Գիտնականները պարզել են, թե ինչու են ավելորդ քաշ ունեցողները ծանր տանում Covid-19-ը

Բարձր տարիքը, ծխելը, ավելորդ քաշը և խրոնիկ հիվանդությունների առկայությունը (մասնավորապես՝ սիրտ-անոթային համակարգի, շաքարային դիաբետ) նոր տեսակի կորոնավիրուսով վարակված պացիենտների համար մահացության և բարդացումների վտանգի հիմնական հանգամանքներն են: Ավելի վաղ ԱՄՆ-ի գիտնականները համարել են, որ Covid-19-ի ծանր ընթացքով հոսպիտալացվածների շարքում ավելի հաճախ են հանդիպում ճարպակալությամբ տառապողները:

Ներկայումս Կանադայից և Արաբական Միացյալ Էմիրություններից կենսաբանները որոշել են պարզել, թե ինչով է պայմանավորված Covid-19-ով վարակվածների համար հիվանդության ծանր դեպքերի հաղթահարումը, և հաստատել են, որ գերերի օրգանիզմը ռեցեպտորների բարձր քանակ է մշակում, որոնք անհրաժեշտ են SARS-CoV-2-ին՝ առողջ բջիջների մեջ սողոսկելու համար: Հետազոտությունը դեռևս գրաքննություն չի անցել:

Աշխատության հեղինակները նշում են, որ ավելի վաղ ցույց է տրվել, որ բջիջ-տիրոջ մեջ մուտք գործելու համար SARS-CoV-2-ն օգտագործում է 2-րդ անգիոթենզինփոխակերպող ֆերմենտներին (մեմբրանային սպիտակուց ACE2): Նրանք փորձել են նկարագրել, թե ինչպես է SARS-CoV-2-ը խախտում տիրոջ մոտ լիպիդների նյութափոխանակության ուղիները և ինչպես է ապակարգավորված լիպոգենեսը (ճարպերի կուտակման գործընթաց) ազդում ACE2-ի կարգավորման վրա, հատկապես գիրանալու դեպքում:

Հեղինակների խոսքով՝ հանրամատչելի տրանսկրիպտոմային տվյալների կրկնակի վերլուծության օգնությամբ առաջին անգամ բացահայտվել է, որ SARS-CoV-2-ով վարակված թոքերի էպիթելային բջիջները ցուցաբերում են այն գեների բարձր կարգավորում, որոնք կապված են լիպիդների նյութափոխանակության հետ, ներառյալ SOC3 գենը, որը մասնակցում է բորբոքման կարգավորմանը և լեպտինի ազդանշանների փոխանցման զսպմանը:

Գիտնականները փորձարկում են արել 16 լաբորատոր մկների վրա, որոնց բաժանել են 2 հավասար խմբի: Հայտնաբերվել է, որ առաջին խմբի՝ ճարպակալմամբ տառապող կրծողների օրգանիզմը ավելորդ քաշ չունեցող մկների խմբի հետ համեմատ ավելի շատ ACE2 ֆերմենտներ է արտադրել, որոնց հետ փոխգործակցում են կորոնավիրուսի S սպիտակուցները: Ընդ որում՝ դա ավելի շատ նկատվել է թոքերի հյուսվածքներում: Այդպիսով, վիրուսն իր տիրապետության տակ օրգանիզմ ներթափանցելու ավելի շատ ուղիներ է ունեցել:

Հետազոտության հեղինակները ենթադրել են, որ նման գործընթացը կարող է դիտարկվել նաև դիաբետով հիվանդների օրգանիզմում և արյան մեջ խոլեստերինի բարձր քանակ ունեցողների մոտ: Կենսաբանները նախատեսում են դա պարզել հետագա հետազոտություններում:

Ավելի վաղ Լոնդոնի կայսերական քոլեջից պրոֆեսոր Պիտեր Օպենշոուն նշել է, որ, ամենայն հավանականությամբ, ներքին օրգանների շուրջը ճարպի ավելացումն ուժեղացնում է Covid-19-ի առաջացրած «ցիտոկինային փոթորիկը»: Հիպերցիտոկինեմիան չվերահսկվող բորբոքային ռեակցիա է, որն առաջացնում է օրգանիզմի սեփական հյուսվածքների վնասում:

Վիրուսի դեմ պայքարելու համար օրգանիզմը սկսում է առանձնացնել ցիտոկինների մոլեկուլները, որոնք ապահովում են բջիջների՝ ինտերֆերոնների, ինտերլեյկինների, հեմոկինի և այլնի միջև փոխազդեցությունները: Ցիտոկինի ազդեցությամբ բջիջը սկսում է արտադրել այլ ցիտոկիններ. սկսվում է այսպես կոչված ցիտոկինային փոթորիկ, որը կարող է հանգեցնել բազմաօրգանային անբավարարության, հիպերֆերիտինեմիայի, ինչպես նաև մահվան:

Բացի այդ՝ նախորդ հետազոտությունները ցույց են տվել, որ գիրացած մարդիկ սկզբունքորեն հաճախ են տառապում բարդացումներից կամ մահանում վարակային հիվանդություններից, ինչպիսին գրիպն է: Ավելորդ քաշը նաև դժվարացնում է թթվածնի ներշնչումը, իսկ դրա անբավարարության պատճառով հյուսվածքների և օրգանների մոտ դիտվում է դիսֆունկցիա: Բոլոր այդ հանգամանքներն ընդհանուր առմամբ կարող են բացատրել, թե ինչու են ավելորդ քաշ ունեցող պացիենտները Covid-19-ն ավելի ծանր տանում: