Covid-19-ի դեմ բրիտանական AZD1222 պատվաստանյութի փորձարկումները դադարեցվել են
Կամավորներից մեկի մոտ ողնուղեղի բորբոքումը հանգեցրել է նրան, որ նախատեսված բոլոր պատվաստումները հետաձգվել են անորոշ ժամկետով:
AstraZeneca ընկերության և Օքսֆորդի համալսարանի գիտնականների կողմից համատեղ մշակված AZD1222 պատվաստանյութի փորձարկումները երրորդ փուլի ընթացքում դադարեցվել են: Պատճառը հակակորոնավիրուսային դեղամիջոցի ենթադրյալ վնասակար ազդեցությունն է կամավորներից մեկի վրա:
Պատվաստանյութի կլինիկական փորձարկումների երրորդ փուլը մեկնարկել էր ԱՄՆ-ում, Բրազիլիայում և Հարավային Աֆրիկայում՝ այս տարվա օգոստոսին: Այդ փուլում պատվաստվելու է շուրջ 30 հազար մարդ: Նախորդ փուլերում դեղամիջոցն իմունային պատասխանի արդյունավետություն է ցուցաբերել և փորձարկվողների մոտ վնասակար լուրջ ազդեցություն չի ունեցել: Նկատվել են միայն թեթև և միջին ծանրության ախտանշաններ (ջերմություն, գլխացավ ու մկանային ցավ):
Հնդկաստանում և Մեծ Բրիտանիայում ընթանում է AZD1222 պատվաստանյութի միջանկյալ՝ այսպես կոչված ⅔ փուլի թեստավորումը: Հենց այդ փուլի մասնակիցներից մեկի մոտ ռեակցիա է ի հայտ եկել, որը ստիպել է գործընթացը դադարեցնել: Խոսքը լայնակի միելիտի մասին է՝ ողնուղեղի մեկ կամ մի քանի բաժինների բորբոքում:
Այժմ մասնագետները պարզում են՝ արդյո՞ք այդպիսի ախտանշանը պատվաստման բացասական ռեակցիա է, թե՞ այն ոչ մի կերպ կապ չունի ներարկման հետ, այլ ուրիշ հիվանդության կամ աուտոիմունային գործընթացի հետևանք է: Պատվաստանյութը մշակողների ներկայացուցիչները թեստերի դադարեցնումն անվանել են «բնականոն գործընթաց, որը պետք է տեղի ունենա այն դեպքերում, երբ փորձարկումնեի որևէ փուլում հնարավոր անբացատրելի հիվանդացություն է հայտնաբերվում»՝ փորձարկումների մաքրությունն ապահովելու նպատակով:
Ներկայումս երրորդ փուլի կլինիկական հետազոտություններ են անցնում 9 պատվաստանյութ-թեկնածուներ, որոնք մշակվել են տարբեր երկրներում: Թեև փորձարկումների դադարեցումը վնասակար հետևանքների պատճառով հազվադեպ երևույթ չէ, հատկապես փորձարկվողների մեծ թվի պարագայում, AstraZeneca-յի դեղամիջոցն առաջինն է, որի հետազոտությունները դադարեցվել են:
AZD1222-ը մշակվել է ChAdOx1-MERS դեղամիջոցի հիման վրա: Այն մերձավորարևելյան շնչառական համախտանիշի՝ MERS-CoV-ի հարուցիչի դեմ պատվաստանյութն էր: Դրա ստեղծման համար, ենթադրաբար, օգտագործվել է շիմպանզեի ադենովիրուսը (մարդու համար անվտանգ), SARS-CoV-2 կորոնավիրուսի սպիտակուցներից մեկի հավելյալ գենոմով հավելված: Այդպիսի մոլեկուլակենսաբանական կառուցվածքն օրգանիզմին թույլ է տալիս ձևավորել իմունային պատասխան ընդդեմ Covid-19-ի՝ առանց հիվանդության հիմնական ախտանշանների:
Ջրային կոմիտեի նախկին ղեկավարի խոսքով` ոռոգող ենթակառուցվածքները մաշվել են, և ջրի կորուստը հասնում է մինչև 70%-ի: Միաժամանակ, թուրքական կողմում մտադիր են ջրամբարներ կառուցել, որոնք էականորեն կնվազեցնեն Հայաստանի ջրի պաշարը:
Ուշագրավ հոդված է հրապարակվել, որը կարող է օգտակար լինել հայկական բանակի բարեփոխումներով զբաղվող անձանց համար: Այն վերաբերում է իսրայելական բանակի ժամանակակից վերափոխմանը, որտեղ հիմնական շեշտադրումն արված է տվյալների փոխանցման, կապի, թիրախի հայտնաբերման, արհեստական բանականության տեխնոլոգիաների վրա:
Տարոն Հովհաննիսյանի համոզմամբ` Բաքուն ոչ թե խաղաղության պայմանագիր է ցանկանում կնքել, այլ` Հայաստանի օկուպացրած տարածքների փաստացի օրինականացում` լարվածություն առաջացնելով նաև խափանելով խաղաղ բանակցությունները վերսկսելու` համանախագահ երկրների դիրքորոշումը:
Երասխում և Քաշաթաղում հայկական կողմը երկարատև ընդմիջումից հետո առաջին անգամ պատասխանեց: Ռուսաստանը, ինչպես նշվում է, հասկանալով Հայաստանին զսպելու անկարողությունը, գիտակցաբար կամ հարկադրված, Երևանին դրդում է կայացնելու ինքնիշխան որոշումներ:
Ջրային կոմիտեի նախկին ղեկավարի խոսքով` ոռոգող ենթակառուցվածքները մաշվել են, և ջրի կորուստը հասնում է մինչև 70%-ի: Միաժամանակ, թուրքական կողմում մտադիր են ջրամբարներ կառուցել, որոնք էականորեն կնվազեցնեն Հայաստանի ջրի պաշարը:
Ուշագրավ հոդված է հրապարակվել, որը կարող է օգտակար լինել հայկական բանակի բարեփոխումներով զբաղվող անձանց համար: Այն վերաբերում է իսրայելական բանակի ժամանակակից վերափոխմանը, որտեղ հիմնական շեշտադրումն արված է տվյալների փոխանցման, կապի, թիրախի հայտնաբերման, արհեստական բանականության տեխնոլոգիաների վրա:
Տեղեկատվություն է տարածվել, թե Արևմուտքը պահանջում է ռուսական խաղաղապահ ուժերի դուրսբերում Արցախից: Նշվում է, որ Գյումրիի 102-րդ ռազմաբազան դուրս կբերվի Հայաստանից, իսկ ռուս խաղաղապահների փոխարեն կտեղակայվեն ֆրանսիական ուժեր:
Երասխում և Քաշաթաղում հայկական կողմը երկարատև ընդմիջումից հետո առաջին անգամ պատասխանեց: Ռուսաստանը, ինչպես նշվում է, հասկանալով Հայաստանին զսպելու անկարողությունը, գիտակցաբար կամ հարկադրված, Երևանին դրդում է կայացնելու ինքնիշխան որոշումներ:
Նախնական տվյալներով` տուժածների թիվը 15 է: Նրանցից երեքը հոսպիտալացվել են. վիճակները գնահատվում է միջին ծանրության: Մյուս 12-ը, ինչպես նշվում է, լուրջ վնասվածքներ չեն ստացել. նրանց ցուցաբերվել է անհրաժեշտ բուժօգնություն:
Մեկնաբանությունները