Ռազմական դրոններն Արցախում և աշխարհում. ապագայի պատերազմը
Համարվում է, որ ներկայումս հաղթանակի հասնելու համար անհրաժեշտ է հրաժարվել պատերազմի վարման նախորդ փորձից: Ռազմական անօդաչուներն օգտագործվում են արդեն 20 տարի, սակայն Լեռնային Ղարաբաղում են առաջին անգամ ամբողջապես պայմանավորել հակամարտության ելքը: Կովկասը դարձել է ժամանակակից պատերազմի թատերաբեմ` ի ցույց դնելով, թե ինչպիսին կլինեն ապագա հակամարտությունները:
Կատարված ուսումնասիրությունը վկայում է, որ ոչ թանկարժեք և արդյունավետ անօդաչու թռչող սարքերը պատերազմի վարման նոր դարաշրջանի սկիզբ են դնում: Նշվում է, որ Թուրքիան «վարպետացել է» այդպիսի հակամարտություններում, որի օրինակ է բերվում Լեռնային Ղարաբաղը: Սակայն ընդգծվում է, որ այս նոր պատերազմն իր մեջ բազմաթիվ վտանգներ է պարունակում:
Դրոնները` Արցախում
Հոդվածում շեշտվում է, որ վերջին 5 տարում Անկարան միջամտել է 4 երկրների գործերին` Սիրիա, Լիբիա, Իրաք և Լեռնային Ղարաբաղ: Դա հնարավոր է դարձել նաև դրոնների օգնությամբ: Անկարայի զավթողական քաղաքականության հաջողության հիմքը հենց դրանք են համարվում:
Հետազոտությունում նշվում է, որ թեև Լեռնային Ղարաբաղի զինվորները հակամարտության սկզբում ինքնավստահ էին, սակայն արդեն մի քանի օր անց նրանց համակել է տագնապը` պայմանավորված հակառակորդի կողմից օդային գրոհներով: Ռազմական ավանդույթներով կառուցված պաշտպանական համակարգերը` դիրքերը, ամրաշինական կառույցները և այլն, հեշտությամբ հայտնաբերվել են օդից, թիրախավորվել են անօդաչուների կողմից:
Համարվում է, որ ներկայումս հաղթանակի հասնելու համար անհրաժեշտ է հրաժարվել պատերազմի վարման նախորդ փորձից: Ռազմական անօդաչուներն օգտագործվում են արդեն 20 տարի, սակայն Լեռնային Ղարաբաղում են առաջին անգամ ամբողջապես պայմանավորել հակամարտության ելքը: Կովկասը, ինչպես նշվում է, դարձել է ժամանակակից պատերազմի թատերաբեմ` ի ցույց դնելով ապագա հակամարտությունները: Այժմ արդեն աշխարհում մեծանում են դրոնների օգնությանը դիմող երկրները:
ԱԹՍ-ների կիրառությունը մեծանում է
Պարբերականում շեշտվում է, որ ԱԹՍ-ները դադարել են համարվել զուտ հետախուզության և ոչնչացման միջոցներ. դրանք ծառայում են նաև որպես հրետանու, տանկերի ու հետևակի գործողությունների համակարգող: Դրանք նաև ճեղքում են հակառակորդի օդային պաշտպանությունը և կապը: Ներկայումս առկա են ավելի քան 40 տեսակի ռազմական անօդաչուներ:
Եվ եթե նախկինում դրանք հիմնականում կիրառվել են ապստամբների և ահաբեկչական խմբավորումների զինյալների դեմ պայքարում, ապա համարվում է, որ ներկայումս մեծ տարածում գտած մոդելների միջոցով կարելի է լայնածավալ պատերազմ վարել:
Համարվում է, որ դրոնները մեծ նշանակություն ունեն ոչ միայն պետությունների ու նրանց բանակների համար, այլև ոչ պետական միավորների իշխանության ամրապնդման առումով: Այդպիսի օրինակ են հուսիթները Եմենում: Նրանք պատերազմում են հնարավորություններով և ուժերով գերազանցող Սաուդյան Արաբիայի դեմ, սակայն իրենց ձեռքին առկա դրոններով կարողանում են հարվածներ հասցրել արաբական թագավորության կարևոր օբյեկտներին:
Նշվում է, որ թեև Ադրբեջանը և այլ երկրներ ցուցադրում են կետային հարվածների տեսանյութեր, սակայն ընդգծվում է, որ պատերազմներն «այդքան մաքուր չեն»: Այստեղ շեշտվում է այն հանգամանքը, որ եթե դրոնների կիրառման դեպքում զինվորականներն անմիջապես չեն մասնակցում մարտերին, սակայն մեծապես տուժում է քաղաքացիական բնակչությունը:
Թուրքիան` խոշոր արտադրող
Եթե նախկինում դրոնների խոշոր արտադրողներն ԱՄՆ-ն, Իսրայելն ու Չինաստանն էին, ապա ներկայումս նրանց միացել է նաև Թուրքիան` զարգացնելով սեփական արդյունաբերությունը: Բայրաքթարն իր առաջին թռիչքն իրականացրել է 2014թ.` դառնալով թուրքական անօդաչուների առանցքային դերակատարը: Այժմ նոր ֆլագմանն Աքընջըն է, որն ավելի շատ հրթռիներ ու ռումբեր կարող է կրել:
Նշվում է, որ թուրքական անօդաչուները մեծ ծավալով կիրառվել են հատկապես Սիրիայում` ապահովելով ցամաքային ուժերի գործողությունների հաջողությունը: Իսկ արդեն աշնանը Լեռնային Ղարաբաղում դրանք սովորական երևույթ են հանդիսացել:
Մեկնաբանությունները