Իլոն Մասկը ցուցադրել է մարդու գլխում տեղադրվող Link չիպի նոր տարբերակը
Neuralink-ի վերամշակված մոդելն արդեն փորձարկվում է խոզերի վրա: Այն առաջին հերթին նախատեսված է հիվանդությունների բուժման համար, ինչպիսիք են կաթվածը, դեմենցիան և Ալցհեյմերի հիվանդությունը:
Օգոստոսի 28-ին Իլոն Մասկն անցկացրել է Neuralink տեխնոլոգիայի հանրային երկրորդ ցուցադրությունը: Ներկայացրել է նեյրոինտերֆեյսի վերամշակված տարբերակը, պատասխանել է հարցերին և ցուցադրել արդյունքները երկու խոզերի վրա. չիպերը հաջողությամբ իմպլանտավորել են խոզերի վրա և հաշվարկել են ուղեղի ակտիվությունը:
Նա հայտարարել է, որ առաջին հերթին Neuralink-ը նախատեսված է հիվանդությունների բուժման համար, ինչպիսիք են կաթվածը, դեմենցիան և Ալցհեյմերի հիվանդությունը: Ցուցադրությունն ուղղված է տաղանդավոր մասնագետների որոնմանը՝ ծրագրի վրա աշխատելու, և ոչ ներդրումների համար:
Միլիարդատերը համեմատել է Neuralink-ի նոր տարբերակը մյուս նեյրոինտերֆեյսների և նախկին նախատիպերի հետ:
Ներկայումս ամբողջ էլեկտրոնիկան 23×8 մմ չափերով չիպի մեջ է, որը ստացել է Link անվանումը:
Link-ը տեղադրվում է մաշկի տակ և գանգի միջով միանում է ուղեղին: Չիպն ամբողջությամբ ծածկվում է իմպլանտավորումից հետո և չի զգացվում, միաձուլվում է գանգոսկրի հետ և արտաքինից չի երևում:
— Նոր չիպն առավել գործառույթային և արտադրողական է, քան նախորդ մոդելները, կարող է փոխանցել երաժշտություն և Bluetooth-ի միջոցով աշխատել տարբեր սարքավորումների հետ:
— Էլեկտրոդների քանակը՝ նեյրոններից տեղեկատվության փոխանցման համար, կրճատվել է՝ 3072-ից հասնելով 1024-ի:
— Ուղեղի ակտիվության հաշվարկումը կատարվում է չիպի ներսում, իսկ չիպի տվյալները փոխանցվում են անլար կապի միջոցով. Neuralink-ի կառավարման համար մշակվելու է բջջային հավելված: Գործողության շառավիղը՝ 10 մ:
— Թիմի հիմնական խնդիրը երկարակյաց սարքավորման ստեղծումն է, որն առանց խափանման կաշխատի տասնյակ տարիներ:
Սարքավորումը լիցքավորվում է գիշերվա ընթացքում՝ մագնիսական լիցքավորման միջոցով:
Իմպլանտացիան իրականացնում է ռոբոտ-վիրաբույժը. անցք է բացում գանգի վրա և Link-ը նուրբ լարերի միջոցով միացնում ուղեղին:
Մասկը խոստանում է, որ վիրահատությունն ընթանալու է մոտ մեկ ժամ և կարող է իրականացվել առանց անզգայացման. հյուսվածքների ու նյարդային համակարգի վնասման վտանգ չկա: Նույն էր պացիենտը դուրս է գրվելու հիվանդանոցից:
Վիրահատությունից հետո բացվածքը վերաճում է, իսկ մարդիկ նույնիսկ չեն կասկածի, որ մարդու մոտ նեյրոիմպլանտանտ է տեղադրված:
Սարքավորման աշխատանքը Մասկը ցուցադրել է երկու խոզերի վրա, որոնց հաջողությամբ չիպեր են տեղադրել ցուցադրությունից երկու ամիս առաջ:
Մասկը նշել է, որ այն կարծես Fitbit լինի՝ մեր գանգում տեղադրված: Նրա խոսքով՝ խոզն առողջ ու երջանիկ է: Իմպլանտի հեռացումը նյարդային համակարգի վրա չի ազդում. խոզերից մեկից հեռացրել են չիպը. նա շարունակում է իրեն լավ զգալ: Այդ պատճառով Neuralink-ը հնարավոր է ցանկության դեպքում հեռացնել կամ առանց առողջությանը վտանգ սպառնալու թարմացնել՝ տեղադրելով նոր մոդելը:
Էկրանների վրա ցուցադրվել է խոզի ուղեղի ակտիվությունը. չիպը հետևել է ուղեղի շոշափողական կենտրոնի ակտիվությունը և արձագանքել է մարմինների հետ շփմանը:
Չիպը նրբորեն աշխատում է նյարդային համակարգի հետ: Օրինակ՝ երբ խոզն ուտելիք է գտել, արձանագրվել է նեյրոնների ակտիվության բարձր ցուցանիշ:
Առայժմ Մասկը ցուցադրել է միայն ուղեղի ազդանշանների ընթերցանությունը, սակայն հեռանկարում նախատեսվում է, որ չիպը կկարողանա ոչ միայն հաշվարկել, այլև ձայնագրել տեղեկատվությունը՝ բուժական նպատակներով:
Մասկը հայտարարել է, որ 2020թ. հուլիսին ամերիկյան FDA-ն Neuralink-ը դասակարգել է որպես նորարարական պրոդուկտ:
Անվտանգության ընթացիկ թեստերը բոլոր մակարդակներում բարձր գնահատական են ցույց տալիս:
Ցուցադրությունից հետո Neuralink-ը պատասխանել է լրագրողների հարցերին: Առանձնացնում ենք ամենակարևոր շեշտադրումները.
