Իլոն Մասկը ցուցադրել է մարդու գլխում տեղադրվող Link չիպի նոր տարբերակը
Neuralink-ի վերամշակված մոդելն արդեն փորձարկվում է խոզերի վրա: Այն առաջին հերթին նախատեսված է հիվանդությունների բուժման համար, ինչպիսիք են կաթվածը, դեմենցիան և Ալցհեյմերի հիվանդությունը:
Օգոստոսի 28-ին Իլոն Մասկն անցկացրել է Neuralink տեխնոլոգիայի հանրային երկրորդ ցուցադրությունը: Ներկայացրել է նեյրոինտերֆեյսի վերամշակված տարբերակը, պատասխանել է հարցերին և ցուցադրել արդյունքները երկու խոզերի վրա. չիպերը հաջողությամբ իմպլանտավորել են խոզերի վրա և հաշվարկել են ուղեղի ակտիվությունը:
Նա հայտարարել է, որ առաջին հերթին Neuralink-ը նախատեսված է հիվանդությունների բուժման համար, ինչպիսիք են կաթվածը, դեմենցիան և Ալցհեյմերի հիվանդությունը: Ցուցադրությունն ուղղված է տաղանդավոր մասնագետների որոնմանը՝ ծրագրի վրա աշխատելու, և ոչ ներդրումների համար:
Միլիարդատերը համեմատել է Neuralink-ի նոր տարբերակը մյուս նեյրոինտերֆեյսների և նախկին նախատիպերի հետ:
Ներկայումս ամբողջ էլեկտրոնիկան 23×8 մմ չափերով չիպի մեջ է, որը ստացել է Link անվանումը:
Link-ը տեղադրվում է մաշկի տակ և գանգի միջով միանում է ուղեղին: Չիպն ամբողջությամբ ծածկվում է իմպլանտավորումից հետո և չի զգացվում, միաձուլվում է գանգոսկրի հետ և արտաքինից չի երևում:
— Նոր չիպն առավել գործառույթային և արտադրողական է, քան նախորդ մոդելները, կարող է փոխանցել երաժշտություն և Bluetooth-ի միջոցով աշխատել տարբեր սարքավորումների հետ:
— Էլեկտրոդների քանակը՝ նեյրոններից տեղեկատվության փոխանցման համար, կրճատվել է՝ 3072-ից հասնելով 1024-ի:
— Ուղեղի ակտիվության հաշվարկումը կատարվում է չիպի ներսում, իսկ չիպի տվյալները փոխանցվում են անլար կապի միջոցով. Neuralink-ի կառավարման համար մշակվելու է բջջային հավելված: Գործողության շառավիղը՝ 10 մ:
— Թիմի հիմնական խնդիրը երկարակյաց սարքավորման ստեղծումն է, որն առանց խափանման կաշխատի տասնյակ տարիներ:
Սարքավորումը լիցքավորվում է գիշերվա ընթացքում՝ մագնիսական լիցքավորման միջոցով:
Իմպլանտացիան իրականացնում է ռոբոտ-վիրաբույժը. անցք է բացում գանգի վրա և Link-ը նուրբ լարերի միջոցով միացնում ուղեղին:
Մասկը խոստանում է, որ վիրահատությունն ընթանալու է մոտ մեկ ժամ և կարող է իրականացվել առանց անզգայացման. հյուսվածքների ու նյարդային համակարգի վնասման վտանգ չկա: Նույն էր պացիենտը դուրս է գրվելու հիվանդանոցից:
Վիրահատությունից հետո բացվածքը վերաճում է, իսկ մարդիկ նույնիսկ չեն կասկածի, որ մարդու մոտ նեյրոիմպլանտանտ է տեղադրված:
Սարքավորման աշխատանքը Մասկը ցուցադրել է երկու խոզերի վրա, որոնց հաջողությամբ չիպեր են տեղադրել ցուցադրությունից երկու ամիս առաջ:
Մասկը նշել է, որ այն կարծես Fitbit լինի՝ մեր գանգում տեղադրված: Նրա խոսքով՝ խոզն առողջ ու երջանիկ է: Իմպլանտի հեռացումը նյարդային համակարգի վրա չի ազդում. խոզերից մեկից հեռացրել են չիպը. նա շարունակում է իրեն լավ զգալ: Այդ պատճառով Neuralink-ը հնարավոր է ցանկության դեպքում հեռացնել կամ առանց առողջությանը վտանգ սպառնալու թարմացնել՝ տեղադրելով նոր մոդելը:
Էկրանների վրա ցուցադրվել է խոզի ուղեղի ակտիվությունը. չիպը հետևել է ուղեղի շոշափողական կենտրոնի ակտիվությունը և արձագանքել է մարմինների հետ շփմանը:
Չիպը նրբորեն աշխատում է նյարդային համակարգի հետ: Օրինակ՝ երբ խոզն ուտելիք է գտել, արձանագրվել է նեյրոնների ակտիվության բարձր ցուցանիշ:
Առայժմ Մասկը ցուցադրել է միայն ուղեղի ազդանշանների ընթերցանությունը, սակայն հեռանկարում նախատեսվում է, որ չիպը կկարողանա ոչ միայն հաշվարկել, այլև ձայնագրել տեղեկատվությունը՝ բուժական նպատակներով:
Մասկը հայտարարել է, որ 2020թ. հուլիսին ամերիկյան FDA-ն Neuralink-ը դասակարգել է որպես նորարարական պրոդուկտ:
Անվտանգության ընթացիկ թեստերը բոլոր մակարդակներում բարձր գնահատական են ցույց տալիս:
Ցուցադրությունից հետո Neuralink-ը պատասխանել է լրագրողների հարցերին: Առանձնացնում ենք ամենակարևոր շեշտադրումները.
