«Ադամանդե թագուհու» աղետը. ինչպես է տապալվել զբոսանավի կարանտինը
Մեկ վարակվածը կարող է վարակել 600 ուղևորների, իրավիճակը վատթարանում է, իսկ մահացածների մասին հայտարարում է նավապետը, ով նավը վերջինն է լքելու:
Covid-19 կորոնավիրուսի հետ կապված առանցքային դիպաշարերից մեկը Ճապոնիայի ափերի մոտ գտնվող «Ադամանդե թագուհի» (Diamond Princess) զբոսանավում ստեղծված իրավիճակն է: 3,7 հազար ուղևորներն ու նավաստիները նավում կորոնավիրուսի բռնկման պատճառով մնացել են ներսում՝ կարանտինի: Նախատեսվել էր, որ այն կտևի երկու շաբաթ և կավարտվի փետրվարի 19-ին:
Սակայն այդ ընթացքում իրավիճակն ավելի վատացավ. իրենց սենյակներում փակված ուղևորները մեկը մյուսի հետևից վարակվեցին: Եթե առաջին օրը վարակման 10 դեպք էր գրանցվել, ապա փետրվարի 21-ին նրանց թիվն արդեն 600 էր, երկուսը մահացել էին: Կարանտինը երկարեց, մարդիկ դեռ նավում են, տարհանվածները, պարզվում է, վարակված են, իսկ նավում տագնապ է ահագնանում, որը փորձում են հանդարտեցնել:
Արդյունքում «Ադամանդե թագուհին» վերածվել է «լողացող Յուհանի», որտեղ շարունակում է տարածվել նոր կորոնավիրուսը:
Ինչպես է վատթարացել իրադրությունը
Ամեն ինչ սկսվել է մեկ հիվանդից. Հոնկոնգի 80 ամյա բնակչի մոտ, ով մինչև զբոսանքի ավարտն է լքել նավը, հունվարի 25-ին ախտորոշվել է Covid-19 վիրուսը: Այդ իսկ պատճառով փետրվարի սկզբին «Ադամանդե թագուհին» մոտեցել է Ճապոնիայի ափերին, որտեղ նավում կարանտին է հայտարարվել: Հիմնական խնդիրը վիրուսը ներթափանցումն էր ցամաք: Բայց արդյունքում գլոբալ իրադարձությունները ծավալվեցին հենց նավում:
— Փետրվարի 4, կարանտինի առաջին օր. 3,7 հազարից՝ 10 վարակված,
— փետրվարի 8. 16 վարակված,
— փետրվարի 11. 135 վարակված,
— փետրվարի 12. 176 վարակված,
— փետրվարի 14. 218 վարակված,
— փետրվարի 17. 454 վարակված,
— փետրվարի 21. 635 վարակված:
Ի վերջո, «Ադամանդե թագուհին» դարձավ նոր կորոնավիրուսի խոշոր օջախ՝ Չինաստանի սահմաններից դուրս: The New York Times-ը նավն անվանել է «Լողացող փոքր Յուհան»: Ավելին, վարակվածների թիվը շարունակում է աճել. տարհանվածներն իրենց երկրներում ստուգվում են, և նրանց մոտ Covid-19 է հայտնաբերվում: Իսկ նավում դեռ հարյուրավոր մարդիկ կան:
Եթե կարանտինի առաջին օրերին մարդիկ մտածում էին իրենց սենյակներում զբաղմունք գտնելու մասին, ապա հիմա պայքարում են իրենց կյանքի համար: Թվիթերյան օգտատերերից մեկը ամբողջ փետրվար ամսին պատմել է զբոսանավում տիրող իրավիճակի մասին՝ ըստ ծնողների պատմածի: Փետրվարի 17-ին նա հայտնել է, որ հայրը վարակվել է, իսկ մայրը ևս 2 շաբաթ մնալու է նավում: Դրանից հետո կպարզվի՝ մայրն էլ է վարակվել, թե՝ ոչ:
Տագնապը բարձրացել է ոչ միայն ուղևորների շրջանում: Անձնակազմից խոհանոցում աշխատող Ջեյսոն Աբալոսը պատմել է, որ կարանտինի ավարտից հետո ևս 5 օր իրենց պահել են նավում՝ նշելով, որ օրերն են հաշվում, սակայն դրանք ավելի են երկարում, իրենք սթրեսի ու վախի են ենթարկվում, վիրուսն արագ է տարածվում: Նա հավելել է, որ մահանալու դեպքում գումարը ոչինչ է:
Փետրվարի 20-ին նավի ուղևորներից երկուսը մահացել են: Նրանք ճապոնացի տարեց զույգ էին: Բոլոր ուղևորներին այդ մասին բարձրախոսով են հայտնել: Եվ դա լսել են նաև նրանք, ովքեր մնացել են նավում փակված և չգիտեն՝ վարակված են, թե՝ ոչ:
Լողացող աղետ
