթսբիի և Կոնսելիսի, անհնար կդարձնի տվյալների փոխանակությունը կամ նույնիսկ ժամանակակից տեխնոլոգիաների միջոցով այդ արեգակնային համակարգերի հայտնաբերումը: Ամենալավատեսական դեպքում մեզ ամենամոտ քաղաքակրթությունը կարող է գտնվել մեզանից 300 լուսային տարի հեռավորության վրա:
Գիտնականների խոսքով՝ մեր գալակտիկայում քաղաքակրթությունների կյանքի տևողությունը հայտնի չէ, իսկ դա, անշուշտ, CETI-ի հավասարման համար ամենակարևոր հանգամանքն է:
Իրանական աղբյուրը տեղեկացնում է, որ Թուրքիան ու Բաքուն մտադրություն են ունեցել հանկարծակի հարձակում ձեռնարկել Հայաստանի…
Քանի դեռ վերլուծական շրջանակներում փորձում են վեր հանել Իրանի և Ադրբեջանի միջև լարվածության իրական պատճառներն…
Ռուսական խաղաղապահ ստորաբաժանումն Արցախի «Հյուսիս» տեղանքում հրադադարի հնարավոր խախտումների կանխման և դիտակետերի անվտանգության ապահովման վարժանքներ…
Լճի ափամերձ եզրագիծը նահանջել է 1 կմ-ով, ջրի մակարդակն ընկել է 22-23 մ-ով: Ցամաքած հատվածներում…
Վարչապետ Փաշինյանի նախկին խորհրդական Լևոն Մազմանյանն ուշագրավ վերլուծություն է հրապարակել իր ֆեյսբուքյան էջում, որտեղ անդրադարձել…
Ի հեճուկս Ալիևի փորձերին՝ «Լեռնային Ղարաբաղ» անվանումը միջազգային փաստաթղթերից դուրս մղելու ուղղությամբ, Ստրասբուրգում ընդունվել է…