Naked Science. Գիտնականները հստակեցրել են կորոնավիրուսի կենսունակության ժամկետները փողի, հագուստի ու դիմակի վրա
Հոնկոնգի գիտնականների հետազոտությունը հաստատել է բժիշկների խորհուրդներին հետևելու անհրաժեշտությունը. դիմակ կրելու դեպքում պետք է խուսափել նրա արտաքին մակերեսին, ապա՝ դեմքին դիպչելուց, բացի այդ՝ ավելի լավ է հրաժարվել կանխիկ գումարից և իհարկե չմոռանալ լվանալ ձեռքերը:
Աշխարհի գրեթե 183 երկրներում տարածված և ավելի քան 1,3 մլն մարդու վարակած Covid-19-ի պանդեմիայի օրերին փորձագետները և գիտնականները բազմիցս հայտարարել են, որ ներկայումս ավելի լավ է հրաժարվել կանխիկ փողերից, որոնց մակերեսին ապրում են բազմատեսակ մանրէներ և պաթոգեն բակտերիաներ, որոնք ունակ են վտանգավոր հիվանդություններ հարուցել. խորհուրդ է տրվել անցնել անհպում վճարումներին: Դիմակները նույնպես, որոնք քաղաքացիների մեծ մասը կրում են վարակից պաշտպանվելու համար (թեև դրանց արդյունավետությունն առողջ մարդու համար նվազագույնն է), խորհուրդ են տալիս փոխել առնվազն 2 ժամը մեկ, հակառակ դեպքում դիմակը կարող է խոնավանալ և բակտերիաների աղբյուր դառնալ:
Բայց ինչքա՞ն ժամանակ է կարող SARS-CoV-2 կորոնավիրուսն ապրել այդ նույն դիմակների, կանխիկ գումարի և, օրինակ, անձեռոցիկի վրա: Այդ հարցին պատասխանել են Հոնկոնգի համալսարանի Հանրային առողջապահության դպրոցի գիտնականները:
SARS-CoV-2-ի կենսունակությունը ստուգելու համար 5 միկրոլիտր վիրուսային մշակումը կաթոցիչի օգնությամբ լցրել են 65% օդի հարաբերական խոնավություն ունեցող տարբեր մակերեսներին: Այդպես պարզվել է, որ նոր տեսակի կորոնավիրուսն առավել կայուն է հարթ մակերեսներին, իսկ անհարթ թղթի և անձեռոցիկի վրա արդեն 3 ժամ հետո չի հայտնաբերվել: Մշակված փայտանյութի և կտորի (նաև՝ հագուստի) մակերեսից այն անհետացել է 2-րդ օրը, փողից ու ապակուց՝ միայն 4-րդ օրը: Ինչ վերաբերում է բժշկական դիմակների արտաքին մակերեսին, ապա նրա վրա SARS-CoV-2-ը կարող է ապրել մինչև 7 օր, իսկ ներքին մակերեսին ակտիվ է մնացել 4 օր:
Աշխատանքի հեղինակների խոսքով՝ խիստ կարևոր է վիրահատական դիմակ կրելիս չդիպչել դրա արտաքին մակերեսին. ձեռքերը կախտոտվեն և աչքերին դիպչելիս վարակը կանցնի օրգանիզմ: Թեև SARS-CoV-2-ը կարող է նպաստավոր պայմաններում բավականին կայուն լինել, սակայն զգայուն է ախտահանող սովորական միջոցների նկատմամբ: Պաշտպանվելու համար անհրաժեշտ է հետևել հիգիենայի կանոններին, հաճախ լվանալ ձեռքերը և աշխատել չդիպչել դեմքին, բերանին ու քթին:
Բացի այդ՝ հետազոտողները կորոնավիրուսի կենսունակությունը ստուգել են որոշակի ջերմաստիճաններում և պարզել են, որ այն բավականին կայուն է 4°С-ի պայմաններում, բայց տաքի նկատմամբ զգայուն է: 4°С-ի պահպանման դեպքում վարակիչ հատկությունը նվազել է միայն 14-րդ օրը: Աստիճանական ջերմացման դեպքում վիրուսի ապաակտիվացման ժամկետը կրճատվել է. 22°С-ի դեպքում այն ակտիվ է եղել 7 օր, անհետացել է 2-րդ շաբաթում, 37°С-ի դեպքում՝ հաջորդ օրը, 56°С-ի դեպքում՝ կես ժամում, իսկ 70 °С-ի պայմաններում՝ ընդամենը 5 րոպե անց:
Ավելի վաղ արված հետազոտությունները ցույց են տվել, որ SARS-CoV-2-ը հնարավոր է հայտնաբերել աերոզոլներում՝ 3 ժամվա ընթացքում, պղնձե մակերեսներում՝ մինչև 4 ժամվա ընթացքում, ստվարաթղթի վրա՝ 24 ժամում, պլաստիկի և չժանգոտվող պողպատի վրա՝ 2-3 օրում: Բացի այդ՝ գիտնականները հստակեցրել են օդի խոնավության մակարդակը, որի դեպքում կորոնավիրուսի փոխանցումը դանդաղում է:
Մեկնաբանությունները