Թուրքիա

Իրանական աղբյուրը տեղեկացնում է, որ Թուրքիան ու Բաքուն մտադրություն են ունեցել հանկարծակի հարձակում ձեռնարկել Հայաստանի Սյունիքի մարզի վրա, որպեսզի արգելափակեն Իրանի ճանապարհը դեպի Եվրոպա:

Լճի ափամերձ եզրագիծը նահանջել է 1 կմ-ով, ջրի մակարդակն ընկել է 22-23 մ-ով: Ցամաքած հատվածներում բացվել են բազմաթիվ դամբարաններ ու գերեզմաններ: Համարվում է, որ Վանա լճի ցամաքումը թուրքական իշխանությունների կողմից այնտեղ ապրող քրդերի նկատմամբ «ջրային պատերազմի» դրսևորում է:

Նախնական տվյալներով՝ նեղուցում բեռնատար նավերի բախման պատճառը թուրքական լաստանավի ղեկային կառավարման համակարգի խափանումն է:

Հաղորդվում է, որ Իրանի հետ սահմանին Թուրքիան կենտրոնացրել է նաև ռմբակոծիչներ և Բայրաքթար անօդաչուներ:

Փորձագիտական շրջանակներում փորձում են կանխատեսել ռուս-թուրքական հարաբերությունների հերթական սրացման հնարավոր վտանգները: Համարվում է, որ «թույլատրելի գծերը» կարող են հատվել, բայց բախումը նախաձեռնելու է հենց Թուրքիան. Մոսկվան նման ցանկություն չունի:

Եթե Հայաստանում քննարկում են Թուրքիայի հետ հարաբերությունների կարգավորման հարցը, ապա այդ երկրում Հայաստանին կոչ են անում «չխախտել հրադադարի պահպանման ռեժիմը և թույլ չտալ սխալներ»: ՊՆ Հուլուսի Աքարը հայտարարել է, որ Ադրբեջանի նկատմամբ սպառնալիքները թուրքական կողմը համարում է սպառնալիք նաև իր նկատմամբ:

Բաքվում թուրքական հրամանատարության հատուկ խումբ է ստեղծվել, որը ներկայացնելու է Թուրքիայի զինված ուժերն Ադրբեջանում: Ղեկավար է նշանակվել Բախտիյար Էրսայը, ով Արցախի դեմ պատերազմի ժամանակ գլխավորել է ադրբեջանական բանակի գլխավոր շտաբը:

Համարվում է, որ Անկարայի գործողությունները, որոնք առաջին հայացքից ուղղված են Աֆղանստանում իրադրության կարգավորմանը, իրականում կարող են հանգեցնել ամբողջ տարածաշրջանում իրավիճակի ապակայունացմանը:

Անտառային հրդեհների մարման աշխատանքներին մասնակցող ՌԴ ՊՆ Բե-200 ինքնաթիռի կործանման հետևաքով անձնակազմի բոլոր անդամները` 5 ռուս զինծառայողներ և 3 թուրք ներկայացուցիչներ, զոհվել են:

Ռուսաստանը մտադիր է Թուրքիայում երկրորդ ատոմակայանը կառուցել, այս անգամ` Սև ծովի ափին գտնվող Սինոպ նահանգում: Այն պատրաստ կլինի 2023թ.: Ներկայումս ընթացքի մեջ է «Աքքույու» ԱԷԿ-ի շինարարությունը, որի ծախսերի 99%-ը հատկացնում է «Ռոսատոմը»:

Թուրքիայի խորհրդարանի ընդդիմադիր պատգամավորի խոսքով` վերջին տասնօրյակում այրված անտառների մակերեսը հավասար է ամբողջ տարվա ընթացքում այրվողին: Մասնավորապես, այրվել է շուրջ 200 հազար հեկտար անտառ:

Թուրք լրագրողի կարծիքով` գործող նախագահ Էրդողանի և նրա կուսակցության դեմ «տարօրինակ իրադարձություններ» են ծավալվում, որոնք հիշեցնում են 2016թ. հուլիսի 1-ի նախօրեի դեպքերը:

Անկարայում մեկնարկել են «Կովկասյան արծիվ» անունը կրող զորավարժությունները, որոնց մասնակցում են Թուրքիայի, Վրաստանի, Ադրբեջանի, Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետության հատուկ նշանակության միացյալ ուժերը, ինչպես նաև Ուկրաինան` դիտորդի կարգավիճակով:

Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարարը հայտարարել է, որ թեև Ֆրանսիան և Հունաստանը Թուրքիային իրենց աջակցությունն էին առաջարկել այդ երկրում բռնկված անտառային հրդեհների մարման հարցում, սակայն այդպես էլ հրդեհաշիջման ինքնաթիռներ չեն տրամադրել:

Համարվում է, որ Թուրքիա հրդեհաշիջման տեխնիկա ուղարկելու համար խելամիտ բացատրությունը միայն «քաղաքական գեղեցիկ քայլ» կատարելու ցանկությունն է: Եվ քանի դեռ Մոսկվան Անկարային աջակցություն է ցուցաբերում հրդեհների մարման հարցում, այրվում են նաև ռուսական Յակուտայի անտառները:

Համարվում է, որ համատեղ թյուրքական բանակի ստեղծման մասին Թուրքիայի խորհրդարանի խոսնակի հայտարարության «սխալ թարգմանությունը» կարող էր ուղղված լինել ոչ միայն Երևանին ու Կրեմլին, այլև` Կենտրոնական Ասիայի երկրներին:

Թուրքագետի համոզմամբ` թուրքերը հիմա փորձում են Ադրբեջանի միջոցով հնարավորինս շատ բան պոկել Հայաստանից: Եվ եթե ՀԱՊԿ-ն այս անգամ էլ չկարողանա իրականացնել իր հիմնարար գործառույթները, որոնց համար ինքը ստեղծվել է, ապա այդ կազմակերպության ապագան լուրջ հարցականի տակ կդրվի:

Թուրքիայի խորհրդարանի խոսնակը հայտարարել է, որ չի խոսել Բաքվի և Անկարայի միջև թյուրքական համատեղ բանակի ստեղծման շուրջ բանակցությունների մասին: Նշվել է, որ ադրբեջանական աղբյուրը թուրք պաշտոնյայի խոսքերը «սխալ է թարգմանել»:

Ջրային կոմիտեի նախկին ղեկավարի խոսքով` ոռոգող ենթակառուցվածքները մաշվել են, և ջրի կորուստը հասնում է մինչև 70%-ի: Միաժամանակ, թուրքական կողմում մտադիր են ջրամբարներ կառուցել, որոնք էականորեն կնվազեցնեն Հայաստանի ջրի պաշարը:

Չինացիների համար այդ «Միջին միջանցքի» նախագիծն ի սկզբանե կասկածելի է եղել` հաշվի առնելով Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հակամարտությունը, որն Էրդողանը խոստացել է լուծել: Թուրքիայի նախագահը փորձում է Պեկինին վստահեցնել, որ միջանցքը կարող է դառնալ չինական «Մեկ գոտի, մեկ ուղի» նախաձեռնության հիմնական երթուղիներից մեկը:

Թուրքական կողմն ավարտել է Իգդիր-Նախիջևան 160 կմ-անոց գազատարի նախապատրաստման աշխատանքները և պատրաստ է գազատարի կառուցմանը, սպասում է միայն Ադրբեջանի հետ տեխնիկական մանրամասների համաձայնեցմանը:

Շարժման ղեկավարները Թուրքիային կոչ են արել դուրս բերել ուժերն Աֆղանստանի մայրաքաղաք Քաբուլից, հակառակ դեպքում դա համարվելու է օկուպացիա:

Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահի համոզմամբ` Ադրբեջանում թուրքական ռազմաբազայի ստեղծման հավանականությունը 100% է, իսկ ռազմական տեսանկյունից` Թուրքիան արդեն Ադրբեջանում է:

Թուրքիան ՆԱՏՕ-ի առաջին անդամ-պետությունն է, որը հայտնվել է այդ ցուցակում: Պատճառն Անկարայի կողմից այսպես կոչված «Սուլթան Մուրադի դիվիզիա» ահաբեկչական խմբավորմանը ցուցաբերվող աջակցությունն է, որի շարքերում կռվում են նաև երեխաներ:

Ռուդոլֆ Ջուլիանին, ով ներկայումս Թրամփի փաստաբանն է, մեղադրվում է ԱՄՆ-ի 45-րդ նախագահի վարչակազմում Թուրքիայի օգտին լոբբինգ իրականացնելու մեջ:

«Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրք-2021» անունը կրող վարժանքները կանցկացվեն Բաքվում` հունիսի 28-30-ը: Դրանց մասնակցում են շուրջ 600 զինծառայողներ, մոտ 40 տանկեր, այլ զրահատեխնիկա, հրետանային զինատեսակներ, նռնականետեր, 7 միավոր ռազմատրանսպորտային ուղղաթիռներ, տարբեր նշանակության 3 անօդաչու թռչող սարքեր և այլն:

ԵԱՏՄ ինստիտուտի տնօրենի խոսքով` Մոսկվան չունի Կովկասի և Կենտրոնական Ասիայի դեմ թուրքական վտանգավոր էքսպանսիային դիմագրավելու հստակ և խիստ դիրքորոշում:

Վլադիմիր Ռուժանսկին համոզված է, որ Հայաստանին վերաբերող բոլոր հարցերում Ռուսաստանը լրջագույն զիջումների է գնում: Թուրքիայի հետ մտերմացումը ձեռնտու է ռուսական էլիտայի այնպիսի կարկառուն ներկայացուցիչների համար, ինչպիսիք են Արազ Աղալարովը, Գոդ Նիսանովը, Զախար Ալիևը և այլն: Սակայն Թուրքիան, պատմաբանի խոսքով, «շատ վտանգավոր թշնամի է»:

Հավանական է համարվում, որ խոսքը «Կովկասյան արծիվ» զորավարժության մասին է, որին այս տարի Վրաստանի փոխարեն կմասնակցի Պակիստանը:

Ներկայումս Ռուսաստանն ու Թուրքիան տիեզերքի վերաբերյալ միջկառավարական համաձայնագիր են պատրաստում: Հաղորդվում է, որ համաձայնագիրը նախատեսվում է ստորագրել մինչև 2021թ.-ի ավարտը:

«Ռեալիստի» գլխավոր խմբագրի համոզմամբ` «Զանգեզուրի միջանցքն» աշխարհաքաղաքական «տուրք» է, որը Կրեմլը վճարում է Ռուսաստանի վրա չհարձակվելու երաշխիքի դիմաց: Նրա խոսքով` Արարատի մարզում ռուսական ուղղաթիռի խոցումն Անկարայի կողմից Մոսկվային ուղղված ուղիղ սպառնալիք է հենց այդ համատեքստում:

Էրդողանը շեշտել է, որ նախ Իլհամ Ալիևն այդ թեմայով պետք է խորհրդատվություններ անցկացնի Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտնինի հետ, ինչից հետո իրականացվի ռազմաբազաների տեղակայումն Ադրբեջանում:

2023թ.-ը նշվելու է Թուրքիայի Հանրապետության հռչակման 100-ամյակը, և Էրդողանը, Սաֆրաստյանի խոսքով, նախատեսում է այդ ժամանակ հայտարարել «Նոր Թուրքիայի» ստեղծման մասին, որի ուղղությամբ Անկարայում լրջագույն ուժեր և ուղեղային կենտրոններ են աշխատում:

Թուրքիայի նախագահը հայտարարել է, որ հունիսի 15-ին Շուշիում Բաքվի և Անկարայի միջև ստորագրվելու է երկու երկրների միջև համագործակցության համապարփակ համաձայնագիր:

Թուրք-վրացական բանակցություններից հետո հայտարարվել էր, որ Թուրքիան մտադիր է իր հովանու ներքո միավորել հարավկովկասյան բոլոր երեք պետություններին, այդ թվում` Հայաստանին: Էրդողանը, մասնավորապես, նշել էր, որ Թուրքիան պատրաստ է աջակցել Վրաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև համագործակցությանը:

Չնայած թուրքական իշխանությունների խոչընդոտներին` քրդական շարժման մասնակիցները միջոցառումներ են կազմակերպում տարբեր նահանգներում. հունիսի 7-ին հավաքվելու են Դիարբեքիրում: Նրանք պահանջում են քրդերենը պաշտոնական լեզու հռչակել իշխանության բոլոր մարմիններում և դարձնել ուսուցման լեզու բոլոր բուհերում:

Թուրքիայի նախագահը սեփական վարկանիշի ու երկրի տնտեսական վիճակի անկմանը զուգահեռ Կենտրոնական բանկի հերթական պաշտոնյային է ազատել։ Լիրան շարունակում է անկումը, իսկ Էրդողանի վարկանիշն արդեն զիջում է ընդդիմադիր կուսակցությունների ներկայացուցիչների, այդ թվում՝ Ստամբուլի և Անկարայի քաղաքապետերի վարկանիշին։

Եվրոպական դատարան են ներկայացվել բազմաթիվ և ծավալուն ապացույցներ Թուրքիայի կողմից սիրիացի վարձկաններ հավաքագրելու և Ադրբեջան տեղափոխելու, ադրբեջանական զինված ուժերին ռազմական տեխնիկա, զենք և զինամթերք է մատակարարելու, ինչպես նաև այլ միջոցներով հակամարտությանը ներգրավվելու վերաբերյալ:

Թուրքիայի նախագահ Էրդողանը հայտարարել է, որ Անկարան սկսում է աջակցել Գազայի հատվածին, ինչպես աջակցել է Ադրբեջանին` Արցախի դեմ պատերազմում: Համարվում է, որ դա կնշանակի լայնածավալ մասնակցություն Իսրայելի դեմ պատերազմին:

Հայաստանում հիշում են, թե Իսրայելն ինչպես էր զինում Ադրբեջանին՝ Արցախի դեմ պատերազմի համար, սակայն հիմա ակնհայտ է, որ թուրքերը դեմ են դուրս գալիս Իսրայելին․ Անկարան այժմ սպառնում է Թել Ավիվին, ինչի մասին Երևանում դեռ ամսիներ առաջ էին նախազգուշացնում։

ՀԱՊԿ անդամ երկու երկրների միջև ռազմական ընդհարումները շարունակվում են: Անկարան ակնհայտորեն աջակցում է Ղրղզստանին, իսկ սոցցանցերում արդեն տեղեկատվական արշավներ են սկսվել, որոնք կոչ են անում օգնության խնդրանքով դիմել ոչ թե Ռուսաստանին, այլ` Թուրքիային:

Հրանտ Տեր-Աբրահամյանի խոսքով` մինչ օրս ցեղասպանության ճանաչումն ու ընդհանրապես հայկական հարցը եղել են միայն մեծ տերությունների ձեռքի գործիք` իրենց հարցերը Թուրքիայի հետ լուծելու համար: Բայց այսօր, ինչպես նշում է, հնարավորություն ունենք մի անգամ էլ մենք` հայերս օգտվենք այդ գործիքից:

Համարվում է, որ ԱՄՆ նախագահը Հայոց ցեղասպանության ճանաչմամբ զսպում է Թուրքիայի` Չինաստանը Եվրոպային կապող «լոգիստիկ գերտերություն» դառնալու ծրագրերը և նախազգուշացնելու անձամբ Էրդողանին: Բացի այդ` Բայդենը հարվածում է Ռուսաստանին և նրա անդրկովկասյան շահերին:

Թուրքիայի ժողովուրդների քրդամետ Ժողովրդավարական կուսակցության հայազգի պատգամավոր Գարո Փայլանը Թուրքիայի մեջլիս է ներկայացրել Հայոց ցեղասպանության ճանաչման մասին օրինագիծ:

Թուրքական բեռնատարները չեն կարողանում անցնել ռուս-վրացական սահմանը: Ամբողջ ամսվա ընթացքում շուրջ 4 հազար թուրքական մեքենաներ մնացել են վրացական կողմում` առաջացնելով 75 կմ-անոց հերթ:

Ամերիկյան հեղինակավոր պարբերականը նշում է, որ Ջո Բայդենը կարող է դառնալ ԱՄՆ-ի առաջին նախագահը, որը կճանաչի ցեղասպանությունը, բայց դրանով կվտանգվի ամերիկացիների հասանելիությունը թուրքական ռազմաբազաներին:

Չավուշօղլուն նշել է, որ մեկ բառի փոփոխությամբ պատմությունը չի փոխվի, իսկ միջազգային իրավունքը չի տուժի, քանի որ դա իրավական որոշում չէ:

Բրիտանացիները «Մեծ Թուրանի» ստեղծման հարցում շեշտադրում են կատարում միաժամանակ թուրքական ազգայնականության և իսլամի վրա: Լոնդոնում մշակվող ծրագրերի առաջնահերթ ուղղություններ են համարվում թուրքական էքսպանսիան դեպի հյուսիս-արևելք, Կովկաս և Կենտրոնական Ասիա: Վառ օրինակը «Թյուրքական խորհրդի» համաժողովն էր Ղազախստանում:

Յաքըշը բացառել է պատերազմի հավանականությունը` նշելով, որ տարբեր տարածաշրջաններում առկա տարաձայնությունները չեն ազդում համագործակցության այլ ուղղությունների վրա: Նրա կանխատեսմամբ` երկու երկրների միջև հարաբերությունները շարունակելու են բարգավաճել:

