Քաղաքական պայքարի հաջողությունը հնարավոր է կանխատեսել ֆիզիկայի բանաձևի օգնությամբ
Օրինակ, եթե մեկ շաբաթում կարողանաք բնակչության 20%-ին մասնակից դարձնել 60 ցույցի կամ հանրահավաքի, ապա իշխանափոխությունն, ամենայն հավանականությամբ, տեղի կունենա:
1687թ. Նյուտոնի կողմից հաստատված՝ մարմնի իմպուլսի պահպանման օրենքը գիտնականներին հնարավորություն է տվել կանխատեսելու քաղաքական ոչ բռնի շարժման հաջողությունը:
Սուդանում և Ալժիրում վերջին շրջանում ընթացող քաղաքական իրադարձությունները ցույց են տալիս, որ քաղաքական արմատական փոփոխություններ իրականացնելու համար բավարար է համախմբել ոչ մեծ թվով մարդկանց: Երկու դեպքում էլ բողոքի ցույցերին մասնակցել է բնակչության 2,5%-ը՝ արդյունքում հասնելով հաջողության:
Օգտագործելով Աֆրիկայում սոցիալական բախումների վերաբերյալ SCADA-ի տվյալների բազան՝ հետազոտողները հակամարտությունների առաջացման կանխորոշման փաստերը որոշելու համար ուսումնասիրել են 1990-2014թթ. աֆրիկյան 47 երկրներում տեղի ունեցած ցույցերը, գործադուլները և անկարգությունների այլ դրսևորումները: Բացի շարժման մասնակիցների քանակից (ըստ Նյուտոնի օրենքի՝ «զանգված»), պարզվել է, որ որոշիչ նշանակություն ունի նաև հաճախականությունը, որը մարդկանց համախմբել է (Նյուտոնի օրենքով՝ «արագություն»):
Այդպիսով գիտնականները ցույց են տվել, որ իմպուլսի օրենքը միայն դասական մեխանիկային չի բերաբերում. այն հատուկ է նաև քաղաքական շարժումներին: Նրանք պատմական տարբեր անկարգությունների գծապատկեր են պատրաստել և դրանով մի շարք կարևոր եզրակացություններ արել: Օրինակ, գիտնականները հաստատում են, որ եթե մեկ շաբաթում հնարավոր լինի բնակչության 20%-ին մասնակից դարձնել 60 իրադարձության (ցույցեր, հանրահավաքներ և այլն), ապա իշխանափոխության հավանականությունը 100%-ին մոտ կլինի:
Ընդ որում, իշխանափոխություն հնարավոր է 10% բնակչությամբ և մեկ շաբաթում 81 միջոցառմամբ, իսկ ավելի քիչ՝ բնակչության 5% մասնակցությամբ իշխանափոխություն անելու համար մեկ շաբաթվա ընթացքում կպահանջվի 121 հանրահավաք: Հետաքրքրական է, որ եթե շաբաթական ընդամենը 20 ցույց կազմակերպվի, ապա մարդկանց մասնակցության աճը (զանգվածի մեծացումը) այլև չի ազդի դինամիկայի վրա:
Սակայն, չնայած խորիմաստ եզրակացություններին, իշխանափոխության վրա ազդող ցույցերի ու հանրահավաքների կազմակերպումը ոչ միանշանակ գործընթաց է, որն առանձնահատուկ է յուրաքանչյուր երկրի համար: Իշխանությունները նույնպես կարող են սահմանափակել «զանգվածի մեծացումը» և թույլ չտալ մարդկանց համախմբվել ընդդեմ գործող կառավարության քաղաքականությանը:
Մեկնաբանությունները