Գերհամակարգիչն օգնել է մոդելավորել օդում կորոնավիրուսի տարածումը
Օդում միկրոկաթիլների շարժման նոր մոդելը ցույց է տվել, թե ինչպես կարող է կորոնավիրուսը տարածվել սովորական սուպերմարկետի գնորդների միջև:
Ֆին գիտնականները գերհամակարգչի օգնությամբ մոդելավորել են օդում կորոնավիրուսի տարածումը: Հաշվարկները ցույց են տվել, որ բերանից դուրս նետված վարակված միկրոկաթիլներն օդում են մնում 1 րոպեից ավելի և սպառնում են շրջապատին: Աշխատանքի նախնական արդյունքները ներկայացվել են հետազոտական նախագծին մասնակցած բուհերից մեկի՝ Աալտոյի համալսարանի հաղորդագրությունում:
Նախագիծը նվիրված է հազալիս, փռշտալիս կամ պարզապես խոսելիս հիվանդի շնչուղիներից դուրս նետված միկրոկաթիլային աերոզոլային կաթիլների տարածման ուսումնասիրությանը: Հենց այդպիսի կաթիլներն են Covid-19 վարակի հիմնական տարածողները: Ուստի, նրանց պահվածքը հստակ մոդելավորելու նպատակով, հանձնարարության միացել են Աալտոյի, Հելսինկիի համալսարանից և Օդերևութաբանության ֆիննական ինստիտուտից շուրջ 30 հետազոտողներ՝ վիրուսագետներ, ինժեներներ, սոցիոլոգներ, հիդրո և աերոդինամիկայի մասնագետներ:
Հստակ հաշվարկների և վիզուալացման համար օգտագործվել է CSC գերհամակարգիչը, և աշխատանքի առաջին փուլում գիտնականները նրանում մոդելավորել են սուպերմարկետում պահարանների միջև գտնվող մարդու հազից առաջացող օդակաթիլների շարժումը: Աշխատանքը ցույց է տվել, որ դրանք օդում ավելի երկար են մնում, քան կանխատեսվում էր՝ 5 րոպեից ավելի` վտանգ ներկայացնելով մյուս գնորդների համար:
Ավելին, մոդելը ցույց է տալիս 20 միկրոմետրից փոքր կաթիլների վարքը: Covid-19-ին բնորոշ չոր հազի դեպքում նման մասնիկների սովորական չափը չի գերազանցում 15 միկրոմետրը, ինչի շնորհիվ դրանք կարող են օդում ավելի երկար մնալ: Դրանք հեշտությամբ տարածվում և սփռվում են օդի նույնիսկ թույլ հոսքից` իրենց մեջ կրելով վիրուսի մասնիկներ:
Հետազոտության մասնակիցներից Աալտոյի համալսարանի պրոֆեսոր Վիլլե Վուորինենը նշել է, որ ինչ-որ մեկը կարող է հազալ և հեռանալ, բայց իր հետևում թողնում է մասնիկների մի տիրույթ, որոնք կորոնավիրուս են կրում: Այդ կաթիլները հեշտությամբ հայտնվում են մոտակայքում գտնվող մարդու շնչուղիներում: Գիտնականի խոսքով՝ նախագծի նախնական արդյունքները հաստատում են ներկայումս խորհուրդ տրվող մեկուսացման, «սոցիալական հեռավորության», ձեռքերի հիգիենայի կանոնների պահպանման, հազալիս թաշկինակի օգտագործման անհրաժեշտությունը:
Ադրբեջանի նախագահը նաև հայտարարել է, որ «ազատագրված» տարածքում կառուցվող օդանավակայանը միջազգային է լինելու: Այն նախատեսվում է շահագործման հանձնել այս տարվա վաղ աշնանը:
Արոնյանը նշել է, որ մեկ տարուց ավելի սպասել է գործող իշխանությունների խոստումների կատարմանը և հասկացել, որ պետք է վճռական որոշում կայացնի` հեռանալ հայրենի երկրից:
Փաստերի ստուգման հարթակն արձանագրում է, որ Ռուսաստանի պաշտպանության նախարարության և Ադրբեջանի նախագահի հայտարարություններն իրականությանը չեն համապատասխանում։
Հայկական Pride Systems ընկերությունը Արաբական Միացյալ Էմիրությունների մայրաքաղաք Աբու-Դաբիում ընթացող IDEX-2021 ցուցահանդեսին ներկայացրել է անշարժ թևով և փոփոխվող աղեղնաձև թևերով կամիկաձե դրոնը:
Պաշտպանության նախարարության հաղորդմամբ` մի խումբ զինծառայողների ծնողներ ու հարազատներ խոչընդոտել են պարտադիր ժամկետային զինծառայողների վերադարձն իրենց զորամասեր։ Զորամասը լքածներին հայտնաբերելու ուղղությամբ տարվում են համապատասխան աշխատանքներ:
Ադրբեջանի նախագահը նաև հայտարարել է, որ «ազատագրված» տարածքում կառուցվող օդանավակայանը միջազգային է լինելու: Այն նախատեսվում է շահագործման հանձնել այս տարվա վաղ աշնանը:
Նշվում է, որ վերջնական որոշումը պետք է համաձայնեցվի ԱՄՆ-ի հետ: Այս գործընթացի մասն են համարվում նախագահ Արմեն Սարգսյանի հանդիպումները Լոնդոնում: Փարիզին կարող են միանալ նաև Աթենքի ներկայացուցիչները` ռազմական դիտորդների մակարդակով:
Տեսանյութում երևում է, որ ռուսական 102-րդ ռազմաբազայի ուժերը դուրս են բերվում մշտական տեղակայման վայրից: Գործողությունների պատճառ են համարվում այսօրվանից Կարսի մարզում մեկնարկած թուրք-ադրբեջանական զորավարժությունները:
Գեղարքունիքի մարզում երկրաշարժը զգացվել է 5-6 բալ ուժգնությամբ, Կոտայքի, Տավուշի, Լոռու և Արարատի մարզերի բազմաթիվ բնակավայրերում՝ 4-6 բալ ուժգնությամբ, Երևան քաղաքում՝ 3-4 բալ ուժգնությամբ:
Մեկնաբանությունները