Թուրքիայում ռուս զբոսաշրջիկների մասնակցությամբ ավտոտրանսպորտային խոշոր պատահար է գրանցվել: Ռուսական աղբյուրները բարձրաձայնում են, որ ռուս զբոսաշրջիկները չպետք է այցելեն «թշնամական երկրներ»` Թուրքիա և Վրաստան:

Հաղորդվում է, որ Ախալքալաքում մինչև 2007թ. գործած ռուսական ռազմաբազայի տարածքում թուրքական ընկերություններն արդեն վերանորոգման աշխատանքներ են սկսել:

Հաղորդվում է, որ ռուսական զինված ուժերի համար արտադրվելիք ԱԹՍ-ն ստանալու է Bayraktar TB2-R անվանումը: Թուրքական տարբերակում կիրառվող արտասահմանյան դետալները պատժամիջոցների պատճառով չեն կարող Ռուսաստան տեղափոխվել, այդ պատճառով բազմաթիվ սարքավորումներ տեղական արտադրության են լինելու կամ ձեռք են բերվելու գործընկերներից:

Մարտի 30-ի դրությամբ Հայաստանի ամենամեծ ջրամբարը՝ Ախուրյանը, 116 մլն խմ-ով ավելի պակաս է, քան նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածում։ Մինչդեռ Թուրքիան ջրամբարներ է կառուցում, ջուրը Հայաստանից հոսում է դեպի Ադրբեջան, իսկ Ջողազի ջրամբարից օգտվում են միայն ադրբեջանցիները։

Թուրքիայի պաշտոնական ներկայացուցիչ Իբրահիմ Քալընը հանդիպել է ԱՄՆ-ի նախագահի` անվտանգության հարցերով խորհրդական Ջեք Սալիվանի հետ: Հանդիպման նպատակը եղել է Թուրքիայի կողմից Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ 4 կետերից բաղկացած դիրքորոշման ներկայացումը:

Նշվում է, որ զինտեխնիկայի տեղափոխման նպատակը Հայաստանի Սյունիքի մարզում գործողություններն են: Իրանական աղբյուրը շեշտում է, որ լայնամասշտաբ պատերազմը կանխելու նպատակով անհրաժեշտ է իրանական զինուժն անհապաղ տեղակայել հայ-նախիջևանյան սահմանի երկայնքով:

Թուրքիայի աննշան ներկայությունը Ռուսաստանին տարածաշրջանում ամրապնդվելու լրացուցիչ հնարավորություն է ընձեռնում: Փորձագետը շեշտում է, որ եթե թուրքական ուժերը չհայտնվեին այնտեղ, ապա Ռուսաստանը փաստացի հնարավորություն չէր ունենա ռազմական իմաստով տեղակայվել Ադրբեջանի` «միջազգայնորեն ճանաչված տարածքներում»:

Հաշվարկները ցույց են տալիս, որ Հայաստանն արդեն 30 տարի ենթարկվում է թուրքական զավթողական քաղաքականությանը: Նոր ուղիները հնարավոր կլինի շահագործել միլիոնավոր դոլարների ներդրումների գնով` դրա դիմաց տարեկան մի քանի տասնյակ մլն դոլարների շահույթ ստանալով, սակայն քաղաքականապես ու ընդհանրապես` կտուժի:

Թուրքիայի ԶՈՒ AS532 Cougar ռազմական ուղղաթիռը կործանման հետևանքով 9 մարդ է զոհվել, որոնցից մեկն 8-րդ բանակային կորպուսի հրամանատար, գեներալ-լեյտենանտ Օսման Էրբաշն է: Նա կանգնած է եղել «Բայրաքթարի» ստեղծման ակունքներում:

Չկարողանալով հաջողության հասնել հարևան արաբական երկրում` թուրքական ոստիկանությունը հերթական ճնշումներն է սկսել երկրի ներսում բնակվող քրդերի դեմ: Միայն փետրվարի 15-ին ձերբակավել են ավելի քան 700 քրդեր:

Տելեգրամյան ալիքն ընդգծում է, որ թուրքերը ձգտում են ամեն ինչ անել` Արցախը հայաթափելու և Ռուսաստանի նկատմամբ անվստահություն սերմանելու ուղղությամբ: Շեշտվում է, որ այսօրինակ քարոզչությունը մեծ տեղ է գտնում նաև հայկական լրատվական տիրույթում:

