Գիտնականները նշել են մոլորակի ամենամաքուր օդն ունեցող տարածաշրջանը

ԱՄՆ Կոլորադո նահանգի համալսարանի մթնոլորտային գիտությունների ֆակուլտետի հետազոտական խումբը և նրանց Ավստրալացի գործընկերները մատնանշել են Երկրի վրա ամենամաքուր օդով տարածաշրջանը, որտեղ բացակայում է օդակաթիլային աղտոտվածությունը՝ մարդու գործունեության արդյունքները:

Այսպես, հետազոտության համաձայն, չնայած մարդածին գործոնների համաշխարհային ազդեցությանը, «նախաստեղծ» օդ ամեն դեպքում հայտնաբերվել է մթնոլորտի սահմանամերձ շերտում, Հարավային օվկիանոսի վրա գտնվող ստորին ամպերում: Այդպես են անվանում Անտարկտիդան եզերող Խաղաղ, Ատլանտյան և Հնդկական օվկիանոսների հարավային հատվածների ամբողջությունը:

Հիմնականում մարդկային գործունեության հետևանքով տեղի ունեցող կլիմայական արագ փոփոխություններով պայմանավորված՝ Երկրի վրա դժվար է գտնել որևէ մի շրջան, որին մարդու ձեռքը չի դիպչել: Գիտնականները ենթադրել են, որ Անտարկտիդան շրջապատող Հարավային օվկիանոսի վրայի մթնոլորտի օդն ավելի քիչ ենթարկված կլինի մարդածին գործոններին և մայրցամաքների փոշուն:

Հետազոտության համահեղինակ Թոմաս Հիլը նշել է, որ որոշել են որպես ախտորոշիչ գործիք օգտագործել Հարավային օվկիանոսի վրայի ամառային օդի բակտերիաները՝ ներքին մթնոլորտի հիմնական տարրերը որոշելու համար: Նրա խոսքով՝ Հարավային օվկիանոսի վրայի ամպերի բաղադրությունը կարգավորող օդակաթիլները կապված են նրանում կենսաբանական գործընթացների հետ, իսկ Անտարկտիդան, ըստ ամենայնի, մեկուսացած է հարավային մայրցամաքներից միկրոօրգանիզմների տարածվելու առումով: Գիտնականը նշել է, որ ընդհանուր առմամբ սա խոսում է այն մասին, որ Հարավային օվկիանոսը Երկրի այն քիչ վայրերից է, որի վրա մարդածին գործունեությունը նվազագույն ազդեցություն է ունեցել:

SOCRATES ծրագրի շրջանակներում հետազոտական նավի վրա աշխատող գիտնականները օդի նմուշներ են վերցրել օվկիանոսի վրայի մթնոլորտի ստորին հատվածից, ծովային սահմանային շերտից՝ ամբողջ երթուղու ընթացքում (Թասմանիայի հարավից մինչև Անտարկտիդայի սառույցներ): Այնուհետև ԴՆԹ-ի սեքվենավորման, աղբյուրի ուսումնասիրության և հետադարձ հետագծերի օգնությամբ հետազոտողները հստակեցրել են օդում միկրոօրգանիզմների առաջացումը: Պարզվել է, որ այդ բակտերիաները «ծովային են», այսինքն՝ մթնոլորտում հայտնվել են անմիջապես օվկիանոսից:

Գիտնականները նշում են, որ Հարավային օվկիանոսում ծովային ցայտը տիրապետող է հեղուկ ամպի կաթիլների ձևավորման համար հասանելի նյութում: Ընդգծվում է, որ Հարավային օվկիանոսի վրայի օդն այնքան մաքուր է, որ հետազոտության համար բավարար քանակով ԴՆԹ չի հայտնաբերվել: Միևնույն ժամանակ գիտնականները վստահ են իրենց փորձարկման մաքրության վրա. ցանկացած փուլում նրանք օդի նմուշները որպես «թանկարժեք պարագաներ» են ուսումնասիրել՝ ցուցաբերելով բացառիկ զգուշավորություն և ամեն ինչ անելով, որպեսզի լաբորատորիայում և քիմիական հակազդակներում բակտերիաների ԴՆԹ-ները չաղտոտվեն:

Ավելի վաղ NASA-յի մասնագետները ցույց էին տվել, թե ինչպես է ավստրալական հրդեհների ծուխն ազդում Երկրի մթնոլորտի վրա, իսկ Microsoft ընկերությունը որոշել է 1 մլրդ դոլար հատկացնել մթնոլորտն ածխածնից մաքրելու համար: