«Նոր Թուրքիայի» ծրագրով Հայաստան պետություն չպետք է լինի. Ռուբեն Սաֆրաստյան

Թյուրքագետ Ռուբեն Սաֆրաստյանը համոզված է, որ առաջիկա մեկ-մեկուկես տարվա ընթացքում Թուրքիան ձգտելու է մեծացնել իր ազդեցությունը Հարավային Կովկասում:

Փորձագետի խոսքով` Թուրքիան դեռևս մի քանի տարի առաջ է անցել հարևան երկրներում ակտիվ գործողությունների` նպատակ ունենալով գերակա դիրք զբաղեցնել տարածաշրջանում: Սաֆրաստյանը նշում է, որ թուրքական դոկտրինի հիմնական սկզբունքը զինված ուժերի կիրառումն է, ինչն արտահայտվում է նաև մեր տարածաշրջանում:

Թյուրքագետն Անկարայի այդ քաղաքականության ուժգնացման սկիզբ է համարում 2016թ. ապրիլյան պատերազմը, երբ մեծացավ թուրք-ադրբեջանական առանցքի ռազմական բաղադրիչը և Անդրկովկասում թուրքական քաղաքականության նոր փուլ մեկնարկեց:

Միևնույն ժամանակ, Սաֆրաստյանի խոսքով, ընթացել է Արցախի դեմ պատերազմի նախապատրաստությունը, որտեղ Թուրքիայի դերակատարումն ակնհայտ էր: Պատերազմից հետո, ինչպես նշում է, Թուրքիան շարունակում է իր քաղաքականությունը Հարավային Կովկասի նկատմամբ` մտադրություն ունենալով մեծացնել Ռուսաստանի հետ համատեղ մոնիթորինգային կենտրոնի ոչ մեծ հարթակի հզորությունը:

Փորձագետը համոզված է, որ թուրքերն ավելի մեծ «ախորժակ» են ունեցել և կարողացել են «խաղաղապահ» զորախումբ տեղակայել (Ակնայում, խմբ.), սակայն Ռուսաստանն արգելափակել է նրանց փորձերը: Նրա պնդմամբ, սակայն, Անկարան շարունակում է ագրեսիվ քաղաքականությունը:

Սաֆրաստյանի դիտարկմամբ` թուրքական քաղաքականության առանցքում է լինելու պանթյուրքական ծրագրերի տարածումն այսպես կոչված «Զանգեզուրի միջանցքով» և ձգտելու է, որպեսզի հայկական Սյունիքը, գոնե` մասամբ, աստիճանաբար անցնի Ադրբեջանի վերահսկողության ներքո:

Փորձագետի համոզմամբ` կարևոր հանգրվան է լինելու 2023թ.-ը, երբ նշվելու է Թուրքիայի Հանրապետության հռչակման 100-ամյակը, և Էրդողանը, նրա խոսքով, նախատեսում է այդ ժամանակ հայտարարել «Նոր Թուրքիայի» ստեղծման մասին: Այս ծրագրի վրա, Սաֆրաստյանի հաղորդմամբ, Թուրքիայում աշխատում են լրջագույն ուժեր և ուղեղային կենտրոններ:

Սաֆրաստյանի կարծիքով` առաջիկա տարիներին Թուրքիան ձգտելու է նոր հաջողությունների հասնել տարածաշրջանում և մեծացնել իր ազդեցությունը: Թուրքերի ծրագրով, ինչպես նշում է, Հայաստանը պետք է դադարի գոյություն ունենալ, քանի որ կարծում է, որ առաջիկա տարիներին Թուրքիան տարածաշրջանում ագրեսիվ քաղաքականությունը շարունակելու է:

Սաֆրաստյանի Հայաստանի համար նաև լուծումներ է առաջարկում: Նախ` վերականգնել հայկական պետության սուբյեկտայնությունը, բանակը, պետության կառավարելությունը: Երկրորդ` Ռուսաստանի հետ ռազմաքաղաքական համագործակցության ամրապնդում և խորացում:

Սաֆրաստյանի կարծիքով` անհրաժեշտ է աստիճանաբար ստեղծել «խելացի պետություն», որի դեպքում Հայաստանը Ռուսաստանի հետ համատեղ կկարողանա դիմակայել թուրքական ծրագրերին: