Categories: Գիտություն

Naked Science. Covid-19-ի պանդեմիան հանգեցրել է համաշխարհային սեյսմիկ ակտիվության նվազմանը

Կորոնավիրուսային վարակի տարածմանը զուգահեռ տարբեր երկրների երկրաշարժագետները նշում են Երկրի կեղևի՝ մարդկային գործունեության արդյունքում առաջացող բարձր հաճախականությամբ ցնցումների նվազման մասին:

Տարբեր երկրների կառավարությունները փորձում են զսպել SARS-CoV-2 կորոնավիրուսի տարածումը՝ սահմանափակելով ազատ տեղաշարժը, հանրային վայրերի աշխատանքը և միջոցառումները: Դրանք հանգեցնում են տնտեսական գործունեության, շինարարության և տրանսպորտային հոսքերի կտրուկ կրճատմանը: Դա արձանագրում են նույնիսկ զգայուն սեյսմոմետրերը (երկրաշարժաչափ), որոնցով երկրաբանները հետևում են երկրակեղևի ցնցումներին:

Երևույթին առաջինն ուշադրություն են դարձրել Բրյուսելի երկրաշարժագետները: Բելգիական թագավորական աստղադիտարանը հաղորդել է, որ աշխատակիցներն անցել են հեռավար աշխատանքի, քանի որ սարքերը մարդկանց ակտիվության նվազման արդյունքում ցնցումների զգալի անկում են ցույց տալիս:

Աստղադիտարանի աշխատակից Թոմաս Լեքոքի խոսքով՝ սկզբնական շրջանում ցուցիչները տեղադրված էին Բրյուսելի մերձակայքում, սակայն վերջին տասնամյակներում հայտնվել են քաղաքային բուռն տեղաշարժի միջավայրում և մշտապես գրանցել են նրա «սեյսմիկ ֆոնը»: Երկրաբանը նշել է, որ երբ ձյուն է գալիս, ապա ամեն ինչ լուռ է, իսկ եթե մարաթոն է, զգացվում է, որ մարդիկ են վազում: Նրա խոսքով՝ ներկայումս նույնիսկ աշխատանքային շաբաթվա թեժ պահերին ֆոնային ցնցումների մակարդակը Բրյուսելում հավասար է հանդարտ, ձնառատ հանգստյան օրերի մակարդակին:

Բելգիական արքայական աստղադիտարանի տվյալները. կանաչ գծով երևում է, որ ցնցումները նվազում են ոչ միայն հանգստյան օրերին, այլև սահմանափակող միջոցառումների ձեռնարկումից հետո / ©Thomas Lecocq

Բելգիացիներին երկրորդում են այլ երկրների երկրաշարժագետները. աղմուկի նման անկման մասին են հաղորդել նաև Ֆրանսիայի, Նոր Զելանդիայի, Մեծ Բրիտանիայի գիտնականները: Նրանց տվյալներն ընդհանուր առմամբ անսպասելի չեն: Սակայն գիտնականները նախատեսում են օգտվել ժամանակավոր անդորրից: Բանն այն է, որ մարդկային գործունեության արդյունքում առաջացող աղմուկի բացակայության պայմաններում հնարավոր կլինի ընդհանուր տվյալներից ավելի լավ առանձնացնել անհրաժեշտ ազդանշանը:

Բացի այդ, նման բարձր հաճախականությամբ ցնցումներն առաջանում են նաև բազմաթիվ այլ բնական գործընթացներից, ներառյալ քամին և օվկիանոսի ալեկոծումը: Խիտ բնակեցված շրջաններում նրանք գործնականում չեն լսվում մարդկային գործունեության աղմուկի պարագայում, բայց հիմա առավել լսելի են դարձել: Այս հազվադեպ ժամանակահատվածը պետք է օգտագործել՝ դրանց հատկանիշներն ուսումնասիրելու և դրանց օգնությամբ Երկրի մակերեսին տեղին ունեցողի մասին ավելի շատ տեղեկություններ ձեռք բերելու համար:

Վերջին նորություններ

Ծրագրել են հարձակում Սյունիքի վրա, բայց «քամին այս անգամ նույն ուղղությամբ չի փչելու»

Իրանական աղբյուրը տեղեկացնում է, որ Թուրքիան ու Բաքուն մտադրություն են ունեցել հանկարծակի հարձակում ձեռնարկել Հայաստանի…

30.09.2021

Ադրբեջանը Թուրքիայի և Իսրայելի դոպինգի տակ է. Իրանում զգուշացնում են Բաքվին

Քանի դեռ վերլուծական շրջանակներում փորձում են վեր հանել Իրանի և Ադրբեջանի միջև լարվածության իրական պատճառներն…

29.09.2021

Ռուսներն Արցախում սադրանքները կանխելու և դիրքերի վրա հարձակումը հետ մղելու վարժանքներ են կատարել

Ռուսական խաղաղապահ ստորաբաժանումն Արցախի «Հյուսիս» տեղանքում հրադադարի հնարավոր խախտումների կանխման և դիտակետերի անվտանգության ապահովման վարժանքներ…

29.09.2021

Էկոլոգիական աղետ է սպասվում. Վանա լիճը ցամաքում է

Լճի ափամերձ եզրագիծը նահանջել է 1 կմ-ով, ջրի մակարդակն ընկել է 22-23 մ-ով: Ցամաքած հատվածներում…

28.09.2021

Ո՞ր հիմնական խնդիրների չլուծման պատճառով ունեցանք այս աղետալի իրավիճակը. Լևոն Մազմանյան

Վարչապետ Փաշինյանի նախկին խորհրդական Լևոն Մազմանյանն ուշագրավ վերլուծություն է հրապարակել իր ֆեյսբուքյան էջում, որտեղ անդրադարձել…

28.09.2021

ԵԽԽՎ-ն Լեռնային Ղարաբաղի վերաբերյալ կարևոր բանաձև է ընդունել

Ի հեճուկս Ալիևի փորձերին՝ «Լեռնային Ղարաբաղ» անվանումը միջազգային փաստաթղթերից դուրս մղելու ուղղությամբ, Ստրասբուրգում ընդունվել է…

27.09.2021