Հայաստանի դեմ կիբերհարձակումների համար Բաքուն «օժանդակ ուժեր» է կիրառել. մեդիափորձագետ
Սամվել Մարտիրոսյանը եկել է այն եզրահանգման, որ Հայաստանը պատրաստ չի եղել դիմակայելու հաքերային այսպիսի լայնածավալ հարձակումների, որոնք Ադրբեջանը կազմակերպել է «օժանդակ ուժերի»՝ թուրքական հաքերային խմբերի և «վարձկան հաքերային ասոցիացիաների» ներգրավմամբ:
Մեդիափորձագետ Սամվել Մարտիրոսյանի խոսքով՝ Հայաստանի վրա կիբերհարձակումների ժամանակ Բաքուն այս տարի կիրառել է «օժանդակ ուժեր»՝ թուրքական հաքերային խմբեր, ինչպես նաև «վարձկան հաքերային ասոցիացիաներ»:
2020թ.-ը, նրա գնահատմամբ, հայկական վիրտուալ տիրույթի վրա հարձակումների որակի և ծավալների առումով աննախադեպ էր: Դրա արդյունքում, Մարտիրոսյանի խոսքով, գրանցվել է նաև գաղտնի տվյալների մեծ արտահոսք:
Տարվա առաջին կեսին հիմնական խնդիրը կապված է եղել կարանտինի հետ. համացանցից օգտվելու կանոններին չտիրապետող բազմաթիվ մարդիկ ստիպված են եղել օգտվել առցանց ծառայություններից՝ հաճախ դառնալով կիբերհանցագործությունների զոհ:
Տարվա երկրորդ կիսամյակին, ինչպես նշում է, կիզակետում հուլիսյան ռազմական գործողություններն էին հայ-ադրբեջանական սահմանի տավուշյան հատվածում և Արցախյան 2-րդ պատերազմը: Երկու դեպքում էլ նկատվել է հաքերների հիպերակտիվություն, որը, սեպտեմբերից սկսած, դարձել է աննախադեպ:
Հուլիս ամսին ադրբեջանական հաքերային ֆորումներում հրապարակվել են հարյուրավոր հայերի լուսանկարներ ու անձնագրեր, այդ թվում՝ Արցախի ԱԱԾ աշխատակիցների: Բացի այդ, հրապարակվել են նաև Արցախի զորամասերից մեկի գույքագրման փաստաթղթերը: Իսկ արդեն հուլիսի 13-ին ադրբեջանցիները հայկական պետական կայքեր են կոտրել:
Մարտիրոսյանի խոսքով՝ առկա տվյալներն ապացուցում են, որ ադրբեջանական կողմն «օժանդակ ուժեր» է գործի դրել: Մեդիափորձագետի կարծիքով՝ դրանք կարող էին լինել թուրքական հաքերային խմբերը, ինչպես նաև «վարձու հաքերային ասոցիացիաները»:
Հոկտեմբերի 10-ին աննախադեպ հարձակում է եղել, որը կոտրել է հայկական գրեթե բոլոր պետական կայքերը՝ թվով՝ շուրջ 50: Մինչ օրս հստակ տեղեկատվություն չկա, թե պետական սերվերներից ինչ տվյալներ են արտահոսել:
Մարտիրոսյանը նշել է, որ ադրբեջանցիների ձեռքում բազմաթիվ պաշտոնական և գաղտնի փաստաթղթեր են հայտնվել, որոնք ձեռք են բերվել Արցախի նախագահի աշխատակազմի, ԱԳՆ-ի, ՊՆ-ի և այլ կառույցների կայքերից: Փաստաթղթերի մի մասը սեպտեմբեր ամսվա են: Համացանցում է հայտնվել նաև «Ղարաբաղ Տելեկոմի» բաժանորդների ցանկը՝ անձնական տվյալներով:
Մեդիափորձագետը հայտարարել է նաև, որ մշտապես տեղի են ունեցել ֆիշինգային հարձակումներ (համացանցային խուլիգանության տեսակ, որի նպատակն օգտատերերի անհատական տվյալներին հասանելություն ձեռքբերելն է): Ավելին՝ թիրախավորված հարձակումներ են եղել նաև բարձրաստիճան պաշտոնյաների ու զինվորականների օգտահաշիվների վրա:
Սամվելի Մարտիրոսյանը եկել է այն եզրահանգման, որ Հայաստանը պատրաստ չի եղել դիմակայելու հաքերային այսպիսի լայնածավալ հարձակումների:
Գործարարը նշել է, որ արդեն ներդրել է 23 մլն դոլար, նախատեսել է 30 մլն ներդնել, ստեղծել 300 աշխատատեղ 250 հազար դրամ աշխատավարձով: Սակայն այժմ խոստացել է, որ այլևս երբեք չի վերադառնալու գործարանի հարցին:
Numbeo ընկերությունը, հաշվի առնելով կյանքի որակի հետ կապված վիճակագրությունը, հրապարակել է աշխարհի 135 երկրներում անվտանգության և հանցավորության սանդղակը. ամենաանվտանգ երկիրը Քաթարն է, ամենավտանգավորը` Վենեսուելան: Հայաստանը հարևաններից միայն Վրաստանին է զիջում:
ԻՀՊԿ-ի ՌՕՈւ տեղեկատվական համակարգերի կողմից պայմանական հակառակորդի նավերի գտնվելու վայրը հայտնաբերելուց հետո տարբեր դասերի հեռահար գործողությամբ բալիստիկ հրթիռները հաջողությամբ խոցել են Հնդկական օվկիանոսի հյուսիսային հատվածում` 1800 կմ հեռավորության վրա գտնվող ուսումնական թիրախները:
Գործարարը նշել է, որ արդեն ներդրել է 23 մլն դոլար, նախատեսել է 30 մլն ներդնել, ստեղծել 300 աշխատատեղ 250 հազար դրամ աշխատավարձով: Սակայն այժմ խոստացել է, որ այլևս երբեք չի վերադառնալու գործարանի հարցին:
Իտալական թերթին տված հարցազրույցում աշխարհահռչակ ֆուտբոլիստը նշել է, որ պատերազմն Արցախում շարունակվում է արդեն 30 տարի, և բազմաթիվ երկրներ նախընտրում են ուշադրություն չդարձնել այդ հակամարտությանը:
Անտոն Եվստրատովի խոսքով` եթե Ադրբեջանն իրեն չի համարում Խորհրդային Ադրբեջանի իրավահաջորդը, ապա անհրաժեշտ է առանձնացնել Լեռնային Ղարաբաղի սահմանները, դեօկուպացնել տարածքները:
Ռազմական փորձագետները սա համարում են ամենավտանգավոր երևույթը, երբ «ոչ ադեկվատ, աշխարհաքաղաքական ցնորված գաղափարներով օսմանյան ֆյուրերի ձեռքում ատոմային զենք կարող է հայտնվել»:
Գոռ Մելիքբեկյանը հայտնել է, որ տեղի ունեցածի մասին բարձրաձայնում է՝ համարելով կարևոր, որպեսզի հասարակությունը տեղեկանա հանրահավաքի կազմակերպման իրական մակարդակի մասին: Նրա խոսքով՝ «մարդկանց օրվա հացի փողից զրկելու մեթոդով են տանում հանրահավաքի»:
Մի խումբ ադրբեջանցի զինվորականներ պնդել են, որ մասնակցել են պատերազմին, որոշները նույնիսկ վիրավորում են ստացել, սակայն, նրանց խոսքով, այլ անձինք են մեդալներով պարգևատրվել:
Մեկնաբանությունները