— Չիպն անվտանգ է: Այն վերջնական չէ. բարելավվելու է:
— Առաջիկայում չիպը հնարավոր կլինի օգտագործել Tesla մեքենաների կառավարման համար:
— Neuralink-ը հնարավոր կլինի օգտագործել խաղերի կառավարման համար (այդ թվում՝ StarCraft):
— Նախատեսվում է, որ օգտագործվելու է հավելյալ իմպլանտ, որը կօգնի վերականգնել ամբողջ նյարդային համակարգի աշխատանքը: Տեղեկատվության փոխանցման արագությունը կաթվածահար եղած մարդկանց կօգնի լիարժեք քայլել և շարժվել՝ միայն նյարդային համակարգի ուժով:
— Խոզերը փորձարկվել են, քանի որ շատ նման են մարդկանց և ուտել սիրում են:
— Այն մեծ պոտենցիալ ունի. կարող է տեսողություն ձևավորել կույրերի համար:
— Չիպն ու նրա տեղադրումը սկզբում թանկ են լինելու, սակայն գինն արագորեն նվազելու է՝ հասնելով մի քանի հազար դոլարի, ներառյալ՝ վիրահատությունը:
Ընկերությունը պատրաստվում է մարդկանց վրա առաջին փորձերին և սպասում է ստուգումների անցկացմանը, թույլտվությունների ու լիցենզիաների տրամադրմանը:
Արմեն Պետրոսյանի խոսքով` Հայաստանում տևական ներքաղաքական ճգնաժամի ու քաղաքացիական պատերազմի չհասնելով` Ադրբեջանի իշխանությունները ձգտելու են բազմաքայլ կոմբինացիաների, համակողմանի՝ ռազմական, քաղաքական, մարդասիրական առավելագույն ճնշումների շանտաժի միջոցով հնարավորինս արագ հասնել իրենց առջև դրված խնդիրների լուծմանը։
Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը Սիրիայի Քուրդիստանի ղեկավարության հետ հանդիպման ժամանակ պատրաստականություն է հայտնել տնտեսական և ռազմական աջակցություն ցուցաբերել ինքնավար շրջանին` «Իսլամական պետություն» ահաբեկչական կազմակերպության դեմ պայքարի համար:
Մեծ Բրիտանիայի առաջին անսպասելի զորավարժություններն անցկացվելու են 2022թ., որոնց նպատակը ռուսական կայծակնային հարձակմանը պատրաստվելն է: Մի քանի խմբերի բաժանվելով, վայրէջքի համար մայրուղիներն ու ավտոկայաններն օգտագործելով` ռուսական հրթիռների կողմից մեծ թվով ինքնաթիռների ոչնչացումը կբարդանա:
Տեղեկատվություն է տարածվել, թե Արևմուտքը պահանջում է ռուսական խաղաղապահ ուժերի դուրսբերում Արցախից: Նշվում է, որ Գյումրիի 102-րդ ռազմաբազան դուրս կբերվի Հայաստանից, իսկ ռուս խաղաղապահների փոխարեն կտեղակայվեն ֆրանսիական ուժեր:
Նախնական տվյալներով` տուժածների թիվը 15 է: Նրանցից երեքը հոսպիտալացվել են. վիճակները գնահատվում է միջին ծանրության: Մյուս 12-ը, ինչպես նշվում է, լուրջ վնասվածքներ չեն ստացել. նրանց ցուցաբերվել է անհրաժեշտ բուժօգնություն:
ՌԴ նախագահի խոսքով` «ոչ Հայաստանը, ոչ Ադրբեջանը, ոչ էլ Լեռնային Ղարաբաղի բնակիչները շահագրգռված չեն հակամարտության շարունակմամբ»:
Մեկնաբանությունները