NASA-յի Ռեակտիվ շարժման լաբորատորիայի աշխատակիցները պատմել են, թե ինչպես է իրենց հաջողվում Կարմիր մոլորակի վրա գտնվող ռովերի աշխատանքները կազմակերպել պանդեմիայի պայմաններում:
Curiosity-ի թիմն աշխատում է տանից / © NASA, JPL-Caltech
Կորոնավիրուսային հիվանդության պանդեմիայով պայմանավորված՝ բոլոր երկրներում բազմաթիվ կազմակերպությունների ու ընկերությունների աշխատակիցներ անցել են հեռավար աշխատանքի (տանից)՝ Covid-19-ով չվարակվելու և դրանով բժիշկների ու բուժհաստատությունների ծանրաբեռնվածությունը նվազեցնելու համար: Նման միջոցառումների են բախվել նաև NASA-յի նրա կազմում գործող գիտահետազոտական կենտրոնների աշխատակիցները:
Մարսյան գիտական լաբորատորիայի անձնակազմը նույնպես հեռավար աշխատանքի է անցել: Կալտեխի ռեակտիվ շարժման լաբորատորիայի (JPL) աշխատակիցները խաղում են ընտանի կենդանիների հետ, մտերիմների հետ կիսում են աշխատանքային տարածքը, բայց դրա հետ մեկտեղ կառավարում են Curiosity մարսագնացը: Լաբորատորիան հեռավար աշխատանքի է անցել դեռևս մի քանի շաբաթ առաջ: Նրանք միմյանց միջև են բաժանել մոնիտորները և այլ սարքավորումները:
Սակայն ամեն ինչ չէ, որ հնարավոր էր տեղափոխել տուն. մասնագետները հիմնականում աշխատում են Մարս մոլորակից Curiosity-ի ուղարկած եռաչափ լուսանկարների հետ, իսկ դրա համար հատուկ ակնոցներ են պետք՝ դիտարկելու բոլոր մանրուքները և հասկանալու, թե որ ուղղությամբ պետք է ուղարկել մարսագնացին և ինչ հրամաններ տալ: Նման ակնոցներն իրենց հերթին բարձր արտադրողականությամբ համակարգիչներ են պահանջում՝ հզոր վիդեոքարտերով, ուստի, տնային դյուրակիր համակարգիչների միջոցով եռաչափ նկարներ դիտելու համար, նրանք անցել են անագլիֆային 3D ակնոցների:
Բացի այդ, Curiosity-ի թիմի անդամներն աշխատում են աշխարհի տարբեր հետազոտական ինստիտուտների հարյուրավոր գիտնականների հետ: Ու թեև նման շփումը հեռակա կարգով է, սակայն JPL-ի աշխատակիցները չեն համակերպվել միմյանցից հեռու աշխատելուն: Մասնագետները նշում են, որ Curiosity-ի գործողությունների հաջորդականության ցանկացած ծրագրավորման վրա աշխատում է շուրջ 20 մարդ, ովքեր համատեղ հաշվարկում և փորձարկում են հրամանները՝ միաժամանակ պահպանելով հաղորդակցությունը տասնյակ գործընկերների հետ:
Խմբի ղեկավար Ալիսյա Օլբոն նշել է, որ սովորաբար իրենք նույն սենյակում են նստում, փոխանակվում են նկարներով ու տվյալներով: Մարդիկ ոչ մեծ խմբերով զրուցում են միմյանց հետ ամբողջ սենյակում:
Հեռավարին անցնելուց հետո Curiosity-ի թիմի անդամները ստիպված են իրենց սովորական աշխատանքն իրականացնել՝ միաժամանակ մի քանի տեսակոնֆերանս անցկացնելով և մեսենջերներում հաղորդակցվելով. այդ ամենի համար ներկայումս ծախսվում է 1-2 ժամ ավելի ժամանակ: Միևնույն ժամանակ՝ նման աշխատաձևի դեպքում մարսագնացին ուղղվող հրամանների թիվը սահմանափակվում է: Գիտահետազոտական խմբի ղեկավար Քերի Բրիջը, օրինակ, հրահանգավորում է 15 չատերով՝ համոզվելու, որ գիտնականների և ինժեներների միջև հաղորդակցությունն անհրաժեշտ մակարդակի վրա և աշխատանքներն իրականացվում են ըստ ծրագրի:
Հեռավարի արդյունքներից մեկն այն է, որ մարտի 20-ին, երբ առաքելության անդամներից ոչ ոք արդեն լաբորատորիայում չէր գտնվում, Curiosity-ին հրաման են արձակել, ինչի շնորհիվ ռովերը կարողացել է շաղափել հորատման վայրում (Էդինբուր), նմուշառում կատարել և հաշվետվությունն ուղարկել JPL՝ ինչպես և նախատեսված էր:
Բրիջի խոսքով` նոր իրավիճակին բոլորը քիչ թե շատ համակերպվել են, և մարսագնացի գործունեության ապահովման ուղղությամբ բոլոր ջանքերն արտացոլում են տիեզերական գործակալության ոգին: Բրիջը դա համարել է դասականություն, NASA-յի դասագիրք: Նրա խոսքով` խնդիր է ծագել, և իրենք պարզում են, թե ինչպես ամեն ինչի ստիպել աշխատել: Մարսը, ըստ նրա, տեղում կանգնած չէ, և իրենք շարունակում են հետազոտել այն:
Վերջին օրերին ԱՄՆ-ը կորոնավիրուսից մահացությունների թվով առաջին տեղում է: Պաշտոնական տվյալներով՝ այնտեղ մահացել է ավելի քան 26 հազար մարդ: Վարակվածների թիվն անցել է 610 հազարից: Հաջորդ տեղում Իսպանիան է՝ 177 հազարից ավելի վարակվածներով: Իտալիան 3-րդն է (162488):
Իրանական աղբյուրը տեղեկացնում է, որ Թուրքիան ու Բաքուն մտադրություն են ունեցել հանկարծակի հարձակում ձեռնարկել Հայաստանի…
Քանի դեռ վերլուծական շրջանակներում փորձում են վեր հանել Իրանի և Ադրբեջանի միջև լարվածության իրական պատճառներն…
Ռուսական խաղաղապահ ստորաբաժանումն Արցախի «Հյուսիս» տեղանքում հրադադարի հնարավոր խախտումների կանխման և դիտակետերի անվտանգության ապահովման վարժանքներ…
Լճի ափամերձ եզրագիծը նահանջել է 1 կմ-ով, ջրի մակարդակն ընկել է 22-23 մ-ով: Ցամաքած հատվածներում…
Վարչապետ Փաշինյանի նախկին խորհրդական Լևոն Մազմանյանն ուշագրավ վերլուծություն է հրապարակել իր ֆեյսբուքյան էջում, որտեղ անդրադարձել…
Ի հեճուկս Ալիևի փորձերին՝ «Լեռնային Ղարաբաղ» անվանումը միջազգային փաստաթղթերից դուրս մղելու ուղղությամբ, Ստրասբուրգում ընդունվել է…