Բազմաթիվ մասնագետներ կարծում են, որ հենց կարանտինի միտքն է հանգեցրել աղետի՝ առողջներին ու հիվանդներին միևնույն վայրում փակելով: Հոնկոնգի համալսարանի Ինֆեկցիոն կենտրոնի ղեկավարը հայտարարել է, որ այդ նավը ինֆեկցիոն մեծ գոտի է:
ԱՄՆ-ի ինֆեկցիոն հիվանդությունների ազգային ինստիտուտից դոկտոր Էնթոնի Ֆաուչին համամիտ է գործընկերոջ հետ: Նրա խոսքով՝ նոր կորոնավիրուսի համար ավելի լավ վայր հնարավոր չէր մտածել. վիրուսը հեշտությամբ է փոխանցվում, բայց փակ տարածությունում այն ավելի է ուժգնանում: Նրա համոզմամբ՝ նավում կարանտինային ռեժիմը տապալվել է: Շատերը վարակվել են հենց այդ շրջանում:
Հնարավոր սխալների շարքին են դասել հիվանդներին առողջներից չտարանջատելը: Սակայն Covid-19 կորոնավիրուսը երկար ժամանակ ախտանիշներ չի արտահայտում, և հիվանդները գտնվել են առողջների հետ նույն սենյակում՝ չիմանալով իրենց վարակվածության մասին:
Հենց այդ պատճառով ինֆեկցիաների մասնագետ Կենտարո Իվատան հայտարարել է, որ Էբոլայի ժամանակ իրենց անվտանգ է զգացել, քանի որ իմացել է վիրուսի տարածման և վարակվածների մասին: Բայց «Ադամանդե թագուհու» ներսում վիրուսի գտնվելու մասին տեղեկություն չկա:
Կանադային միջազգային հարաբերությունների խորհրդի նախկին աշխատակցուհի Լորի Հարեթի կարծիքով՝ տարհանումից հետո պետք է ուսումնասիրվի նավի յուրաքանչյուր սանտիմետրը՝ հասկանալու, թե ինչպես է տարածվել վիրուսը: Նա նշել է, որ «Ադամանդե թագուհին» պետք է հանել շահագործումից և մանրակրկիտ ախտահարել: Բայց արդեն ապրիլին նախատեսում են նոր զբոսանքի ուղարկել:
Նավապետը վերջում է լքում նավը
Կորոնավիրուսի պատմության ֆոնին ԶԼՄ-ներն ուշադրության են արժանացրել «Ադամանդե թագուհու» նավապետ Ջենարո Արմային: Նա նավի անձնակազմում է ավելի քան 20 տարի, սկսած ստորին հաստիքներից, իսկ 2018թ.-ից ղեկավարում է նավը: Հենց իտալացու գործողություններին են վերագրում նավում խուճապ չսկսվելը:
Երկու շաբաթից ավելի ուղևորները փակված են մնացել իրենց սենյակներում, իսկ Արման մշտապես ոգեշնչել է բարձրախոսով: Նա լավատեսական կոչեր է հնչեցրել նույնիսկ այն պարագայում, երբ ստիպված էր հայտարարել նոր վարակվածների մասին: Նավապետը նշել է, որ վստահ է՝ «մնալով միասնական, կհասնենք հաջողության»:
Սուրբ Վալենտինի օրը Արման ուղևորներին կոնֆետներ և քաջալերող բացիկներ է ուղարկել: Նա կարդացել է նաև հատված Աստվածաշնչից՝ սիրո և համբերատարության մասին: Նավի ուղևորներից մեկը նշել է, որ նավապետի շնորհիվ հանդարտություն է պահպանվել: Ուղևորի խոսքով՝ նավում տեղի ունեցողի մասին պարբերական հաղորդագրությունները, հարցերին պատասխանները, խորհրդատվությունը կարանտինային սպաների հետ, զբոսանքների կազմակերպումը ցանկություն են առաջացրել, որ այսպիսի մարդը ղեկավարի երկիրը:
Մեկ այլ ուղևոր պատմել է, որ Արման իրեն հիշեցրել է Չեսլի Սալենբերգերին. Նյու Յորքի Հուդզոն գետում ինքնաթիռի վայրէջքն իրականացրած օդաչուն: 2016թ. նրա մասին ֆիլմ են նկարահանել՝ «Հրաշք Հուդզոնի վրա», Թոմ Հենքսի գլխավոր դերակատարությամբ: Միևնույն ժամանակ Իտալիայում նավապետին արդեն անվանակոչել են «il capitano coraggioso»՝ «Քաջ նավապետ»:
Ինքը՝ Արման, փորձում է պահպանել լավ ոգին: Նա նշել է, որ լիարժեք առողջ է, և ինքն այն մարդն է, որ երկու շաբաթ առաջ էր, միայն սպիտակ մազերն են ավելացել: Նավապետը հույս է հայտնել, որ շուտով դա կավարտվի: Արման «Ադամանդե թագուհի» զբոսանավում մնալու է մինչև վերջին ուղևորի և անձնակազմի անդամների տարհանումը, ինչպես վայել է նավապետին:
Մեկնաբանությունները