Կորոնավիրուսի դեմ պայքարի համար Folding@Home-ի բաշխված հաշվումներին միացել են հարյուր հազարավոր կամավորներ, և նրանց համակարգիչների ընդհանուր հզորությունը հասել է 2,4 էկզաֆլոփսի՝ գերազանցելով աշխարհի 500 խոշոր գերհամակարգիչների հնարավորությունները:
Կորոնավիրուսի առանցքային սպիտակուցի պատկերը / © Christian C. Gruber Georg Steinkellner
Բազմաթիվ հետազոտական խնդիրների լուծումը հաշվողական մեծ հզորություն է պահանջում, որը ոչ միշտ է հասանելի գիտնականներին: Ուստի նրանց օգնության է գալիս «քաղաքացիական գիտությունը»՝ կամավորները, ովքեր ազատ ժամանակ են տրամադրում համակարգչով հեռավար հաշվարկներ կատարելու համար: Ներդնելով հատուկ հավելվածներ՝ նրանք կարող են մասնակցել գալակտիկաների և սովորական թվերի դասակարգմանը, աստերոիդների ու թռչունների մոնիթորինգին, գրավիտացիոն ալիքների և նոր հակաբիոտիկների որոնումներին. տարբերակները շատ են:
Նմանատիպ խոշոր նախագծերից մեկը Folding@Home-ն է, որը նվիրված է խոշոր և բարդ սպիտակուցների ու սպիտակուցային համալիրների տարածական կառուցվածքի մոդելավորմանը: Արդեն մի քանի ամիս նրա գլխավոր խնդիրը SARS-CoV-2 նոր կորոնավիրուսի S սպիտակուցի մոդելավորումն է: Այս կարևոր «բանալու» օգնությամբ վիրուսն ամրանում է բջջի մակերսին՝ բացազատվելով երեք «ծաղկաթերթերի» և դրանցով վիրուսային գենոմի համար դեպի ներս ուղի բացելով:
Աշխատանքներին տեմպ հաղորդելու համար նախագծի կազմակերպիչները հանրությանը նոր կոչով են դիմել՝ չմնալով անպատասխան: Մի քանի ամսվա ընթացքում նրան միացել են ավելի քան 700 հազար նոր մասնակիցներ, և արդեն 2020թ. մարտին տեղաբաշխված ցանցի արտադրողականությունը հասել է մեկ էքսաֆլոփսի: Միլիարդավոր օպերացիաներ վայրկյանում, ինչից նույնիսկ ժամանակակից գերհամակարգիչներն են հեռու: Իսկ վերջերս Folding@Home-ի ղեկավար Գրեգ Բոումանը հայտարարել է 2,4 էքսաֆլոփսի մակարդակի հասնելու մասին. այն ավելին է, քան Top500 ցանկի բոլոր գերհամակարգիչները միասին վերցրած:
S սպիտակուցի մոլեկուլային կառուցվածքը հաստատվել է դեռևս փետրվարին, սակայն Folding@Home-ի առաջ խնդիր է դրվել դրա և բջջային մեմբրանի միջև փոխազդեցության՝ անհավատալի բարդ մոդելավորումն իրականացնելու: Գրեգ Բոումանը նշել է, որ տան համակարգչով S սպիտակուցը բացահայտել փորձելու դեպքում հաջողություն կգրանցվի, եթե հարյուր տարվա ընթացքում փոքր-ինչ առաջընթաց նկատվի: Նրա խոսքով՝ իրենք այդ հարցում զորակցություն ունեն:
Իրանական աղբյուրը տեղեկացնում է, որ Թուրքիան ու Բաքուն մտադրություն են ունեցել հանկարծակի հարձակում ձեռնարկել Հայաստանի…
Քանի դեռ վերլուծական շրջանակներում փորձում են վեր հանել Իրանի և Ադրբեջանի միջև լարվածության իրական պատճառներն…
Ռուսական խաղաղապահ ստորաբաժանումն Արցախի «Հյուսիս» տեղանքում հրադադարի հնարավոր խախտումների կանխման և դիտակետերի անվտանգության ապահովման վարժանքներ…
Լճի ափամերձ եզրագիծը նահանջել է 1 կմ-ով, ջրի մակարդակն ընկել է 22-23 մ-ով: Ցամաքած հատվածներում…
Վարչապետ Փաշինյանի նախկին խորհրդական Լևոն Մազմանյանն ուշագրավ վերլուծություն է հրապարակել իր ֆեյսբուքյան էջում, որտեղ անդրադարձել…
Ի հեճուկս Ալիևի փորձերին՝ «Լեռնային Ղարաբաղ» անվանումը միջազգային փաստաթղթերից դուրս մղելու ուղղությամբ, Ստրասբուրգում ընդունվել է…