Պանթյուրքիզմը ծառայում է ԱՄՆ-ին ու Իսրայելին. WarGonzo
Արցախյան 2-րդ պատերազմի ընթացքում շատերին զարմացրել է տեղի ունեցողի նկատմամբ ԱՄՆ-ի արտասովոր պասիվությունը: WarGonzo նախագծի վերլուծաբանները որոշել են այս թեմայի վերաբերյալ ավելի շատ խոսել փաստերով, ներկայացնել քաղաքական ուղերձները: Առաջին մասը վերաբերում է տեղի ունեցած գործընթացներում ամերիկյան մասնակցությանը:
WarGonzo-ն, խոսելով պանթուրքիզմի մասին, հիշեցնում է, որ, ինչպես ընդունված է համարել, Թուրքիայի ներկայիս կայսերապաշտական դրսևորումների ետևում բրիտանական շահերն են: Աղբյուրը նշում է, որ, ընդհանուր առմամբ, դա պատմականորեն հաստատված տեսակետ է, և ունի իր հիմնավորումները, սակայն հաճախ դրանք կոնսպիրոլոգիական բնույթ են ստանում:
WarGonzo նախագծի վերլուծաբանները որոշել են այս թեմայի վերաբերյալ ավելի շատ խոսել փաստերով, ներկայացնել քաղաքական ուղերձները: Առաջին մասը վերաբերում է տեղի ունեցած գործընթացներում ամերիկյան մասնակցությանը:
Նշվում է, որ Արցախյան 2-րդ պատերազմի ընթացքում շատերին զարմացրել է տեղի ունեցողի նկատմամբ ԱՄՆ-ի արտասովոր պասիվությունը: Ոմանք դա պայմանավորել են ամերիկյան նախընտրական գործընթացներով, սեփական թեժ օրակարգով: Սակայն գերտերության նման պասիվությունն աղբյուրը տարօրինակ է համարում` հաշվի առնելով ԱՄՆ-ի դիվանագիտական առաքելությունը Հայաստանում. աշխարհում ամենամեծ ներկայացուցչությունը`Իրաքից հետո:
Նախագիծն ուշադրություն է հրավիրում այն հանգամանքի վրա, որ դեսպանատան ռեսուրսների ծավալը չի կարող լինել պատահական և չընդգրկել հետախուզական կառուցվածքներ: WarGonzo-ն ենթադրում է, որ այս պատերազմում Վաշինգտոնն ամեն դեպքում ինչ-որ դերակատարում ունեցել է:
Չի համարվում, թե ամերիկյան մեղմ ուժը, որը, ինչպես նշվում է, վերջին տասնամյակում ակտիվորեն սփռվել է Հայաստանի վրա, իր առաջ խնդիր է դրել պաշտոնական Երևանին դուրս բերել ռուսական ազդեցության գոտուց և այնտեղ ամերիկամետ ռեժիմ հաստատել: Հեղինակների պնդմամբ` Հայաստանն ԱՄՆ-ի համար հետաքրքիր չի կարող լինել իր էներգետիկ սահմանափակ ռեսուրսներով:
Նշվում է, որ Ամերիկան մեծ փորձ ունի` իր աշխարհաքաղաքական հավակնությունների իրագործման համար արմատական գաղափարախոսությունն ու տարածաշրջանային ավելի թույլ պետություններին որպես գործիք կիրառելու: Այդ առումով, ինչպես հայտնում է WarGonzo-ն, ամերիկացիները հաջողությամբ «ձեռք են գցել» էրդողանական պանթյուրքիզմը կամ նեոօսմանիզմը:
Սիրիայի հակամարտությանը ծանոթներին աղբյուրը հիշեցնում է, որ թուրքական «խալիֆայությունն» ընդհանուր առմամբ չի տարբերվում Իսլամական ահաբեկչական պետության «խալիֆայությունից»: Նրանց գաղափարախոսությունները նույնական են, տարբերվում են միայն տեխնոլոգիայով` բիրտ կամ ավելի բիրտ:
Նախագծի վերլուծաբանները մատնանշում են նաև, որ թուրքական և իսլամական ահաբեկչական ղեկավարության հակաամերիկյան հռետորաբանությունը նույնպես համընկնում է: Բայց, ինչպես նշում են, այդ տրամադրությունները չխոչընդոտեցին, որպեսզի ԱՄՆ-ն պայմանավորվի Իսլամական պետության հետ` ընդդեմ Ասադի կամ Ռուսաստանի:
Արցախյան 2-րդ պատերազմի դեպքում, WarGonzo-ի պնդմամբ, նույն սխեման է գործել. պանթյուրքիզմի և Միացյալ Նահանգների շահերը համընկել են: Հաշվի առնելով դաշնակցային հարաբերությունները ՆԱՏՕ-ի շրջանակներում` համատեղ գործողությունները համակարգելը բարդ խնդիր չէր նրանց համար: Համարվում է, որ ամերիկացիներն ապահովել են գործողությունների մի փուլը, թուրքերը` մյուս: Արդյունքում` երկուսն էլ շահել են:
Հեղինակները հաղորդմամբ` հաջորդիվ ներկայացվող ուսումնասիրություններում նշվելու են, թե գործողությունների ինչ վերաբաշխում է կատարվել և հատկապես ինչ դերակատարում է ունեցել այս ամենում Իսրայելը:
Մեկնաբանությունները