NASA-յին առաջարկել են լուսնի խառնարանում աստղադիտակ կառուցել
Լուսնի հակառակ կողմում գտնվող խառնարաններից մեկում հսկայական ռադիոաստղադիտակի կառուցման նախագիծը NASA-յի կողմից աջակցություն է ստացել:
Նորարարական կոնցեպտների աջակցման ծրագրի (NIAC) շրջանակներում NASA-յի փորձագետներն ամեն տարի ընտրում են ամենաառաջատար ու անսովոր գաղափարները՝ ֆինանսավորելով դրանց հետագա մշակումը: Օրերս հրապարակվել է 23 նախագծերի ցանկը, որոնց հեղինակներն ընդհանուր առմամբ 7 մլն դոլար են ստացել հաջորդ փուլերի համար: Այդ ցանկում ամենաարտասովորը Լուսնի հակառակ կողմում գտնվող խառնարանում ռադիոաստղադիտակի կառուցման կոնցեպտն է:
Խառնարանում տեղադրված սարքավորումը՝ Lunar Crater Radio Telescope-ը (LCRT) կարող է դիտարկել այն ալիքները, որոնք Երկրից անհասանելի են, որտեղ այդ աշխատանքին խոչընդոտում են ոչ միայն հաղորդակցության մթնոլորտային ու մերձերկրային ուղիները, այլև հենց իոնոսֆերան (մթնոլորտի վերին շերտը). վերջինս անդրադարձնում է ռադիոալիքները:
Նախատեսվում է, որ LCRT-ն դիտարկելու է վաղ տիեզերքը՝ 10-15 մետրանոց (6-30 ՄՀց) ռադիոալիքային լայնությամբ, որոնք որսված չեն գործող աստղադիտակների օգնությամբ: Այդ նպատակով այն դառնալու է աշխարհում ամենամեծ աստղադիտակը՝ միաձույլ ալեհավաքով և զբաղեցնելու է 3-5 կմ տրամագծով խառնարանը: Համեմատության համար՝ ներկայումս նման լայնարձակ ռադիոաստղադիտակներից ամենամեծը չինական FAST-ն է՝ 500 մ տրամագծով:
Նախագիծը նախատեսվում է կյանքի կոչել առանց մարդու մասնակցության: Ըտս հեղինակի՝ Սապտարշի Բանդյոպադհյայի, չափերին և երկրաչափական տվյալներին համապատասխանող խառնարանի ընտրությունից հետո այնտեղ ուղևորվում ռոբոտացված առաքելությունը: Վայրէջքից առաջ բաշխվելով՝ սարքավորումներից մեկը հաստատվում է կենտրոնում, մյուսը սկսում է ռադիոալեհավաքի բարակ հոսանքալարերը ձգել նրանից դեպի խառնարանի ծայրամասերը. այդ նպատակով անվավոր DuAxel-ը պետք է վերափոխվի՝ ընդհուպ մինչև խիստ անկյուններիը հաղթահարելու:
NIAC ծրագրող աշխատանքները բաժանվում են 3 խմբի, և յուրաքանչյուր հաջորդին անցումն ուղեկցվում է ընտրության նոր փուլով: LCRT-ի նախագիծն առայժմ հայտնվել է առաջին խմբում, որով ստացել է 125 հազար դոլար ֆինանսավորում և 9 ամիս իրականացման, բարդության և արժեքի գնահատման համար, ինչպես նաև առաքելության տեխնիկական մանրամասների հստակեցման համար:
Հակոբ Արշակյանի հաղորդմամբ` կայանի նպատակն արբանյակային տեղորոշման GPS, GLONASS և այլ տեսակի համակարգերի վրա ազդելն է: «X-100»-ը կարող է խափանել մինչև 100 կմ հեռավորության վրա գտնվող անօդաչու թռչող սարքերի և այլ սարքավորումների տեղորոշման համակարգերի աշխատանքը:
Covid-19-ի բրիտանական շտամմն արդեն տարածված է աշխարհի 106 երկրներում, հարավաֆրիկյանը` 56: Հայաստանում դրանց տարածվածության վերաբերյալ տեղեկություն չկա, քանի որ այստեղ այդ շտամմերի թեստավորում չի կատարվում, ուստիև դրանց նկատմամբ վերահսկողություն չի կարող կատարվել:
Փաստերի ստուգման հարթակն արձանագրում է, որ Ռուսաստանի պաշտպանության նախարարության և Ադրբեջանի նախագահի հայտարարություններն իրականությանը չեն համապատասխանում։
Հաղորդվում է, որ Արցախյան երկրորդ պատերազմի ժամանակ «Իսկանդեր» է կիրառվել անմիջապես Բաքվի ուղղությամբ: Իսրայելական «Բարաք-8» ՀՕՊ-ն այն որսացել է, սակայն դրանից անմիջապես հետո Ալիևը համաձայնել է գնալ հրադադարի:
Ռուսական պաշտպանական գերատեսչության հաղորդմամբ` Հայաստանի զինված ուժերի կազմում գտնվող բոլոր «Իսկանդեր» հրթիռները գտնվում են երկրի զինապահեստներում:
Նշվում է, որ վերջնական որոշումը պետք է համաձայնեցվի ԱՄՆ-ի հետ: Այս գործընթացի մասն են համարվում նախագահ Արմեն Սարգսյանի հանդիպումները Լոնդոնում: Փարիզին կարող են միանալ նաև Աթենքի ներկայացուցիչները` ռազմական դիտորդների մակարդակով:
Գեղարքունիքի մարզում երկրաշարժը զգացվել է 5-6 բալ ուժգնությամբ, Կոտայքի, Տավուշի, Լոռու և Արարատի մարզերի բազմաթիվ բնակավայրերում՝ 4-6 բալ ուժգնությամբ, Երևան քաղաքում՝ 3-4 բալ ուժգնությամբ:
Փաստերի ստուգման հարթակն արձանագրում է, որ Ռուսաստանի պաշտպանության նախարարության և Ադրբեջանի նախագահի հայտարարություններն իրականությանը չեն համապատասխանում։
Մեկնաբանությունները