Տեղի իշխանությունները հաղորդել են, որ բնակավայրում տներ ու տնտեսություններ են վնասվել, սակայն բնակչության շրջանում տուժածներ չկան: Շրջանի պաշտոնյաներից Բաքիր Վայիսին նշել է, որ բնակիչները վախեցել և պատսպարվել են:

Իզմիր նահանգում միաժամանակ երեք երկրաշարժ է տեղի ունեցել` 5,1, 4,8 և 5,1 մագնիտուտ ուժգնությամբ: Առաջին երկուսը գրանցվել են 1 րոպե տարբերությամբ, երրորդը` մոտ 3 ժամ անց:

Գեներալ-մայոր Բաքշին առաջարկել է, որպեսզի Հունաստանի ռազմածովային ուժերը Հնդկաստանի ՌԾՈՒ-երի հետ համատեղ զորավարժություններ անցկացնեն Հնդկական օվկիանոսում, ապա` Էգեյան ծովում` համատեղ գործողությունների, կապի և օպերատիվ ներդաշնակության բարելավման նպատակով:

Պայմանագրի գործողության դադարեցումը կարող է ազդել գործող սահմանների վրա: Իրադարձությունների այդպիսի զարգացումը բացառելու նպատակով Թուրքիան Ադրբեջանի հետ համատեղ նախաձեռնել է «Ձմեռ-2021» զորավարժությունները, որոնք հարձակողական բնույթ են կրում:

Համարվում է, որ եթե հայկական զինուժն ու Գյումրու 102-րդ ռազմաբազան ավելի երկար դիմակայեն, քան Ադրբեջանի զինուժը, ապա թուրքական դաշինքի կողմից հետագա գործողությունները կիմաստազրկվեն: Եվ, աղբյուրի համոզմամբ, կստորագրվի հաշտություն Մոսկվայի ու, նույնիսկ, Երևանի պայմաններով:

Ռազմական փորձագետի համոզմամբ` դեպի Ադրբեջան Թուրքիայի ռազմաօդային ուժերի ռազմատրանսպորտային ինքնաթիռների թռիչքների քանակի կտրուկ աճը խոսում է Անդրկովկասյան տարածաշրջանում Անկարայի` հեռուն գնացող նպատակների մասին:

Ըստ հրեական պարբերականի` Թուրքիան զորքեր է տեղակայում հակամարտության գոտիներում (Սիրիայում, Լիբիայում և, հատկապես, Լեռնային Ղարաբաղի վերջին պատերազմի ժամանակ). ամեն ինչ ծրագրված էր այնպես, որ Մոսկվան ու Անկարան «հանդիպեն» շփման գծում և կիսեն տարածաշրջանը, իսկ ԱՄՆ-ն «անգործ» մնա:

Ռազմական փորձագետները սա համարում են ամենավտանգավոր երևույթը, երբ «ոչ ադեկվատ, աշխարհաքաղաքական ցնորված գաղափարներով օսմանյան ֆյուրերի ձեռքում ատոմային զենք կարող է հայտնվել»:

Ստեղծված իրադրությունը կարգավորելու նպատակով Անկարան ձեռնարկել է Գյանջայում ավիաբազայի կառուցումը: Հաղորդվում է, որ բացի ուղղաթիռներից ու անձնակազմից, Գյանջայում տեղակայվելու են նաև F-16 ինքնաթիռներ:

Լիբիայի ազգային բանակի հրամանատար Խալիֆա Հաֆթարը հայտարարել է, որ լիբիական նավթին տիրելու Անկարայի բոլոր փորձերն անհաջողության են մատնվելու:

«Պրոգրեսի» կողմից մշակվող Աի-35 շարժիչը, հայտնի տեղեկությունների համաձայն, կիրառվելու է Gezgin նախագծի շրջանակներում ստեղծվող թուրքական հեռանկարային հրթիռի արտադրությունում: Հաղորդվում է, որ 2021թ. Ուկրաինան 12 այդպիսի շարժիչ է տրամադրելու Թուրքիային:

Փորձագետների համոզմամբ՝ Արևմուտքը վաղուց է «արձակել» Թուրքիային. այն վերածվել է տարածաշրջանային և կրոնական ինքնուրույն կենտրոնի, կայսերական գաղափարների հզոր աղբյուրի, ընդ որում՝ արևմտյան արժեքներին ակնհայտորեն հակասող: Այս հարցում մեղավոր է համարվում հենց Արևմուտքը:

