Հայաստանի դեմ կիբերհարձակումների համար Բաքուն «օժանդակ ուժեր» է կիրառել. մեդիափորձագետ
Սամվել Մարտիրոսյանը եկել է այն եզրահանգման, որ Հայաստանը պատրաստ չի եղել դիմակայելու հաքերային այսպիսի լայնածավալ հարձակումների, որոնք Ադրբեջանը կազմակերպել է «օժանդակ ուժերի»՝ թուրքական հաքերային խմբերի և «վարձկան հաքերային ասոցիացիաների» ներգրավմամբ:
Մեդիափորձագետ Սամվել Մարտիրոսյանի խոսքով՝ Հայաստանի վրա կիբերհարձակումների ժամանակ Բաքուն այս տարի կիրառել է «օժանդակ ուժեր»՝ թուրքական հաքերային խմբեր, ինչպես նաև «վարձկան հաքերային ասոցիացիաներ»:
2020թ.-ը, նրա գնահատմամբ, հայկական վիրտուալ տիրույթի վրա հարձակումների որակի և ծավալների առումով աննախադեպ էր: Դրա արդյունքում, Մարտիրոսյանի խոսքով, գրանցվել է նաև գաղտնի տվյալների մեծ արտահոսք:
Տարվա առաջին կեսին հիմնական խնդիրը կապված է եղել կարանտինի հետ. համացանցից օգտվելու կանոններին չտիրապետող բազմաթիվ մարդիկ ստիպված են եղել օգտվել առցանց ծառայություններից՝ հաճախ դառնալով կիբերհանցագործությունների զոհ:
Տարվա երկրորդ կիսամյակին, ինչպես նշում է, կիզակետում հուլիսյան ռազմական գործողություններն էին հայ-ադրբեջանական սահմանի տավուշյան հատվածում և Արցախյան 2-րդ պատերազմը: Երկու դեպքում էլ նկատվել է հաքերների հիպերակտիվություն, որը, սեպտեմբերից սկսած, դարձել է աննախադեպ:
Հուլիս ամսին ադրբեջանական հաքերային ֆորումներում հրապարակվել են հարյուրավոր հայերի լուսանկարներ ու անձնագրեր, այդ թվում՝ Արցախի ԱԱԾ աշխատակիցների: Բացի այդ, հրապարակվել են նաև Արցախի զորամասերից մեկի գույքագրման փաստաթղթերը: Իսկ արդեն հուլիսի 13-ին ադրբեջանցիները հայկական պետական կայքեր են կոտրել:
Մարտիրոսյանի խոսքով՝ առկա տվյալներն ապացուցում են, որ ադրբեջանական կողմն «օժանդակ ուժեր» է գործի դրել: Մեդիափորձագետի կարծիքով՝ դրանք կարող էին լինել թուրքական հաքերային խմբերը, ինչպես նաև «վարձու հաքերային ասոցիացիաները»:
Հոկտեմբերի 10-ին աննախադեպ հարձակում է եղել, որը կոտրել է հայկական գրեթե բոլոր պետական կայքերը՝ թվով՝ շուրջ 50: Մինչ օրս հստակ տեղեկատվություն չկա, թե պետական սերվերներից ինչ տվյալներ են արտահոսել:
Մարտիրոսյանը նշել է, որ ադրբեջանցիների ձեռքում բազմաթիվ պաշտոնական և գաղտնի փաստաթղթեր են հայտնվել, որոնք ձեռք են բերվել Արցախի նախագահի աշխատակազմի, ԱԳՆ-ի, ՊՆ-ի և այլ կառույցների կայքերից: Փաստաթղթերի մի մասը սեպտեմբեր ամսվա են: Համացանցում է հայտնվել նաև «Ղարաբաղ Տելեկոմի» բաժանորդների ցանկը՝ անձնական տվյալներով:
Մեդիափորձագետը հայտարարել է նաև, որ մշտապես տեղի են ունեցել ֆիշինգային հարձակումներ (համացանցային խուլիգանության տեսակ, որի նպատակն օգտատերերի անհատական տվյալներին հասանելություն ձեռքբերելն է): Ավելին՝ թիրախավորված հարձակումներ են եղել նաև բարձրաստիճան պաշտոնյաների ու զինվորականների օգտահաշիվների վրա:
Սամվելի Մարտիրոսյանը եկել է այն եզրահանգման, որ Հայաստանը պատրաստ չի եղել դիմակայելու հաքերային այսպիսի լայնածավալ հարձակումների:
Սոցցանցերում տարածված տեսանյութում երևում է կործանված ուղղաթիռը: Նշվում է, որ ադրբեջանական զինված ուժերի Մի 8/17 ուղղաթիռը կործանվել է օկուպացված Քարվաճառի շրջանում:
Էրիկ Մխիթարյանի գերության հանգամանքը հավաստող տեսանյութն ադրբեջանական սոցիալական ցանցերում տարածվել էր դեռևս նոյեմբերի 24-ին: Գերեվարված զինծառայողի մահվան լուրը հաստատվել է ապրիլի 8-ին. աճյունը նույնականացնելու համար երեք անգամ ԴՆԹ է անցկացվել:
Չավուշօղլուն նշել է, որ մեկ բառի փոփոխությամբ պատմությունը չի փոխվի, իսկ միջազգային իրավունքը չի տուժի, քանի որ դա իրավական որոշում չէ:
Սոցցանցերում տարածված տեսանյութում երևում է կործանված ուղղաթիռը: Նշվում է, որ ադրբեջանական զինված ուժերի Մի 8/17 ուղղաթիռը կործանվել է օկուպացված Քարվաճառի շրջանում:
Էրիկ Մխիթարյանի գերության հանգամանքը հավաստող տեսանյութն ադրբեջանական սոցիալական ցանցերում տարածվել էր դեռևս նոյեմբերի 24-ին: Գերեվարված զինծառայողի մահվան լուրը հաստատվել է ապրիլի 8-ին. աճյունը նույնականացնելու համար երեք անգամ ԴՆԹ է անցկացվել:
Անհետ կորած ադրբեջանցի զինծառայողների ծնողները Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանից խնդրում են օգնել իրենց զավակներին գտնելու հարցում, քանի որ Ադրբեջանում ոչ ոք իրենց խնդրանքներին չի արձագանքում:
Գերիների շահերի ներկայացուցիչ Սիրանուշ Սահակյանի խոսքով` մոտ 200 գերիների վերադարձման դիմաց առաջ քաշված պայմաններն են` ՀՀ զինված ուժերի դուրսբերումն Արցախի տարածքից, Տիգրանաշենի հանձնումը, Կարմիր Շուկա ավտոճանապարհի նկատմամբ վերահսկողությունը:
Հաղորդվում է, որ Արցախում մնալու են միայն այն ստորաբաժանումները, որոնք կազմված են տեղի բնակիչներից: Հայաստանի ժամկետային զինծառայողներին այլևս ծառայության չեն ուղարկելու Արցախ:
Նշվում է, որ զինտեխնիկայի տեղափոխման նպատակը Հայաստանի Սյունիքի մարզում գործողություններն են: Իրանական աղբյուրը շեշտում է, որ լայնամասշտաբ պատերազմը կանխելու նպատակով անհրաժեշտ է իրանական զինուժն անհապաղ տեղակայել հայ-նախիջևանյան սահմանի երկայնքով:
Մեկնաբանությունները