Երկրագնդին ջերմաստիճանային նոր ռեկորդ է սպասվում
Ուսումնասիրելով մոլորակի վրա միլիոնավոր տարիների ընթացքում տեղի ունեցած կլիմայական փոփոխությունները՝ գիտնականները հանգել են այն եզրակացության, որ Երկրի վրա ջերմաստիճանը շարունակելու է աճել:
Օվկիանոսում հորատման միջազգային ծրագիրը (IODP), որը շարունակում է Երկրի հետազոտությունների բազմամյա համալիրը, Cenozoic Global Reference (CENOGRID) նախագծի շրջանակներում կարողացել է կազմել վերջին 66 մլն տարվա՝ կայնոզոյան ժամանակաշրջանի (աշխարհագրական պատմության ներկայիս դարաշրջանը) Երկրի համաշխարհային միջին ջերմաստիճանի կլիմայական ժամանակացույց:
Անհրաժեշտ տեղեկատվությունը հաջողվել է ստանալ ֆորամինիֆերների խեցիներից, դրանցում թթվածնի և ածխածնի կարբոնատի պարունակության հիման վրա գիտնականները կարողացել են վերականգնել Երկրի մթնոլորտում միլիոնավոր տարիների ընթացքում ջերմաստիճանի և ածխաթթու գազի քանակության մասին տվյալները: Դրանք համեմատել են Միլանկովիչի շրջափուլերի հետ (Երկարատև ժամանակամիջոցում Երկիր հասնող արեգակնային ճառագայթների քանակի և ռադիացիայի մակարդակի տատանումները), ինչը թույլ է տվել գործնականում կրկնակի մեծացնել մոլորակի վրա միջին ջերմաստիճանի, սառույցի ծավալների և ածխածնային շրջափուլի վերաբերյալ գիտնականներին հայտնի տվյալների ժամանաշրջանը:
2001թ.-ից սկսած գիտնականների ձեռքի տակ եղել են վերջին 34 մլն տարվա տվյալները, իսկ նոր վերլուծությունը հնարավորություն է տվել ոչ միայն ընդլայնել ժամանակահատվածը, այլև առկա տեղեկությունները դարձնել առավել մանրակրկիտ: Մասնագետներն ընգծում են, որ կայնոզոյայի սկզբում մոլորակի վրա տաք է եղել, անցումը պալեոցենից ու էոցենից եռուն շրջանում է տեղի ունեցել, որը վերածվել է տաքի: Օլիցոգենում և միոցենում սառն է եղել, իսկ պլիոցենը և պլեյստոցենը դարձել են սառցե դարաշրջան: Ներկայիս ժամանակաշրջանը՝ հոլոցենը, Երկրի համար տաք շրջան է:
Համաշխարհային ջերմաստիճանի վրա ազդող առանցքային հանգամանքները սառույցի քանակն է մոլորակի վրա և Երկրի մթնոլորտում ածխաթթու գազի ծավալը: Ամենատաք շրջանը պալեոցեն-էոցենային ջերմային առավելագույնն է եղել, երբ բարձր է եղել Հյուսիսատլանտյան մագմայական շրջանի հրաբխային ակտիվությունը՝ մեծացնելով դեպի մթնոլորտ արտանետվող ածխաթթվի քանակը:
Գիտնականների հետազոտությունը պարզել է, որ մեր օրերում Երկրի ջերմաստիճանի աճի վրա ազդում է մարդը: Այսպես՝ 2300թ. մոլորակի վրա միջին ջերմաստիճանը կարող է 1961-1990թթ.-ի ցուցանիշի համեմատ բարձրանալ 8,5 աստիճանով, իսկ եթե գլոբալ տաքացման դեմ պայքարի ուղղությամբ գործունեությունն արդյունավետ լինի, ջերմաստիճանի բարձրացումը կարող է կազմել 2,6: Ընդ որում՝ նույնիսկ նման ընթացքի պարագայում արդեն 2150թ. կսկսեն սառույցները հալչել և Համաշխարհային օվկիանոսի մակարդակն էականորեն կբարձրանա:
Համարվում է, որ Թուրքիա հրդեհաշիջման տեխնիկա ուղարկելու համար խելամիտ բացատրությունը միայն «քաղաքական գեղեցիկ քայլ» կատարելու ցանկությունն է: Եվ քանի դեռ Մոսկվան Անկարային աջակցություն է ցուցաբերում հրդեհների մարման հարցում, այրվում են նաև ռուսական Յակուտայի անտառները:
Լեհաստանի հետազոտողները պարզել են, թե հատկապես որ հանգամանքն է պատճառը, որ մարդիկ չեն ցանկանում պատվաստվել կորոնավիրուսի դեմ:
Համարվում է, որ Թուրքիա հրդեհաշիջման տեխնիկա ուղարկելու համար խելամիտ բացատրությունը միայն «քաղաքական գեղեցիկ քայլ» կատարելու ցանկությունն է: Եվ քանի դեռ Մոսկվան Անկարային աջակցություն է ցուցաբերում հրդեհների մարման հարցում, այրվում են նաև ռուսական Յակուտայի անտառները:
Մոսկվայի և Կարսի պայմանագրերի ստորագրումից շուրջ 100 տար անց Կրեմլը, նրա խոսքով, կրկնում է բոլշևիկների սխալները` կրկին Երևանին ստիպելով ճանաչել Թուրքիայի և Ադրբեջանի անօրինական սահմանները:
Տեղ համայնքի ղեկավարը նշել է, որ ադրբեջանցիները շարունակում են ինժեներական աշխատանքները: Կամավորները, նրա խոսքով, պատրաստ են ցանկացած պահի աջակցելու զինվորականներին, քանր որ վտանգը մշտապես առկա է:
Տեղեկատվություն է տարածվել, թե Արևմուտքը պահանջում է ռուսական խաղաղապահ ուժերի դուրսբերում Արցախից: Նշվում է, որ Գյումրիի 102-րդ ռազմաբազան դուրս կբերվի Հայաստանից, իսկ ռուս խաղաղապահների փոխարեն կտեղակայվեն ֆրանսիական ուժեր:
Երասխում և Քաշաթաղում հայկական կողմը երկարատև ընդմիջումից հետո առաջին անգամ պատասխանեց: Ռուսաստանը, ինչպես նշվում է, հասկանալով Հայաստանին զսպելու անկարողությունը, գիտակցաբար կամ հարկադրված, Երևանին դրդում է կայացնելու ինքնիշխան որոշումներ:
Համարվում է, որ Թուրքիա հրդեհաշիջման տեխնիկա ուղարկելու համար խելամիտ բացատրությունը միայն «քաղաքական գեղեցիկ քայլ» կատարելու ցանկությունն է: Եվ քանի դեռ Մոսկվան Անկարային աջակցություն է ցուցաբերում հրդեհների մարման հարցում, այրվում են նաև ռուսական Յակուտայի անտառները:
Մեկնաբանությունները