Երկրագնդին ջերմաստիճանային նոր ռեկորդ է սպասվում
Ուսումնասիրելով մոլորակի վրա միլիոնավոր տարիների ընթացքում տեղի ունեցած կլիմայական փոփոխությունները՝ գիտնականները հանգել են այն եզրակացության, որ Երկրի վրա ջերմաստիճանը շարունակելու է աճել:
Օվկիանոսում հորատման միջազգային ծրագիրը (IODP), որը շարունակում է Երկրի հետազոտությունների բազմամյա համալիրը, Cenozoic Global Reference (CENOGRID) նախագծի շրջանակներում կարողացել է կազմել վերջին 66 մլն տարվա՝ կայնոզոյան ժամանակաշրջանի (աշխարհագրական պատմության ներկայիս դարաշրջանը) Երկրի համաշխարհային միջին ջերմաստիճանի կլիմայական ժամանակացույց:
Անհրաժեշտ տեղեկատվությունը հաջողվել է ստանալ ֆորամինիֆերների խեցիներից, դրանցում թթվածնի և ածխածնի կարբոնատի պարունակության հիման վրա գիտնականները կարողացել են վերականգնել Երկրի մթնոլորտում միլիոնավոր տարիների ընթացքում ջերմաստիճանի և ածխաթթու գազի քանակության մասին տվյալները: Դրանք համեմատել են Միլանկովիչի շրջափուլերի հետ (Երկարատև ժամանակամիջոցում Երկիր հասնող արեգակնային ճառագայթների քանակի և ռադիացիայի մակարդակի տատանումները), ինչը թույլ է տվել գործնականում կրկնակի մեծացնել մոլորակի վրա միջին ջերմաստիճանի, սառույցի ծավալների և ածխածնային շրջափուլի վերաբերյալ գիտնականներին հայտնի տվյալների ժամանաշրջանը:
2001թ.-ից սկսած գիտնականների ձեռքի տակ եղել են վերջին 34 մլն տարվա տվյալները, իսկ նոր վերլուծությունը հնարավորություն է տվել ոչ միայն ընդլայնել ժամանակահատվածը, այլև առկա տեղեկությունները դարձնել առավել մանրակրկիտ: Մասնագետներն ընգծում են, որ կայնոզոյայի սկզբում մոլորակի վրա տաք է եղել, անցումը պալեոցենից ու էոցենից եռուն շրջանում է տեղի ունեցել, որը վերածվել է տաքի: Օլիցոգենում և միոցենում սառն է եղել, իսկ պլիոցենը և պլեյստոցենը դարձել են սառցե դարաշրջան: Ներկայիս ժամանակաշրջանը՝ հոլոցենը, Երկրի համար տաք շրջան է:
Համաշխարհային ջերմաստիճանի վրա ազդող առանցքային հանգամանքները սառույցի քանակն է մոլորակի վրա և Երկրի մթնոլորտում ածխաթթու գազի ծավալը: Ամենատաք շրջանը պալեոցեն-էոցենային ջերմային առավելագույնն է եղել, երբ բարձր է եղել Հյուսիսատլանտյան մագմայական շրջանի հրաբխային ակտիվությունը՝ մեծացնելով դեպի մթնոլորտ արտանետվող ածխաթթվի քանակը:
Գիտնականների հետազոտությունը պարզել է, որ մեր օրերում Երկրի ջերմաստիճանի աճի վրա ազդում է մարդը: Այսպես՝ 2300թ. մոլորակի վրա միջին ջերմաստիճանը կարող է 1961-1990թթ.-ի ցուցանիշի համեմատ բարձրանալ 8,5 աստիճանով, իսկ եթե գլոբալ տաքացման դեմ պայքարի ուղղությամբ գործունեությունն արդյունավետ լինի, ջերմաստիճանի բարձրացումը կարող է կազմել 2,6: Ընդ որում՝ նույնիսկ նման ընթացքի պարագայում արդեն 2150թ. կսկսեն սառույցները հալչել և Համաշխարհային օվկիանոսի մակարդակն էականորեն կբարձրանա:
Հաղորդվում է, որ Արցախյան երկրորդ պատերազմի ժամանակ «Իսկանդեր» է կիրառվել անմիջապես Բաքվի ուղղությամբ: Իսրայելական «Բարաք-8» ՀՕՊ-ն այն որսացել է, սակայն դրանից անմիջապես հետո Ալիևը համաձայնել է գնալ հրադադարի:
Հակոբ Արշակյանի հաղորդմամբ` կայանի նպատակն արբանյակային տեղորոշման GPS, GLONASS և այլ տեսակի համակարգերի վրա ազդելն է: «X-100»-ը կարող է խափանել մինչև 100 կմ հեռավորության վրա գտնվող անօդաչու թռչող սարքերի և այլ սարքավորումների տեղորոշման համակարգերի աշխատանքը:
Իրանցի պաշտոնյան նշել է, որ «լավ չէ, երբ Իրանը ներառված չէ Ղարաբաղում կրակի դադարեցման կոմիտեում»: Նրա խոսքով` դա չի կարող նպաստել խաղաղությանը և տարածաշրջանի երկրների երկարատև շահերին:
Փաստերի ստուգման հարթակն արձանագրում է, որ Ռուսաստանի պաշտպանության նախարարության և Ադրբեջանի նախագահի հայտարարություններն իրականությանը չեն համապատասխանում։
Հաղորդվում է, որ Արցախյան երկրորդ պատերազմի ժամանակ «Իսկանդեր» է կիրառվել անմիջապես Բաքվի ուղղությամբ: Իսրայելական «Բարաք-8» ՀՕՊ-ն այն որսացել է, սակայն դրանից անմիջապես հետո Ալիևը համաձայնել է գնալ հրադադարի:
Ռուսական պաշտպանական գերատեսչության հաղորդմամբ` Հայաստանի զինված ուժերի կազմում գտնվող բոլոր «Իսկանդեր» հրթիռները գտնվում են երկրի զինապահեստներում:
Նշվում է, որ վերջնական որոշումը պետք է համաձայնեցվի ԱՄՆ-ի հետ: Այս գործընթացի մասն են համարվում նախագահ Արմեն Սարգսյանի հանդիպումները Լոնդոնում: Փարիզին կարող են միանալ նաև Աթենքի ներկայացուցիչները` ռազմական դիտորդների մակարդակով:
Գեղարքունիքի մարզում երկրաշարժը զգացվել է 5-6 բալ ուժգնությամբ, Կոտայքի, Տավուշի, Լոռու և Արարատի մարզերի բազմաթիվ բնակավայրերում՝ 4-6 բալ ուժգնությամբ, Երևան քաղաքում՝ 3-4 բալ ուժգնությամբ:
Փաստերի ստուգման հարթակն արձանագրում է, որ Ռուսաստանի պաշտպանության նախարարության և Ադրբեջանի նախագահի հայտարարություններն իրականությանը չեն համապատասխանում։
Մեկնաբանությունները