Սահարայի անապատացումը հանգեցրել է Ասիայի չորացմանը, որը տևել է հազար տարի — Շեշտ.am (shesht.am)
3 րոպե
Խմբագրություն

Սահարայի անապատացումը հանգեցրել է Ասիայի չորացմանը, որը տևել է հազար տարի

Գիտնականների կարծիքով՝ հոլոցենի կեսերին տեղի ունեցած չորացումը կարող էր բնակչության զանգվածային տեղաշարժերի ու կենսակերպի փոփոխության հանգեցնել:

Արևմտյան Սահարա / © Bruno Barbey, Magnum

Իրվայնի Կալիֆորնիական համալսարանից Քեթլին Ջոնսոնի գլխավորած գիտական խումբը վերստեղծել է անցյալի եղանակային պայմանները՝ ուսումնասիրելով Հյուսիսային Լաոսի քարանձավներից վերցված պտկաքարերի (ստալագմիտներ) նմուշները: Հետազոտելով թթվածնի, ածխածնի և մետաղների հետքերի իզոտոպերի մակարդակը՝ գիտնականները այդ տվյալները միավորել են կլիմայական մոդելների հետ և հայտնաբերել կապ 4-5 հազար տարի առաջ Սահարայի հողերի անապատացման և Ասիայի հարավ-արևելքում խիստ չորացման միջև:

Հետազոտողները պարզել են, որ Սահարայում բուսականության աճի նվազումը նպաստել է օդում փոշու քանակության մեծացմանը: Այն իր հերթին հանգեցրել է Հնդկական օվկիանոսի սառեցմանը, օդի հոսքին՝ դեպի արևելք և, ի վերջո, Հարավարևելյան Ասիայում խոնավության նվազմանը, ինչը տևել է առնվազն 1000 տարի: Հետազոտության համահեղինակ Ջոյ Ուայթի խոսքով՝ աշխատության արդյունքները նոր ու հավաստի բացատրություն են տրամադրել Ասիայի հարավ-արևելքում և այլ վայրերում ծագած գերչորացման վերաբերյալ: Գիտնականը նշել է, որ, հնագիտական տեսանկյունից, սա էականորեն փոխում է խաղի կանոնները՝ միջին հոլոցենի դարաշրջանը հասկանալու և վերստեղծելու փորձերի առումով:

Գիտնականների կարծիքով՝ հոլոցենի կեսերին տեղի ունեցած չորացումը կարող էր բնակչության զանգվածային տեղաշարժերի ու կենսակերպի փոփոխության հանգեցնել: Դա նաև բացատրում է այդ շրջանի հնագիտական ապացույցների բացակայությունն Ասիայի հարավ-արևելքում՝ ի տարբերություն պատմական ավելի վաղ և ուշ շրջանների:

Բացի այդ՝ հետազոտողները ենթադրում են, որ գերչորացումը պետք է դիտարկել որպես Հարավարևելյան Ասիայում նեոլիթյան հողագործության առաջացման հնարավոր պատճառ:

Ամենաընթերցվածը

[miniorange_social_login]

Մեկնաբանությունները

Գրել մեկնաբանություն
Հաստատեք
Մուտք գործեք
Մուտք գործելով Դուք համաձայնվում եք կայքի օգտագործման օրենքների հետ.