Իրանում Թուրքիայի դեսպանին խնդրել են՝ Էրդողանին փոխանցի, որ կայսրությունների և նվաճումների դարաշրջանը վաղուց ավարտվել է: Միաժամանակ, հասարակական շրջանակները և մի շարք իրանական ԶԼՄ-ներ պահանջում են բոյկոտել թուրքական և ադրբեջանական ապրանքները:

Իրանի ԱԳ նախարարը դիվանագիտական ապտակ է հասցրել Թուրքիայի նախագահին՝ նշելով. «Էրդողանին չեն տեղեկացրել, որ Բաքվում նրա ասածները վերաբերում են Իրանական հայրենիքից բռնի ուժով առանձնացված այն տարածքներին, որոնք գտնվում են Արաքսից հյուսիս»:

ՌԴ ԱԳՆ-ն արձագանքել է Էրդողանի հայտարարությանը. խնդիրն այն է, որ Էնվեր փաշայի ստեղծած բանակը 1918թ. մտավ Բաքու, ապա՝ Մախաչկալա՝ Հյուսիսային Կովկասի ժողովուրդներին աջակցելու: Համարվում է, որ Թուրքիայի նախագահի շեշտադրումը մարտահրավեր է ոչ միայն Հայաստանի, այլև Պուտինի ու Ռուսաստանի համար:

Ֆրանսիական Սենատի բանաձևի հեղինակները չեն թաքցրել, որ այն առաջին հերթին ուղղված է Թուրքիային, և պատահական չէ, որ ընդունվում է դեկտեմբերին կայանալիք Եվրամիության գագաթնաժողովից առաջ: Այստեղ որոշվելու է, թե ինչպես է ԵՄ-ն պատժելու Էրդողանին՝ իր արտաքին քաղաքական ավանտյուրաների համար:

Իրանի ռազմաքաղաքական ղեկավարությունը քաջ գիտակցում է, որ հաջողության դեպքում թուրք-ադրբեջանական տանդեմը, Մեծ Բրիտանիայի հրահրմամբ, փորձելու է յուրացնել նաև Իրանի՝ ադրբեջանցիներով բնակեցված հյուսիս-արևմտյան նահանգները:

Ոչնչացված սպաներից մեկի մոտ հայտնաբերվել է մարտական դանակ. այն դանակներից, որն արտադրվել է թուրքական «ռեյնջերների» էլիտար ջոկատի հատուկ պատվերով:

Արծրուն Հովհաննիսյանը հայտնում է, որ ԱԹՍ-ները վեց միավոր F-16 երի ուղեկցմամբ հարվածներ են հասցնում Արցախի խաղաղ բնակչությանը և ենթակառուցվածքներին։

Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը բավարարել է ՀՀ կառավարության պահանջը և միջանկյալ միջոց կիրառելու մասին որոշում կայացրել՝ Թուրքիային կոչ անելով զերծ մնալ քաղաքացիական բնակչության՝ Կոնվենցիայով պաշտպանվող իրավունքները խախտելուց:

Համաչափ պատասխան է լինելու, որի ամբողջ պատասխանատվությունը կրելու է Ալիև ընտանիքը. Արցախի նախագահի մամուլի խոսնակ Վահրամ Պողոսյան:

Ի՞նչ է նշանակում Թուրքիայի հայտարարությունը Ղարաբաղում կրակի անհապաղ դադարեցման վերաբերյալ: Միայն մեկը. խոստովանություն, որ Ադրբեջանի զինված ուժերը հսկայական կորուստներ են կրում ինչպես կենդանի ուժի, այնպես էլ տեխնիկայի, և, որ ամենակարևորն է, կորցնում են մարտական դիրքերը: Եվ հայկական կողմին չդադարեցնելու դեպքում մեծ հավանականություն կա, որ ղարաբաղյան հակամարտությունը մեկընդմիշտ կլուծվի հօգուտ Հայաստանի:

Լիբանանի ռազմական հետախուզությունը տեղեկություններ է ստացել, որ Թուրքիան մարդասիրական օգնության անվան ներքո զենք է ուղարկում Լիբանանում գործող «Մուսուլման եղբայրներ» խմբավորմանը:

ՀՀ պաշտպանության նախարարությունը հերքել է թուրքական կործանիչների մասին տեղեկությունը: Թուրքագետ Հայկ Գաբրիելյանն ընդգծել է, որ նույնիսկ ճիշտ լինելու դեպքում անհանգստանալու որևէ պատճառ չկա:

