Moderna-ն հայտարարել է Covid-19-ի ծանր ընթացքի պարագայում իր պատվաստանյութի 100%-անոց արդյունավետության մասին

Ամերիկյան Moderna բիոտեխնոլոգիական ընկերության հակակորոնավիրուսային mRNA-1273 երկբաղադրիչ պատվաստանյութի երրորդ փուլի թարմացված արդյունքները հաստատել են, որ նրա արդյունավետությունն 94,1% է: Ընդ որում՝ Covid-19-ի ծանր ընթացքի պարագայում այդ ցուցանիշը հասնում է 100%-ի:

Թեստերի երրորդ փուլին մասնակցել է ընդհանուր առմամբ 30 հազար մարդ, որոնցից 196-ը վարակվել են Covid-19-ով: Ընկերությունում նշել են, որ երրորդ փուլի հետազոտությունների նախնական վերջնական կետը հիմնված է Covid-19-ի հաստատված և դիտարկված դեպքերի վերլուծության վրա՝ սկսած պատվաստանյութի երկրորդ խմբաքանակի ներարկումից երկու շաբաթ անց: Նշվում է, որ նոր վերլուծությունը հիմնված է կորոնավիրուսով վարակվածության 196 դեպքերի վրա, որոնցից 185-ը դիտարկվել է պլացեբոյի խմբի մոտ՝ ի տարբերություն պատվաստանյութ ստացած 11 հոգանոց խմբի: Հետազոտությունների երրորդ փուլի երկրորդական վերջնական կետը ներառել է 30 հազար ծանր դեպք: Նրանք բոլորը գրանցվել են պլացեբոյի խմբում, պատվաստանյութի խմբից ոչ մեկի մոտ չի հայտնաբերվել: Պլացեբոյի խմբից մեկ մարդ մահացել է:

Փորձարկումներին նաև մասնակցել է 65 տարեկանից բարձր 7 հազարից ավելի մարդ և ավելի քան 5 հազար երիտասարդ՝ քրոնիկ հիվանդություններով, ինչպիսիք են դիաբետը, գիրացումը և սիրտ-անոթային հիվանդությունները: Կամավորներից 11 հազարը (37%, ԱՄՆ-ի բնակչությանը համապատասխան) եղել են էթնիկ փոքրամասնություններից (սևամորթ կամ աֆրոամերիկացի, լատինոամերիկացի կամ ասիացի): Փորձարկվողներից ոչ ոքի մոտ լուրջ վնասակար հետևանքներ չեն գրանցվել: Պատվաստանյութի արդյունավետությունը կախված չի եղել տարիքից, ռասայից կամ սեռից:

Moderna-յի առաջին գործադիր տնօրեն Ստեֆան Բանսելը նշել է, որ վերլուծությունը հաստատել է հիվանդության կանխարգելման ունակությունը՝ 94,1% արդյունավետությամբ: Նրա խոսքով՝ պատվաստանյութի շնորհիվ հնարավոր է խուսափել վարակի ծանր ընթացքից: Համարվում է, որ այս դեղամիջոցը հզոր գործիք կդառնա, որը կօգնի փոխել համավարակի ընթացքը և կանխարգելել ծանր հիվանդացությունը, հոսպիտալացումն ու մահը:

Ընկերությունը ներկայումս նախատեսում է տվյալները փոխանցել ԱՄՆ-ի Սննդամթերքի և դեղամիջոցների որակի սանիտարական վերահսկողության վարչությանը (FDA)` դեղամիջոցը ծայրահեղ դեպքերում կիրառելու թույլտվության համար: Հայտը պետք է դիտարկվի դեկտեմբերի 17-ի նիստում:

Moderna-ն ամերիկյան դաշնային հիմնադրամներից 2,48 մլրդ դոլար է ստացել, այդ պատճառով ԱՄՆ-ն առաջին կստանա mRNA-1273-ը: Սպասվում է, որ տարվա վերջին կարտադրվի 20 մլն չափաբաժին: 2021թ. նախատեսվում է թողարկել 500 մլն-ից մինչև 1 մլրդ չափաբաժին (այդ թվում՝ այլ երկրների համար):

Moderna-յի, ինչպես նաև ամերիկյան Pfizer-ի և գերմանական BioNTech-ի մշակման ժամանակ կիրառվել է մՌՆԹ տեխնոլոգիան: Այն հիմնված է բազմանալու ունակությունից զրկված վիրուսից, որն իր մեջ կրում է մայրական ՌՆԹ՝ SARS-CoV-2-ի առանձնահատուկ սպիտակուցների կոդավորման համար: Բացի այդ՝ սառցախցիկից դուրս բերելուց հետո mRNA-1273-ը մեկ ամիս կարելի է պահել սովորական սառնարանային ջերմաստիճանում: Սակայն դեղամիջոցը համեմատաբար թանկարժեք է. մեկ չափաբաժինը 32-37 դոլար է (օրինակ՝ AstraZeneca-ն՝ մոտ 4 դոլար, «Սպուտնիկ-V»-ն՝ 10 դոլար (քանի որ պատվաստանյութը երկբաղադրիչ է, ապա միանգամից 2 չափաբաժին է անհրաժեշտ)):

Վերջին ամսում տարբեր երկրների մշակողները միջնաժամկետ վերլուծություն և տվյալներ են ներկայացրել իրենց պատվաստանյութերի արդյունավետության վերաբերյալ: BNT162 և «Սպուտնիկ-V» պատվաստանյութերի դեպքում այն կազմել է 95%:

Իսկ բրիտանական AZD1222-ի պարագայում գնահատվել է 70,4%: Գիտնականների խոսքով՝ սա միջին ցուցանիշ է. այդպիսի արդյունքի են եկել երկու տարբեր չափաբաժինների միախառնումից (2741 մասնակցի դեպքում (կես չափաբաժին) արդյունավետությունն 90% է կազմել, 8895 մասնակիցների դեպքում (2 լիարժեք չափաբաժին՝ կրկին երկու փուլով)՝ 62%): Ամերիկյան փորձագետներն այս տվյալները քննադատել են և մշակողներին մեղադրել փորձարկումների ընթացքում «նենգություն» կատարելու մեջ: