Իլոն Մասկը ցուցադրել է մարդու գլխում տեղադրվող Link չիպի նոր տարբերակը
Neuralink-ի վերամշակված մոդելն արդեն փորձարկվում է խոզերի վրա: Այն առաջին հերթին նախատեսված է հիվանդությունների բուժման համար, ինչպիսիք են կաթվածը, դեմենցիան և Ալցհեյմերի հիվանդությունը:
Օգոստոսի 28-ին Իլոն Մասկն անցկացրել է Neuralink տեխնոլոգիայի հանրային երկրորդ ցուցադրությունը: Ներկայացրել է նեյրոինտերֆեյսի վերամշակված տարբերակը, պատասխանել է հարցերին և ցուցադրել արդյունքները երկու խոզերի վրա. չիպերը հաջողությամբ իմպլանտավորել են խոզերի վրա և հաշվարկել են ուղեղի ակտիվությունը:
Նա հայտարարել է, որ առաջին հերթին Neuralink-ը նախատեսված է հիվանդությունների բուժման համար, ինչպիսիք են կաթվածը, դեմենցիան և Ալցհեյմերի հիվանդությունը: Ցուցադրությունն ուղղված է տաղանդավոր մասնագետների որոնմանը՝ ծրագրի վրա աշխատելու, և ոչ ներդրումների համար:
Միլիարդատերը համեմատել է Neuralink-ի նոր տարբերակը մյուս նեյրոինտերֆեյսների և նախկին նախատիպերի հետ:
Ներկայումս ամբողջ էլեկտրոնիկան 23×8 մմ չափերով չիպի մեջ է, որը ստացել է Link անվանումը:
Link-ը տեղադրվում է մաշկի տակ և գանգի միջով միանում է ուղեղին: Չիպն ամբողջությամբ ծածկվում է իմպլանտավորումից հետո և չի զգացվում, միաձուլվում է գանգոսկրի հետ և արտաքինից չի երևում:
— Նոր չիպն առավել գործառույթային և արտադրողական է, քան նախորդ մոդելները, կարող է փոխանցել երաժշտություն և Bluetooth-ի միջոցով աշխատել տարբեր սարքավորումների հետ:
— Էլեկտրոդների քանակը՝ նեյրոններից տեղեկատվության փոխանցման համար, կրճատվել է՝ 3072-ից հասնելով 1024-ի:
— Ուղեղի ակտիվության հաշվարկումը կատարվում է չիպի ներսում, իսկ չիպի տվյալները փոխանցվում են անլար կապի միջոցով. Neuralink-ի կառավարման համար մշակվելու է բջջային հավելված: Գործողության շառավիղը՝ 10 մ:
— Թիմի հիմնական խնդիրը երկարակյաց սարքավորման ստեղծումն է, որն առանց խափանման կաշխատի տասնյակ տարիներ:
Սարքավորումը լիցքավորվում է գիշերվա ընթացքում՝ մագնիսական լիցքավորման միջոցով:
Իմպլանտացիան իրականացնում է ռոբոտ-վիրաբույժը. անցք է բացում գանգի վրա և Link-ը նուրբ լարերի միջոցով միացնում ուղեղին:
Մասկը խոստանում է, որ վիրահատությունն ընթանալու է մոտ մեկ ժամ և կարող է իրականացվել առանց անզգայացման. հյուսվածքների ու նյարդային համակարգի վնասման վտանգ չկա: Նույն էր պացիենտը դուրս է գրվելու հիվանդանոցից:
Վիրահատությունից հետո բացվածքը վերաճում է, իսկ մարդիկ նույնիսկ չեն կասկածի, որ մարդու մոտ նեյրոիմպլանտանտ է տեղադրված:
Սարքավորման աշխատանքը Մասկը ցուցադրել է երկու խոզերի վրա, որոնց հաջողությամբ չիպեր են տեղադրել ցուցադրությունից երկու ամիս առաջ:
Մասկը նշել է, որ այն կարծես Fitbit լինի՝ մեր գանգում տեղադրված: Նրա խոսքով՝ խոզն առողջ ու երջանիկ է: Իմպլանտի հեռացումը նյարդային համակարգի վրա չի ազդում. խոզերից մեկից հեռացրել են չիպը. նա շարունակում է իրեն լավ զգալ: Այդ պատճառով Neuralink-ը հնարավոր է ցանկության դեպքում հեռացնել կամ առանց առողջությանը վտանգ սպառնալու թարմացնել՝ տեղադրելով նոր մոդելը:
Էկրանների վրա ցուցադրվել է խոզի ուղեղի ակտիվությունը. չիպը հետևել է ուղեղի շոշափողական կենտրոնի ակտիվությունը և արձագանքել է մարմինների հետ շփմանը:
Չիպը նրբորեն աշխատում է նյարդային համակարգի հետ: Օրինակ՝ երբ խոզն ուտելիք է գտել, արձանագրվել է նեյրոնների ակտիվության բարձր ցուցանիշ:
Առայժմ Մասկը ցուցադրել է միայն ուղեղի ազդանշանների ընթերցանությունը, սակայն հեռանկարում նախատեսվում է, որ չիպը կկարողանա ոչ միայն հաշվարկել, այլև ձայնագրել տեղեկատվությունը՝ բուժական նպատակներով:
Մասկը հայտարարել է, որ 2020թ. հուլիսին ամերիկյան FDA-ն Neuralink-ը դասակարգել է որպես նորարարական պրոդուկտ:
Անվտանգության ընթացիկ թեստերը բոլոր մակարդակներում բարձր գնահատական են ցույց տալիս:
Ցուցադրությունից հետո Neuralink-ը պատասխանել է լրագրողների հարցերին: Առանձնացնում ենք ամենակարևոր շեշտադրումները.
— Չիպն անվտանգ է: Այն վերջնական չէ. բարելավվելու է:
— Առաջիկայում չիպը հնարավոր կլինի օգտագործել Tesla մեքենաների կառավարման համար:
— Neuralink-ը հնարավոր կլինի օգտագործել խաղերի կառավարման համար (այդ թվում՝ StarCraft):
— Նախատեսվում է, որ օգտագործվելու է հավելյալ իմպլանտ, որը կօգնի վերականգնել ամբողջ նյարդային համակարգի աշխատանքը: Տեղեկատվության փոխանցման արագությունը կաթվածահար եղած մարդկանց կօգնի լիարժեք քայլել և շարժվել՝ միայն նյարդային համակարգի ուժով:
— Խոզերը փորձարկվել են, քանի որ շատ նման են մարդկանց և ուտել սիրում են:
— Այն մեծ պոտենցիալ ունի. կարող է տեսողություն ձևավորել կույրերի համար:
— Չիպն ու նրա տեղադրումը սկզբում թանկ են լինելու, սակայն գինն արագորեն նվազելու է՝ հասնելով մի քանի հազար դոլարի, ներառյալ՝ վիրահատությունը:
Ընկերությունը պատրաստվում է մարդկանց վրա առաջին փորձերին և սպասում է ստուգումների անցկացմանը, թույլտվությունների ու լիցենզիաների տրամադրմանը:
Թուրքական հատուկ ծառայությունների մասնակցությամբ Սիրիայի հյուսիսում վարձկաններ են հավաքագրվում` Ուկրաինա տեղափոխվելու նպատակով: Նշվում է, որ հավաքագրումն իրականացվում է նույն սկզբունքով, ինչպես Լիբիայի և Արցախի համար էր արվում. վարձկաններին կրկին խոստանում են 2000 դոլար վճարել:
Բրիտանացիները «Մեծ Թուրանի» ստեղծման հարցում շեշտադրում են կատարում միաժամանակ թուրքական ազգայնականության և իսլամի վրա: Լոնդոնում մշակվող ծրագրերի առաջնահերթ ուղղություններ են համարվում թուրքական էքսպանսիան դեպի հյուսիս-արևելք, Կովկաս և Կենտրոնական Ասիա: Վառ օրինակը «Թյուրքական խորհրդի» համաժողովն էր Ղազախստանում:
ՀՀ Քննչական կոմիտեն հաստատել է, որ 45-ամյա Մուհրաբ Մուհամեդ Ալ-Շխեիր և 28-ամյա Իոսիֆ Ալաբեդ Ալհայը վարձկաններ են, հավաքագրվել են` Լեռնային Ղարաբաղի քաղաքացիական բնակչության նկատմամբ ահաբեկչական գործողություններ իրականացնելու նպատակով:
Անհետ կորած ադրբեջանցի զինծառայողների ծնողները Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանից խնդրում են օգնել իրենց զավակներին գտնելու հարցում, քանի որ Ադրբեջանում ոչ ոք իրենց խնդրանքներին չի արձագանքում:
Թուրքական հատուկ ծառայությունների մասնակցությամբ Սիրիայի հյուսիսում վարձկաններ են հավաքագրվում` Ուկրաինա տեղափոխվելու նպատակով: Նշվում է, որ հավաքագրումն իրականացվում է նույն սկզբունքով, ինչպես Լիբիայի և Արցախի համար էր արվում. վարձկաններին կրկին խոստանում են 2000 դոլար վճարել:
Բրիտանացիները «Մեծ Թուրանի» ստեղծման հարցում շեշտադրում են կատարում միաժամանակ թուրքական ազգայնականության և իսլամի վրա: Լոնդոնում մշակվող ծրագրերի առաջնահերթ ուղղություններ են համարվում թուրքական էքսպանսիան դեպի հյուսիս-արևելք, Կովկաս և Կենտրոնական Ասիա: Վառ օրինակը «Թյուրքական խորհրդի» համաժողովն էր Ղազախստանում:
Գերիների շահերի ներկայացուցիչ Սիրանուշ Սահակյանի խոսքով` մոտ 200 գերիների վերադարձման դիմաց առաջ քաշված պայմաններն են` ՀՀ զինված ուժերի դուրսբերումն Արցախի տարածքից, Տիգրանաշենի հանձնումը, Կարմիր Շուկա ավտոճանապարհի նկատմամբ վերահսկողությունը:
Հաղորդվում է, որ Արցախում մնալու են միայն այն ստորաբաժանումները, որոնք կազմված են տեղի բնակիչներից: Հայաստանի ժամկետային զինծառայողներին այլևս ծառայության չեն ուղարկելու Արցախ:
Նշվում է, որ զինտեխնիկայի տեղափոխման նպատակը Հայաստանի Սյունիքի մարզում գործողություններն են: Իրանական աղբյուրը շեշտում է, որ լայնամասշտաբ պատերազմը կանխելու նպատակով անհրաժեշտ է իրանական զինուժն անհապաղ տեղակայել հայ-նախիջևանյան սահմանի երկայնքով:
Մեկնաբանությունները