Գիտնականները «փոշեկուլ» են ստեղծել Լուսնի համար
Լուսնի ապագա գաղութացման հիմնական խնդիրներից մեկը փոշին է, որը ծածկում է մակերեսները և կարող է վնասել սարքավորումները: Դրանք լիցքավորված մասնիկներ են և հեշտությամբ չեն մաքրվում, իսկ նոր սարքավորումը կարող է այդ հարցը լուծել:
Կոլորադո նահանգի՝ Բոուլդերում գտնվող համալսարանի Մթնոլորտային ֆիզիկայի և տիեզերքի լաբորատորիայի (LASP) գիտաշխատող Սյուն Վանի խոսքով՝ լուսնային փոշին ծածկում է բոլոր մակերեսները՝ սաղավարտը, արևային մարտկոցները և այլն, ինչի հետևանքով սարքավորումները կարող են վնասվել:
Այդ պատճառով մասնագետները որոշել են լուծել այդ խնդիրը: Հետազոտական խումբը սարքավորում է մշակել, որն արձակում է բացասաբար լիցքավորված ցածր էներգիայով մասնիկների կոնցենտրացված հոսք: Գիտնականներն արդեն հասցրել են իրենց ստեղծածը փորձարկել վակուումային խցիկի ներսում գտնվող փոշոտ մակերեսներին: Պարզվել է, որ սարքավորումը հրաշալի է աշխատում և փոշում ստիպում է պարզապես «անհետանալ»:
Ներկայումս խումբը դեռ շատ անելիքներ ունի, մինչև իրենց ստեղծածն ապագա գաղութարարների համար կենցաղային սովորական սարքավորում դառնա: Սակայն արդեն հիմա փորձագետները համարում են, որ այդպիսի էլեկտրոնային-ճառագայթային «փոշեորսիչները» Լուսնի վրա անփոխարինելի կլինեն:
Աշխատանքի հեղինակները մեկնաբանել են, որ լուսնային փոշու գլխավոր խնդիրն այն է, որ էլեկտրական լիցք է պարունակում: Հենց դա է նրան կպչուն դարձնում, իսկ կառուցվածքը՝ անհարթ՝ ապակու բեկորների նման:
Այդ իսկ պատճառով էլեկտրոնային ճառագայթները խոստումնալից լուծում են, քանի որ այդպիսի սարքավորումը փոշու մասնիկներին ստիպում է մագնիսների նման վանել միմյանց: Ինչպես փորձը ցույց է տվել, սարքավորումը մակերեսի 75-85%-ը մաքրել է փոշուց ընդամենը մի քանի րոպեում: Այն կիրառվել է տարբեր մակերեսների վրա, այդ թվում՝ սաղավարտի կտորի ու ապակու: Աշխատանքի հեղինակները նշել են, որ նոր տեխնոլոգիան ուղղված է փոշու փոքր մասնիկների մաքրմանը, որը դժվար է կատարել խոզանակի միջոցով:
Ադրբեջանը գիշերը հրետանի է կիրառել Մարտունու շրջանի Կարմիր Շուկա, Թաղավարդ, Գիշի, Սպիտակաշեն համայնքների ու Ասկերանի շրջանի Ավետարանոց գյուղի ուղղությամբ: Նշանառության տակ են վերցրել նաև այդ համայնքների հարակից տարածքները՝ անտառներով ու գյուղատնտեսական նշանակության դաշտավայրերով:
Ստյոպա Սաֆարյանին պատմել են, որ անծանոթ տղամարդը Երևան մեկնողներին է մոտեցել, սկսել է հորդորել, որ չգնան Հայաստան, հանգանակություն չանեն հիմնադրամին, փորձել է տեղեկություններ ստանալ առաջնագծից: Չնայած՝ նա հայերեն է խոսել, սակայն ականատեսների մոտ կասկած է առաջացել:
Ներկայումս տեղային նշանակության մարտեր են ընթանում ճակատային գծի բոլոր ուղղություններում: ՊԲ ստորաբաժանումները հաջողությամբ կանխում են հակառակորդի հարձակողական գործողությունները՝ վերահսկողության ներքո պահելով օպերատիվ-մարտավարական իրադրությունը:
Ադրբեջանը գիշերը հրետանի է կիրառել Մարտունու շրջանի Կարմիր Շուկա, Թաղավարդ, Գիշի, Սպիտակաշեն համայնքների ու Ասկերանի շրջանի Ավետարանոց գյուղի ուղղությամբ: Նշանառության տակ են վերցրել նաև այդ համայնքների հարակից տարածքները՝ անտառներով ու գյուղատնտեսական նշանակության դաշտավայրերով:
Այս պահին ևս Մարտունու շրջանի մի շարք գյուղեր, այդ թվում` Կարմիր Շուկան, հրթիռակոծվում են սմերչով։ Տեղային նշանակության մարտեր են ընթանում ճակատային գծի բոլոր ուղղություններում:
Հյուսիսային թևում հակառակորդը կիրառում է ավիացիա և հրետանի։ Հարավային ուղղությամբ ինտենսիվ ծանր մարտերը շարունակվում են։ ՊԲ ստորաբաժանումները ձեռնարկում են համապատասխան միջոցներ հակառակորդի հարձակումը կասեցնելու համար։
Հակառակորդը սկսել է լայնամասշտաբ հարձակողական նոր գործողություն Արաքսի հովտի հատվածում և Մատաղիս-Թալիշ հատվածներում։ Արցախի ՊԲ-ը հաջողությամբ դիմակայում է բոլոր հարձակումներին ու գրոհներին և հակառակորդին հասցնում են անձնակազմի և տեխնիկայի զգալի կորուստներ։
Սեպտեմբերի 27-ի առավոտյան ադրբեջանական զինուժը թուրք հրահանգիչների ու ահաբեկչական խմբավորումների ուղեկցությամբ հարձակվեց Արցախի պաշտպանական դիրքերի ու սահմանամերձ բնակավայրերի վրա: Հակառակորդին դիմակայելու և հետ մղելու ընթացքում հայկական կողմից այս ընթացքում զոհվել է 974 մարտիկ:
Առանձնացրել ենք ՊՆ ներկայացուցիչ Արծրուն Հովհաննիսյանի հումորային գրառումները, որոնք մեծ ոգևորություն են առաջացրել օգտատերերի մոտ:
Մեկնաբանությունները