— Չիպն անվտանգ է: Այն վերջնական չէ. բարելավվելու է:
— Առաջիկայում չիպը հնարավոր կլինի օգտագործել Tesla մեքենաների կառավարման համար:
— Neuralink-ը հնարավոր կլինի օգտագործել խաղերի կառավարման համար (այդ թվում՝ StarCraft):
— Նախատեսվում է, որ օգտագործվելու է հավելյալ իմպլանտ, որը կօգնի վերականգնել ամբողջ նյարդային համակարգի աշխատանքը: Տեղեկատվության փոխանցման արագությունը կաթվածահար եղած մարդկանց կօգնի լիարժեք քայլել և շարժվել՝ միայն նյարդային համակարգի ուժով:
— Խոզերը փորձարկվել են, քանի որ շատ նման են մարդկանց և ուտել սիրում են:
— Այն մեծ պոտենցիալ ունի. կարող է տեսողություն ձևավորել կույրերի համար:
— Չիպն ու նրա տեղադրումը սկզբում թանկ են լինելու, սակայն գինն արագորեն նվազելու է՝ հասնելով մի քանի հազար դոլարի, ներառյալ՝ վիրահատությունը:
Ընկերությունը պատրաստվում է մարդկանց վրա առաջին փորձերին և սպասում է ստուգումների անցկացմանը, թույլտվությունների ու լիցենզիաների տրամադրմանը:
Անատոլի Բասերմանը չի բացառել, որ Վրաստանը կշարունակի մասնակցել Հայաստանի տնտեսական շրջափակմանը, և որ Թուրքիան փորձելու է ավելին ստանալ: Նրա խոսքով` տնտեսական պատերազմները սովորաբար ավելի վտանգավոր կարող են լինել, քան` թեժ մարտերը:
Իրանի Արևելյան Ատրպատականի նահանգապետ Մոհամադ Ռեզա Փուր Մոհամադին հայտարարել է, որ Հայաստանի կողմից նման ցանկություն ունենալու դեպքում սահմանային առևտրային գոտին հնարավոր կլինի ստեղծել մոտ ապագայում:
Նահանգի օրենսդիր մարմին նախաձեռնություն է ներկայացվել առանձնացման համար հանրաքվե անցկացնելու վերաբերյալ: Ներկայացուցիչների պալատի անդամ Բիդերմանի խոսքով` եթե նահանգի բնակիչները կողմ արտահայտվեն, ապա կսկսվի առանձնացման գործընթաց` Texit, որը կտևի մի քանի տարի:
Ռազմական փորձագետի համոզմամբ` դեպի Ադրբեջան Թուրքիայի ռազմաօդային ուժերի ռազմատրանսպորտային ինքնաթիռների թռիչքների քանակի կտրուկ աճը խոսում է Անդրկովկասյան տարածաշրջանում Անկարայի` հեռուն գնացող նպատակների մասին:
Ուրմիայի քաղաքապետի մասնակցությամբ սկանդալային միջադեպ էր տեղի ունեցել. քաղաքային իշխանությունների նիստի ժամանակ նա խոսել է թուրքերեն:
Եռակողմ հանդիպման նախապես պլանավորված օրակարգը տնտեսական բնույթ ունի, որը վերաբերվում է տարածաշրջանային կոմունիկացիաների բացմանը, միջազգային բեռնափոխադրումների իրականացմանը՝ այդ թվում Հայաստանից դեպի Ռուսաստան, Իրան, ինչպես նաև Հայաստանի կենտրոնական հատվածներից դեպի Սյունիքի մարզ:
Ռազմական փորձագետները սա համարում են ամենավտանգավոր երևույթը, երբ «ոչ ադեկվատ, աշխարհաքաղաքական ցնորված գաղափարներով օսմանյան ֆյուրերի ձեռքում ատոմային զենք կարող է հայտնվել»:
Գոռ Մելիքբեկյանը հայտնել է, որ տեղի ունեցածի մասին բարձրաձայնում է՝ համարելով կարևոր, որպեսզի հասարակությունը տեղեկանա հանրահավաքի կազմակերպման իրական մակարդակի մասին: Նրա խոսքով՝ «մարդկանց օրվա հացի փողից զրկելու մեթոդով են տանում հանրահավաքի»:
Մի խումբ ադրբեջանցի զինվորականներ պնդել են, որ մասնակցել են պատերազմին, որոշները նույնիսկ վիրավորում են ստացել, սակայն, նրանց խոսքով, այլ անձինք են մեդալներով պարգևատրվել:
Մեկնաբանությունները