Մարտավարական և թռիչքամարտավարական զորաշարժերին մասնակցելու են Թուրքիայի և Ադրբեջանի զինված ուժերի անձնակազմեր, զրահապատ տեխնիկա, հրետանային միջոցներ և ականանետեր:

Հունիսի 11-ի գիշերը մերձթուրքական խմբավորումներն Անկարայի հրահրմամբ ահաբեկիչ ցույցեր են սկսել ընդդեմ լիբանանցի հայերի: Նրանք հակահայկական, ցեղասպանությունն արդարացնող վանկարկումներ են հնչեցրել՝ ծածանելով թուրքական դրոշը և իրենց կոչելով Էրդողանի զինվորներ:

Սիրիայում թուրքական ռազմագործողության արդարացմանը նվիրված ելույթում հաղորդավարը նշել է, որ եթե մարդն իրեն համարում է ռուսի, անգլիացու թոռ, գերմանացու որդի, հայի վաստակ... ապա պետք է հեռանա Թուրքիայից:

Ենթադրվում է, որ սոցցանցերի արգելափակման պատճառը զոհերի քանակի մասին ոչ հավաստի տեղեկությունների տարածումը կանխելն է եղել:

«Թուրքական հոսքով» ռուսական գազը կհասնի Թուրքիա, Հարավային և Արևելյան Եվրոպա: Իսկ նոյեմբերի 30-ին արդեն բացվել է TANAP-ը՝ ադրբեջանական գազը հասցնելով Եվրոպա:

Շեշտ.am-ի դրոշն Արարատի գագաթին է. թե ինչպես այն հասավ ամենահայտնի և գեղեցիկ գագաթներից մեկը, և թե ինչու 5000 մետրից ավելի բարձրությունը հաղթահարելն այնքան էլ սարսափելի չէ:

Բանաձևը սպառված չէ, այն հետագայում հնարավոր է՝ կրկին քննարկվի: Իսկ այս պահին Վաշինգտոնը նախընտրեց Անկարայի հետ հարաբերությունները չվատթարացնել:

Թուրքիան ներխուժեց Սիրիա, բայց արդյունքի չհասավ: Թուրքերը պետք է գոնե կարդային Պենտագոնի զեկույցը «հիբրիդային պատերազմների» մարտավարության մասին:

«Խաղաղության ակունք» ռազմագործողությունը 120 ժամով դադարեցվել է, որպեսզի Քուրդիստանի բանվորական կուսակցության ուժերը դուրս բերվեն տարածքից:

Եվրոպական երկրների ԱԳ նախարարները կհանդիպեն Լյուսքեմբուրգում՝ քննարկելու ոչ միայն Սիրիայի քրդերի դեմ Թուրքիայի կատարած ռազմագործողության դադարեցմանն ուղղված միջոցառումների, այլև Կիպրոսում տեղանքահետախուզական գործունեության հարցը:

Թուրքական հարձակումը կարող է տարածաշրջանում նոր Իսլամական պետության ստեղծման հանգեցնել, քանի որ այս ներխուժմամբ և իսլամականներին հսկող քրդերի ոչնչացմամբ, փաստացի, դաժան իսլամականները կհայտնվեն ազատության մեջ:

Սեփական երկրում քրդերի սպանդի մասին լռողը, հայ ժողովրդի սարսափելի սպանդը ժխտողը շարունակում է ստել, ուստի չի կարող խրատել Իսրայելին. Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահու:

Ադրբեջանաբնակ «ուխտավորները» հայտարարել են, թե Աղթամար կղզու եկեղեցին կառուցել են քրիստոնյա աղվանները: Նրանք դիմել են Թուրքիայի ղեկավարությանը՝ եկեղեցում ծիսական արարողություններ կատարելու թույլտվության համար:

Թուրք-ամերիկյան լարվածությունը կրկին օրակարգ բերեց Հայոց ցեղասպանության ճանաչման հարցը: Փորձենք հասկանալ, թե որոնք են շարժառիթներն ու ինչի կարող է հանգեցնել:

Պատգամավորը խորհուրդ է տվել փոփոխել ժամկետները և համալիրները մարտական հերթապահության հանձնել ոչ թե 2020թ. ապրիլին, այլ՝ ավելի շուտ:

Ս-400-ի առաջին խմբաքանակն արդեն Թուրքիայում է․ Էրդողանը չլսեց Թրամփին: