Ռուսաստանը կձեռնարկի ԱՊՀ-ն փրկելու վերջին փորձը
Անկախ պետությունների համագործակցությունն իր երեսնամյակին մոտեցել է վատագույն «կառուցվածքով»: Փորձագետի համոզմամբ`Ռուսաստանը պետք է միջոցներ ձեռնարկի գոնե սեփական անվտանգությունն ապահովելու նպատակով, և ոչ միայն իր հավակնությունների կամ կարգավիճակի համար:
Ռուսաստանի հարևան երկրներում անբարենպաստ իրադրություն է հաստատվել` քաոսը և անհստակությունը մոտեցնելով ՌԴ սահմաններին: Երբեք չլինելով կայուն կազմակերպություն` ԱՊՀ-ն (Անկախ պետությունների համագործակցություն) իր երեսնամյակին մոտեցել է վատագույն «կառուցվածքով»: Ռուս փորձագետի համոզմամբ`Ռուսաստանը պետք է միջոցներ ձեռնարկի գոնե սեփական անվտանգությունն ապահովելու նպատակով, և ոչ միայն իր հավակնությունների կամ կարգավիճակի համար:
Խնդիրն ավելի մոտ է, քան` թվում է
ԱՄՆ-ի նորընտիր նախագահ Ջո Բայդենի իշխանության գալը ՌԴ-ին սպառնում է խնդիրներով ու անցանկալի երևույթներով: Սակայն սա անհանգստանալու միակ առիթը չէ, որ նոր տարում սպասվում է ռուսական քաղաքականությանն ու հասարակությանը: Վտանգ ու քաոսը սահմաններին ավելի մոտ են, քան անդրօվկիանոսյան աշխարհաքաղաքական սպառնալիքները: Ռուսական էլիտաները ենթագիտակցորեն պատրաստ են Բայդենի պատժամիջոցներին ու անբարյացկամությանը: Իսկ ահա ավելի մեծ անհարմարություններ ՌԴ-ին կարող են պատճառել հենց մոտ հարևանները:
Թիվ մեկ խնդիր է նշվում Ուկրաինան` որպես անջատված պատառ»: Այժմ նաև գործընկեր ու բարեկամ Հայաստանն ու Ադրբեջանն են բացահայտ հակամարտության մեջ: Բելառուսն ու Ղրղզստանը բախվել են ներքին քաղաքական խնդիրների: Եվ հակասություններն ԱՊՀ-ում միայն աճում են` չնայած համավարակի պատճառով հաղորդակցությունը և տնտեսական կապերը թուլացել են:
Ընդհանուր առմամբ, ինչպես նշում են փորձագետները, «հոբելյարի» խնդիրները չեն կարող լուծել սպասումը կամ ժամանակը. վճռորոշ միջամտություն և քաղաքական կամք է պահանջվում:
ԱՊՀ-ն փրկելու վերջին փորձը
Այսօր բոլորի համար ակնհայտ է, որ Ռուսաստանն ակտիվորեն գրոհում են ոչ միայն Արևմուտքից, այլև` Հարավից ու Արևելքից, անծայրածիր սահմանի երկայնքով: Ֆորմալ առումով` պայքար է ընթանում նախկին ԽՍՀՄ սահմաններում` ՌԴ-ին շրջապատող երկրներում: Նրանց ներքին և հարևանների հետ պայքարը Կրեմլի համար անհանգստացնող են:
Հետխորհրդային տարածքում բազմաթիվ միավորումների (ՇՀԿ, ԵԱՏՄ, ՀԱՊԿ, ԱՊՀ) ինտեգրացիոն գործընթացներն արգելակվել են, իսկ Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինն այդ խմբերի նիստերում հաճախ է սկսել հանդիպել «քիչ ծանոթ դեմքերի` կասկածելի անցյալով, «պալատական դավադրությունների» կամ հեղափոխությունների արդյունքում իշխանության եկած»: Հոդվածի հեղինակի խոսքով` Պուտինը երբեմն ստիպված է լինում նկատողություն անել որոշ ներկայացուցիչների` իշխանության զարգացած հասարակական ինստիտուտներ չունենալու պարագայում իրենց «խակ» պետություններն «արևմտյանի» վերաձևելու շտապողականության համար:
Եվ այդ ամբողջ քաոսը, անկայունությունը և իշխանության ու ռեսուրսների համար պայքարը, ինչպես նշվում է, արդեն ՌԴ սահմանների մոտ են: Ռուսաստանը պետք է առավելագույնս ձգտի վտանգը գոնե իրենից հեռացնել` վերջին, գուցե և` հուսահատ փորձն անելով փրկել իր տեսակի մեջ «մեռելածին» Անկախ պետությունների համագործակցությունը: Կրեմլում հրաշալի գիտակցում են, որ այդպիսի շրջապատով դժվար կլինի պահպանել տարածաշրջանի «կայունության կղզու» կարգավիճակը` աշխարհում այդկերպ դիրքավորվելով:
Անհետ կորած ադրբեջանցի զինծառայողների ծնողները Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանից խնդրում են օգնել իրենց զավակներին գտնելու հարցում, քանի որ Ադրբեջանում ոչ ոք իրենց խնդրանքներին չի արձագանքում:
Թուրքական հատուկ ծառայությունների մասնակցությամբ Սիրիայի հյուսիսում վարձկաններ են հավաքագրվում` Ուկրաինա տեղափոխվելու նպատակով: Նշվում է, որ հավաքագրումն իրականացվում է նույն սկզբունքով, ինչպես Լիբիայի և Արցախի համար էր արվում. վարձկաններին կրկին խոստանում են 2000 դոլար վճարել:
Համերգը տեղի է ունեցել 1915թ. ապրիլին: Մասնակցել են Օսմանյան կայսրության ներքին գործերի նախարար Թալեաթ փաշան, մշակույթի և կրթության նախարար Համդուլա Թանրովերնը: Վերջինի խոսքով` «Անատոլիայի որդին երկար տարիների աշխատանքից հետո հայկական երաժշտությանը թևեր է տվել»:
Անհետ կորած ադրբեջանցի զինծառայողների ծնողները Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանից խնդրում են օգնել իրենց զավակներին գտնելու հարցում, քանի որ Ադրբեջանում ոչ ոք իրենց խնդրանքներին չի արձագանքում:
Թուրքական հատուկ ծառայությունների մասնակցությամբ Սիրիայի հյուսիսում վարձկաններ են հավաքագրվում` Ուկրաինա տեղափոխվելու նպատակով: Նշվում է, որ հավաքագրումն իրականացվում է նույն սկզբունքով, ինչպես Լիբիայի և Արցախի համար էր արվում. վարձկաններին կրկին խոստանում են 2000 դոլար վճարել:
Համերգը տեղի է ունեցել 1915թ. ապրիլին: Մասնակցել են Օսմանյան կայսրության ներքին գործերի նախարար Թալեաթ փաշան, մշակույթի և կրթության նախարար Համդուլա Թանրովերնը: Վերջինի խոսքով` «Անատոլիայի որդին երկար տարիների աշխատանքից հետո հայկական երաժշտությանը թևեր է տվել»:
Գերիների շահերի ներկայացուցիչ Սիրանուշ Սահակյանի խոսքով` մոտ 200 գերիների վերադարձման դիմաց առաջ քաշված պայմաններն են` ՀՀ զինված ուժերի դուրսբերումն Արցախի տարածքից, Տիգրանաշենի հանձնումը, Կարմիր Շուկա ավտոճանապարհի նկատմամբ վերահսկողությունը:
Հաղորդվում է, որ Արցախում մնալու են միայն այն ստորաբաժանումները, որոնք կազմված են տեղի բնակիչներից: Հայաստանի ժամկետային զինծառայողներին այլևս ծառայության չեն ուղարկելու Արցախ:
Նշվում է, որ զինտեխնիկայի տեղափոխման նպատակը Հայաստանի Սյունիքի մարզում գործողություններն են: Իրանական աղբյուրը շեշտում է, որ լայնամասշտաբ պատերազմը կանխելու նպատակով անհրաժեշտ է իրանական զինուժն անհապաղ տեղակայել հայ-նախիջևանյան սահմանի երկայնքով:
Մեկնաբանությունները