Ամեն ինչ՝ սկզբի՞ց. ե՞րբ կլինի կորոնավիրուսի երկրորդ ալիքը և ինչո՞վ է վտանգավոր
Իրադարձությունների զարգացման հավանական 2 տարբերակ կա. առաջինը՝ գրիպի հետ միաժամանակ տարածվելն է՝ տարվա վերջին: Դրա վառ օրինակը 1918-1920թթ. «իսպանուհին» է. սրա երկրորդ ալիքն առաջինից ավելի վնասակար էր:
Առաջիկայում սպասվում է, որ սահմանափակումներն աստիճանաբար կհանվեն: Տարբեր երկրներում տարբեր ժամկետներ են նշվում: Հայաստանում մայիսի 4-ից հետզհետե կսկսվեն այդ գործընթացները: Սակայն գիտնականները, իշխանությունների խորհրդականները և քաղաքական գործիչներն ամբողջ աշխարհում նախազգուշացնում են համաճարակի երկրորդ ալիքի վտանգի մասին:
Ե՞րբ կարող է սկսվել այդ ալիքը և ինչպե՞ս կանդրադառնա մեզ վրա:
Տարբերակ 1. Նոր բռնկում՝ կարանտինի թուլացումից հետո
Անհանգստացնող օրինակ է ծառայել Սինգապուրը, որտեղ կարծես կարողացել են զսպել սկզբնապես ուժեղ բռնկումը: Սակայն մեկուսացման ռեժիմի թուլացումից հետո վարակվածների թիվը կտրուկ աճեց: Եվ դա այն դեպքում, երբ տեխնոլոգիական հզորությունների շնորհիվ կարելի էր հայտնաբերել վարակվածների հետ շփում ունեցածներին:
Համաճարակը բռնկվել էր բազմահազարանոց հանրակացարանում, որտեղ հիգիենայի ցածր մակարդակ է ու ընդհանուր ճաշարաններ են: Այսինքն՝ թույլ օջախներում հնարավոր է բռնկում ու տարածում:
Գերմանիայում կարանտինի մեղմացումից հետո նույնպես աճեց վարակվածների թիվը: Իշխանությունները քաղաքացիներին կոչ արեցին գիտակցաբար մոտենալ և շարունակել հնարավորինս մնալ տանը, իսկ հանրային վայրերում պահպանել կանոնները:
Չինաստանում երկրորդ ալիքի վտանգը ստեղծել է Ռուսաստանը. չինացի աշխատողներն այդ երկրից հայրենիք են վերադարձել՝ իրենց հետ տանելով վիրուսը: Այժմ Չինաստանում շատացել են բերովի դեպքերը: Դրանք հատկապես շատ են երկրի հյուսիս-արևելքում, որտեղ կարանտինը վերականգնվել է:
Ռուսաստանում երկրորդ ալիքի վտանգի մասին հայտնել է նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը: Նրա խոսքով՝ ամեն ինչ կախված է նրանից, թե ինչպես կպահպանվեն ինքնամեկուսացման կանոնները մայիսյան տոներին, մինչև ամսի 11-ը:
Տարբերակ 2. Կորոնավիրուսի ու գրիպի «շատ վտանգավոր կոկտեյլ»՝ տարվա երկրորդ կեսին
Շատերի կարծիքով՝ կորոնավիրուսային համավարակի երկրորդ ալիքը տեղի կունենա տարվա երկրորդ կեսին՝ գիպի ավանդական սեզոնին: Անհանգստացնող է, որ դրանք կարող են գերակայել միաժամանակ:
ԱՄՆ-ում, օրինակ, մոտավոր հաշվարկներով՝ 2019-2020թթ. աշուն-ձմեռ-գարուն ընթացքում միայն գրիպից մահացել է 24-62 հազար մարդ: Բժիշկներն ընդունել են 26 մլն պացիենտի, նրանցից կես մլն-ը հոսպիտալացվել է:
Այնպես որ՝ կորոնավիրուսն ու գրիպը միասին՝ կարող են վատ հետևանքների հանգեցնել ամբողջ աշխարհում:
Ի՞նչ կապ ունի «իսպանուհին»
Ընդհանուր առմամբ՝ պետք չէ հուսալ, թե ամեն ինչ, գուցե, վատ չլինի: Առանցքային օրինակը, որը ներկայումս դիտարկվում է կորոնավիրուսի քննարկման շրջանակներում, 1918-1920թթ. «իսպանուհին» է: Այն և այլ համաճարակներ բազմալիք են եղել: Երկրորդ ալիքը (1918թ. օգոստոս) առաջինից ծանր գտնվեց: Այդ տարվա հոկտեմբերին համաճարակից ամենաշատ մահացությունը եղավ:
1919-1920թթ. տեղի է ունեցել ևս 2 ալիք: Երրորդը քիչ վնասակար էր, բայց կրկին բարձր մահացությամբ, քան առաջինը: Եվ, վերջապես, չորրորդը տեղի ունեցավ միայն տեղային և համեմատաբար ավելի քիչ մարդկանց կյանք խլեց:
Պետք է հաշվի առնել, որ Առաջին համաշխարհայինը նոր էր ավարտվել: Վարակը տարածվեց նաև պատերազմից վերադարձողների, վիրավորների միջոցով: Այս կորոնավիրուսն ու «իսպանուհին» ընդհանրություն ունեն նաև պատվաստանյութի հարցում. նրա դեպքում այն այդպես էլ չգտնվեց, իսկ այս մեկի համար դեռ չի ստեղծվել (եթե իհարկե՝ ընդհանրապես ստեղծվի):
Բացի այդ՝ մենք դեռ հեռու ենք կոլեկտիվ իմունիտետից, երբ բնակչության մեծամասնության օրգանիզմում պաշտպանիչ հակամարմիններ կան, և վիրուսի թիրախները քիչ են լինում: Առայժմ, սակայն, խոցելիներն ավելի շատ են, քան «իմունայինները»:
Երկրորդ ալիքին դիմակայելու հնարավորության բացակայության մասին խոսել է նաև ՌԴ-ում ԱՀԿ ներկայացուցիչ Մելիտա Վույնովիչը՝ նշելով, որ սա նոր վիրուս է, և իմունիտետ բնակչության շատ փոքր մասն ունի:
Ինչպե՞ս կազդի երկրորդ ալիքը
Քաղաքական գործիչների երկրորդ ալիքի մասին բոլոր նախազգուշացումները խոսում են այն մասին, որ պետք է բոլոր սահմանափակումները պահպանել ամբողջ տարվա ընթացքում:
Դրանցից առանցքայինն են.
- սոցիալական հեռավորություն և հիգիենա,
- քաղաքացիների տեղաշարժման վերահսկում,
- զանգվածային թեստավորում:
Ամենայն հավանականությամբ՝ իշխանությունները ստիպված կլինեն իրավիճակն ամեն շաբաթ գնահատել և ցուցիչներից կախված՝ թուլացնել կամ խստացնել սահմանափակումները:
Հավելենք, որ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն ապրիլի 30-ին նշեց, որ կորոնավիրուսով պայմանավորված ճգնաժամը, հնարավոր է, տևի մինչև հաջորդ տարվա մարտ ամիսը, ուստի պետք է աստիճանաբար համակերպվել «նրա հետ ապրելուն»: Սակայն միաժամանակ խորհուրդ է տրվում խստորեն պահպանել նշված կանոնները:
Մեկնաբանությունները